De 48-jarige prinses wordt verdacht van witwassen en belastingontduiking. De dochter van de Spaanse koning wilde aanvankelijk bezwaar aantekenen tegen haar dagvaarding. Haar advocaten verklaarden vervolgens echter dat de prinses niet in beroep gaat. Ze zeiden dat de prinses niets te verbergen heeft en dat ze wil getuigen om de zaak niet langer te vertragen. Op verzoek van de advocaten werd de zitting van 8 maart zelfs een maand vervroegd om zo snel mogelijk duidelijkheid te scheppen.

Vorig voorjaar werd er ook al over gesproken de prinses voor het hekje te krijgen, maar dat ging toen niet door. Twee van de drie rechters van het gerechtshof in Palma de Mallorca oordeelden dat er geen aanwijzingen zijn dat de prinses schuldig is.

Cristina is de jongste dochter van koning Juan Carlos. Sinds het afgelopen jaar woont ze met haar man en hun vier kinderen in het Zwitserse Genève.

Echtgenoot Inaki Urdangarin was bestuurder van liefdadigheidsorganisatie Noos. Samen met een zakenpartner zou hij van 2004 tot 2006 miljoenen euro’s overheidsgeld dat voor de stichting was bestemd, hebben verdonkeremaand. Het geld zou zijn geparkeerd in belastingparadijzen en privébedrijven. Urdangarin wordt verdacht van zes strafbare feiten. Eind december werd bekend dat hij 23 jaar gevangenisstraf kan krijgen.

De rechter wil duidelijkheid over de rol die prinses Cristina heeft gespeeld. Volgens haar advocaten was ze niet betrokken bij de zakelijke activiteiten van haar man en niet op de hoogte van de financiële situatie van de organisatie.

Rechter José Castro vond in het meer dan 200 pagina’s tellende dossier over de prinses echter voldoende argumenten om haar alsnog te vervolgen. Castro wil ook aantonen dat de wet voor iedereen gelijk is. Wie in de fout gaat moet daarvoor boeten, ook al stroomt er blauw bloed door zijn of haar aderen. Premier Mariano Rajoy heeft alvast verklaard dat hij overtuigd is van de onschuld van de prinses.

Overigens is ook wel gesteld dat de koning van de zaak afwist. Daarom zou hij Urdangarin in 2007 al hebben geadviseerd om naar de Verenigde Staten te vertrekken. Die deed dat uiteindelijk in 2009, om er te gaan werken voor de Spaanse telecomgigant Telefonica.

Sinds de kwestie speelt, ontbreken Cristina en haar man bij officiële ontvangsten. Urdangarins naam is van de website van de koninklijke familie verwijderd.

Echtscheiding

Het Spaanse koningshuis raakte de afgelopen jaren vaker in opspraak. Prinses Elena, de oudste dochter van de vorst, scheidde in januari 2010 officieel van Jaime de Marichalar y Saenz de Tejada. Hun huwelijk in 1995 was het eerste Spaanse koninklijke huwelijk sinds 1906, want koning Juan Carlos trouwde in Griekenland en zijn vader in Italië. De echtscheiding van Elena en Jaime was ook de eerste in de koninklijke familie in zeer lange tijd.

In november 2007 liet het Spaanse koningshuis al weten dat de prinses en haar echtgenoot tijdelijk uit elkaar gingen. Ze wilden de tijd nemen om „over hun huwelijk na te denken.” In september 2008 kwamen ze met een persverklaring waarin ze een artikel in het tijdschrift Epoca tegenspraken. Daarin werd beweerd dat Elena haar huwelijk wilde laten ontbinden omdat Jaime cocaïne zou gebruiken. Ook werden er geruchten over zijn geaardheid gepubliceerd.

In de verklaring ontkenden Jaime en Elena dat ze wilden scheiden. De suggestie dat De Marichalar af en toe cocaïne gebruikt, deden ze af als „onjuist.”

Uiteindelijk kwam het toch tot een breuk. De inmiddels 50-jarige prinses en haar ex-man hebben twee kinderen, Felipe Juan Froilan (15) en Victoria Federica (13).

Olifantgate

In april 2012 werd bekend dat koning Juan Carlos en koningin Sofia hun gouden huwelijk niet met een officieel feest zouden vieren. Tegelijk bleek het percentage van de Spaanse bevolking dat achter het koningshuis staat, in een halfjaar tijd te zijn gedaald van 48,9 naar 38,8.

Achtergrond van beide nieuwsfeiten was dat de koning in opspraak was geraakt: hij was in Botswana op olifantenjacht geweest en zou daarbij niet door zijn vrouw, maar door een Duitse minnares zijn vergezeld. Dat alles kwam openbaar doordat de koning er zijn heup brak.

Nadat hij naar Spanje was overgebracht, duurde het drie dagen voordat koningin Sofia hem ging bezoeken. Ze bleek niet van zins het bezoek aan haar broer in Londen –de vroegere Griekse koning Constantijn– direct af te breken.

Het nieuws over de jachtpartij leidde tot verontwaardiging onder de bevolking: terwijl Spanje leed onder bezuinigingen en hervormingen, miljoenen mensen geen werk hadden en dagelijks honderden mensen uit hun huis werden gezet omdat ze hun hypotheek niet konden betalen, maakte hun staatshoofd een geldverslindend plezierreisje. De jachtsafari kostte zo’n 44.000 euro, twee keer het gemiddelde jaarinkomen van een Spanjaard. Natuurbeschermingsorganisatie IUCN beklemtoonde echter dat het geld goed terechtkwam: bij het beheer van de wildparken.

Hoewel de safari’s volgens IUNC worden georganiseerd om de olifantenpopulatie binnen de perken te houden, was er ook onder natuurbeschermers grote verontwaardiging over de jachtpartij, die inmiddels ”Olifantgate” werd genoemd. Al vanaf 1968, voordat hij koning werd, was Juan Carlos erevoorzitter van de Spaanse afdeling van het Wereld Natuur Fonds. Die titel werd hem nu ontnomen, nadat de koning niet was ingegaan op de suggestie om zelf op te stappen.

Ook een oproep vanuit de socialistische partij om zijn ambt als koning neer te leggen, negeerde hij. Partijleider Tomas Gomez had hem ertoe opgeroepen te kiezen tussen „zijn verantwoordelijkheden” en „afstand te doen van de troon, waardoor hij een ander leven kan gaan leiden.”

De koning was niet de enige die een geweer vasthield. In diezelfde maand schoot zijn 13-jarige kleinzoon Felipe, zoon van prinses Elena, zichzelf in de voet. Het ongelukje gebeurde in het bijzijn van zijn vader. Het riep bij Spanjaarden associaties op met Felipes grootvader Juan Carlos: in 1956 was hij samen met zijn drie jaar jongere broer Alfonso een jachtgeweer aan het schoonmaken toen dat afging. Daarbij werd Alfonso dodelijk getroffen.

Stomp

Enkele maanden na de jachtpartij in Botswana in 2012 kwam de koning opnieuw in het nieuws: voor het oog van de camera’s stompte hij zijn chauffeur. De koning zat naast hem en was kennelijk niet tevreden met de plaats waar de chauffeur de auto liet stoppen om de koning te laten uitstappen. Op videobeelden was te zien dat de koning heftige handgebaren maakte en aanwees waar de auto volgens hem had moeten staan. Vervolgens maakte hij een vuist en haalde uit naar de chauffeur. Daarna hees hij zich moeizaam uit de auto.

De opvliegerige monarch heeft zich vaker in het openbaar laten gaan. In 2007 beet hij de Venezolaanse president Hugo Chavez toe: „Houd toch je mond!”, om vervolgens kwaad weg te lopen. De uitspraak werd in Spanje populair en verscheen op koffiemokken en T-shirts. Ook in ringtones klonk het: „Houd toch je mond!”

Dat is de keerzijde van de monarch –deze maand werd hij 76 jaar–, die lange tijd populair was omdat hij de democratie in zijn land herstelde, een opstand van militairen de kop indrukte en al vele jaren als bindmiddel fungeert tussen de min of meer autonome regio’s waaruit zijn land is samengesteld.

Homohuwelijk

Dat het koninklijk huwelijk niet om over naar huis te schrijven is, stond enkele jaren geleden al uitvoerig in een boek over koningin Sofia: Juan Carlos zou haar al tientallen jaren ontrouw zijn en vele affaires hebben gehad. Vandaar de boektitel: ”De eenzaamheid van de koningin”.

De reis naar Botswana met de 28 jaar jongere Corinna zu Sayn-Wittgenstein was een nieuw dieptepunt. De koning keek dan ook verrast toen zijn vrouw hem afgelopen september in het openbaar opeens een zoen gaf. Dat gebeurde toen ze bij het La Zarzuelapaleis koning Willem-Alexander en koningin Máxima stonden op te wachten.

De Spaanse koningin, die in november 75 werd, kwam ook in het nieuws door openhartige uitspraken die ze deed. Ze verklaarde tegen abortus en euthanasie te zijn. Van religieus onderwijs is ze een groot voorstander. Ze zei mensen met een homoseksuele geaardheid te respecteren, maar niets te zien in gayparades. Een homoseksuele verbintenis zou volgens haar geen huwelijk genoemd moeten worden.

Homo-organisaties reageerden verontwaardigd. De koningin is overigens erg populair, mede door haar liefdadigheidswerk voor onder anderen gehandicapten en verslaafden. En op schandalen is ze nooit te betrappen.

Ondertussen lijken kroonprins Felipe en zijn vrouw Letizia –in mei dit jaar zijn ze tien jaar getrouwd– zich van alle affaires afzijdig te houden. Wachtend op de troonswisseling.