Vuurwerkgeweld niet normaal
De schade en overlast van vuurwerk moet worden teruggedrongen, stellen Menno de Bruyne en Kees van der Staaij. Maar uiteindelijk gaat het om een verandering in mentaliteit.
Het was de afgelopen jaarwisseling weer raak. Eén persoon overleefde de jaarwisseling niet omdat hij ‘knutselde’ met vuurwerk. Ten minste één woning brandde af. Een 14-jarige jongen raakte door rondvliegend metaal van een opgeblazen parkeermeter ernstig gewond en moest worden afgevoerd. Negen mensen zullen hun leven lang slecht horen en 72 personen hebben blijvend oogletsel opgelopen. Zijn het incidenten?
In een eerste officieel onderzoek naar de gang van zaken tijdens de jaarwisseling 2013-2014 staat dat de jaarwisseling „relatief rustig” is verlopen. Elders schrijven de onderzoekers dat het een „normale” oudejaarsnacht was. Het is maar wat je „normaal” noemt…
Deze jaarwisseling werden bij politie en brandweer 12.646 incidenten gemeld. Waar enkele jaren geleden sprake was van brandstichting in ruim twintig scholen, viel dit jaar het grote aantal woningbranden op. Hulpverleners werden dit jaar nóg vaker dan vorig jaar (ernstig) bedreigd. En een week geleden stond er weer een overzicht in de kranten van de vele tienduizenden euro’s die gemeenten moeten dokken om de schade te herstellen. En dan hebben we het nog niet eens over de enorme overlast, schade en onrust die niet gemeld worden. De SGP vindt dit in ieder geval níét normaal. Nergens in Europa gaat het er in de oudejaarsnacht ruiger en heftiger aan toe dan in Nederland!
Terugdringen
Wat dan? Uit een enquête bleek dat een meerderheid van lokale bestuurders voorstander is van een verbod op het afsteken van vuurwerk door particulieren – bij de SGP-politici is dat zelfs meer dan 85 procent. Maar de meeste politici in Den Haag houden zich doof en lijken met blindheid geslagen. De SGP-fractie in de Tweede Kamer wil het daar niet bij laten zitten. Samen met onze lokale politici moet de schade door en overlast van vuurwerk worden teruggedrongen. Dat kan op vier verschillende manieren.
Een. In de eerste plaats willen wij gemeenten de mogelijkheid bieden om een eigen vuurwerkbeleid te voeren. De burgermeesters van de vier grote steden hebben al gezegd ruimte te willen krijgen om zelf te bepalen op welke plekken en op welke tijden vuurwerk verkocht en afgestoken mag worden. Prima plan, dat wij al eerder hadden geopperd. Nu al hebben gemeenten de mogelijkheid om vuurwerkvrije zones aan te wijzen. Maar in de praktijk blijkt dat best lastig te zijn. Gemeenten zijn met handen en voeten aan de Haagse regels gebonden. De SGP gaat voor versoepeling van die regels.
Twee. Jaarlijks worden er vele tonnen zwaar vuurwerk uit andere Europese landen, zoals België en Polen, naar Nederland gesleept. Het is hier illegaal, maar in die landen het hele jaar door vrij verkrijgbaar. Juist dit zware vuurwerk zorgt voor grote problemen. Op Europees niveau moeten de regels daarom aangescherpt worden.
Drie. Ook Nederland moet de vuurwerkeisen aanscherpen. Die zijn nu nog veel te ruim. Enkele jaren geleden zijn de regels versoepeld, zodat bijvoorbeeld het maximale ‘herrieniveau’ is verhoogd. Gelet op wat er nu gebeurt en in de laatste paar jaar gebeurd is, is het de hoogste tijd om de teugels weer aan te halen.
Vier. De SGP wil invoering van een vuurwerkbelasting. Als je ziet hoeveel overlast er is en de enorme schadepost voor gemeenten en de gemeenschap tot je door laat dringen, is het niet meer dan billijk om die prijs door te berekenen aan degenen die de schade aanrichten. Vuurwerk heeft een prijs, en die moet voor rekening komen van de gebruikers.
Uiteraard zijn goede regels slechts een deel van het verhaal. Uiteindelijk gaat het ook om een verandering in mentaliteit. Blijvende inzet is daarom nodig van ouders, docenten, kerkelijke ambtsdragers, bestuurders van verenigingen en clubs en heel veel anderen die optrekken met jongeren. Overreding voorkomt overtreding!
De auteurs zijn respectievelijk woordvoerder en fractievoorzitter in de Tweede Kamer van de SGP.