Shalva vierde tijdens chanoeka dubbel feest
Joden herdenken tijdens chanoeka de herinwijding van de tempel. In Shalva, een tehuis voor gehandicapten in Jeruzalem, was het recent dubbel feest. De ambassadeur van de Verenigde Staten ontstak in het kolossale pand het vijfde kaarsje op de chanoekaluchter. Ter inwijding.
Het fraaie complex ligt aan de westkant van de hoofdstad van Israël, in de orthodoxe wijk Har Nof. Lezers van het Reformatorisch Dagblad betaalden enkele jaren geleden uit de jaarlijkse actie een niet onbelangrijk deel van de kosten voor restauratie van het gebouw. Vlak achter de entree hangt een aardige herinneringsplaquette aan de muur. Met de tekst uit Jesaja: „Hij zal Zijn kudde weiden gelijk een herder; Hij zal de lammeren in Zijn armen vergaderen, en in Zijn schoot dragen.” Als directeur Kalman Samuels erlangs loopt, weet hij het weer: die christenen uit Nederland denken bij die herder aan de Messias.
Shalva is een tehuis voor verstandelijk en lichamelijk gehandicapte kinderen. De renovatie van het zeven verdiepingen tellende pand had plaats in diverse fases. Wie kan er immers in een land dat de helft van zijn budget aan militaire doelen spendeert, in één keer de nodige miljoenen sjekels of dollars op tafel leggen? Niemand. Buitenlandse sponsors legden botje bij botje. Het werk is nu zo ongeveer afgerond. Vandaar het feest in aanwezigheid van de ambassadeur. Want ook enkele Amerikanen tastten flink in de buidel.
Shalva biedt dagopvang en logeerfaciliteiten. Ongeveer 65 jongens en meisjes gaan aan het begin van de middag -als ze uit school komen- naar dit pand. Een aantal van hen blijft een nachtje over, om de ouders af en toe de gelegenheid te bieden bij te komen. Enkele kinderen verblijven in het huis van vrijdagmiddag tot en met zondagmorgen. En hoewel de directeur een orthodoxe Jood is, biedt hij ook plaats aan zwaar gehandicapte jonge Arabiertjes. „Er is hier plaats voor iedereen.”
Toen manager Kalman Samuels en de zijnen het gebouw verwierven, was het hard aan restauratie toe. De ruwe steenwoestijn maakte plaats voor kleurige kamers. De vorige keer was de etage waar het therapeutisch zwembad moest komen nog een ongevormde klomp. Nu is het klaar. En het werkt voortreffelijk. Het zwembad vormt eigenlijk zo’n beetje de slotfase van de renovatie.
Financieel directeur J. D. Heijkamp van het RD bezocht destijds Shalva in verband met de overhandiging van het geld van Draagt Elkanders Lasten. Dat gebeurde in aanwezigheid van de Nederlandse ambassadeur. Daar zat niets onvoorzichtigs aan. De situatie was minder gespannen dan nu. Misschien nam de vertegenwoordiger van president Bush nu wel enig risico. Want als terroristen er lucht van krijgen dat ze een zo belangrijk Amerikaans burger voor de loop kunnen krijgen, gaat er mogelijk tussen de auto en de ingang snel een schot af. Zeker als zo’n ambassadeur door zijn keppeltje een herkenbare orthodoxe Jood is.
Gelukkig gebeurde er niets bijzonders. Toch hangt er een zekere dreiging in de lucht. Er zijn extra controles op de vliegvelden. Op sommige wegen situeerden militairen extra checkpoints. Wie per auto onderweg is door een van de grote steden moet nogal eens voor verkeerslichten stoppen. Wie dan ineens achter een bus stilstaat, denkt licht aan een bom. Want bussen zijn een geliefkoosd doelwit. Het op groen springend lampje doet opgelucht ademhalen.
Een van de sponsors, een Amerikaanse, maar van oorsprong Duitse Jood met de naam Krämer, vertelde bij dit feest nog eens nadrukkelijk dat uit iets lelijks, iets tragisch, ook iets goed kan voortkomen. Hij doelde daar onder andere mee op de levensgeschiedenis van de zoon van Kalman die aanleiding vormde tot de stichting van dit huis. En passant vertelde de architect dat er „sedert gisteren” weer weeskinderen bij zijn gekomen, voor wie een eerste opvang in zo’n huis als Shalva en vervolgens in gezinnen zo hard nodig is. Omdat er weer nieuwe aanslagen waren gepleegd. Het was daarom niet vreemd dat Krämer het niet kon laten in zijn toespraak nog even te vertellen dat het recht van de Joden op het land Israël niet ligt verklaard in het mandaat van de Verenigde Naties, maar in de thora.