Wanneer kwam u met ds. Koelman in aanraking?

„Toen ik een jaar of negentien was, tijdens mijn studie voor wat de hoofdakte genoemd werd. Bij mr. L. J. M. Hage volgde ik het keuzevak filosofie; hij richtte mijn aandacht op Koelman en zijn strijd tegen het cartesianisme. Ik begon toen met het kopen van Koelmans –originele– boeken en ging erin lezen.”

Wat waardeert u vooral in ds. Koelman?

„Zijn zelfverloochenende liefde voor de komst van Gods Koninkrijk. De verbanning uit Sluis, het overlijden van zijn vrouw, opgejaagd te worden door Nederland, allerlei tegenwerking en smaad heeft hij verdragen om trouw te zijn aan de beginselen van Zijn Koning en dit Koninkrijk. Hij bleef altijd gericht op het heil van gemeenteleden.”

Heeft ds. Koelman uw denken beïnvloed?

„Ja. Hij gaf richting aan mijn filosofische interesses toen ik in Utrecht theologie studeerde. Hij schreef enkele voorredes in door hem vertaalde boeken waarin hij zich met name tot theologiestudenten richtte en hen waarschuwde voor verkeerde filosofische invloeden. Daarnaast ontmaskerde hij die invloeden bij anderen, zoals bij Balthasar Bekker. Ook zijn oprechte bewogenheid met de staat van de ziel van zijn gemeenteleden ervaar ik als voorbeeldig.”

Wat is de actualiteit van ds. Koelman?

„Als ons land in 1672 radeloos en redeloos is en reddeloos schijnt, geeft hij de moed niet op, maar schrijft hij zijn ”Korte opgaaf der voornaamste redenen waarom wij de verbetering van Christus’ kerk verwachten mogen”. Daarbij stond hij als een wachter op de wachttoren om de tekenen der tijden te duiden en iedereen te waarschuwen voor ophanden zijnde oordelen. Maar hij bemoedigde ook door te wijzen op de onvervulde beloften voor de kerk en voor het Joodse volk. Hij zocht dan naar punten voor ”nadere reformatie”. Hier mogen we een voorbeeld aan nemen, alsook aan zijn moedige optreden bij de overheid om deze ook ongevraagd op haar taak te wijzen en aan zijn trouw in het bestrijden van zonden in de kerk en bij medepredikanten.”

Welk werk van ds. Koelman moet iedereen lezen?

„Van de tientallen vertalingen die hij maakte is de nuttigste wellicht ”Des Christens Groot Interest”, van William Guthrie. Van zijn eigen werk zijn onder andere lange inleidingen bij vertaalde boeken apart uitgegeven. De mooist vind ik zijn verhandeling ”Over de oprechte liefde tot de Heere Jezus”. Nuttig voor opvoeders is ook zijn”Plichten der ouders om de kinderen voor God op te voeden”.”

Lees ook in Digibron:

“Koelman streed tegen vergif” (Reformatorisch Dagblad, 10-01-2011)

De puritein van de Nadere Reformatie - interview met ds. Meeuse (Terdege, 26-11-2008)

Een opwekking in Sluis (De Saambinder, 03-07-2008)

Koelman tekent het geloof als een toevlucht nemen tot Christus (Reformatorisch Dagblad, 03-08-2000)

De consequente en extreme Koelman (Reformatorisch Dagblad, 09-10-1995)

Ds. Meeuse rekent Jac. Koelman niet tot drijvers van duizendjarig rijk (Reformatorisch Dagblad, 17-09-1991)