Peels stelde dat donderdag in Amster­dam tijdens een debat naar aanleiding van het boek ”God bewijzen”, dat hij samen met dr. Stefan Paas schreef. Aan de Vrije Universiteit, waaraan beide schrijvers verbonden zijn, werd een debat georganiseerd over dit boek onder het motto ”Voorbij de religieuze verwaarlozing”.

„Ik ben filosoof, denk na en daarom ben ik atheïst”, zo stak Floris van den Berg, directeur van de denktank Center for Inquiry Low Countries, direct van wal. Peels en Paas noemden zich desgevraagd gelovig, de vierde deelnemer, godsdienstfilosoof dr. Taede Smedes, kon er vanwege de ingewikkelde materie niet een-twee-drie een duidelijk antwoord op geven.

Religie is natuurlijk, gezond en nuttig, zo luidde de eerste stelling voor de deelnemers. Van den Berg: „Voor mij is religie een ziekte in de mensheid waar we zo snel van af moeten. Religie is niet waar en staat haaks op mensenrechten, zoals die van homoseksuelen. Ik ben ethisch atheïst. Religie is een groot obstakel voor de moraal.”

Ieder mens heeft een aanleg tot religiositeit, volgens dr. Smedes, maar de uiteindelijke vormgeving ervan wordt gecultiveerd door de cultuur. Onderzoek naar de religieuze aanleg staat volgens hem nog in de kinderschoenen, maar de meeste empirische onderzoeken neigen naar een positief antwoord op deze vraag.

Waarom is religie nuttig? Paas: „Zij is algemeen nuttig voor de mensheid, juist op het punt van de mensenrechten”, met een toespeling naar Van den Berg. „Mensenrechten zijn ondenkbaar geweest zonder verankering in een religieuze of christelijke cultuur. Vrijwilligerswerk, bloed geven worden aanzienlijk meer door gelovige mensen gedaan dan door niet-gelovigen. Bij gelovigen komen ook minder depressies en zelfmoorden voor.”

Peels: „We hebben in ons boek een berg empirische literatuur aangevoerd om te laten zien dat religie gezond en nuttig is. Religie wordt niet opgelegd en geïndoctrineerd door ouders, zoals Richard Dawkins meent.”

Van den Berg: „Al zóú religie nuttig zijn, dan hoeft het nog niet waar te zijn. Bovendien heeft religie veel negatieve impact gehad. Er worden nog steeds jongens in Nederland besneden, om religieuze redenen.” Hij noemde het een grote schande dat „dergelijke kinder­mishandeling plaatsheeft.”

Dat filosofen volgens Van den Berg niet in God geloven, is historisch en empirisch complete onzin, reageert prof. René van Woudenberg. Hij noemt de denkers Newton, Descartes, Kant en Hegel. Van den Berg: „Negentig procent van de filosofie ís ook complete onzin.”

Debatleidster journalist Nynke Sietsma: „Zo komen we niet verder. „Maar 10 procent is wel zinvol”, stelt Van den Berg weinig overtuigend. Er zijn volgens Peels veel argumenten tegen het bestaan van God waarin gelovigen zich niet herkennen. Bijvoorbeeld: als je een bepaald gebed volgens een bepaald ritueel uitspreekt, zou God daarop moeten reageren. „Dat is een magisch godsbeeld waarin denkende gelovigen niet geloven. Veel atheïstische argumenten zijn zelfs een verlengstuk van religies, zoals de profeten in de Bijbel die zich tegen de afgoden keren. Laat de kritiek op die godsbeelden maar zien, maar check wel of daarmee ook het bestaan van God Zelf in het geding is.”

Van den Berg: „Er zijn gewoon geen goede argumenten. Laat maar zien wat voor je bewijs hebt van God en dat het geen kabouter­god is.” „Wat voor bewijs wil je dan?” vraagt Sietsma. „Een logisch en empirisch bewijs.” Van den Berg naar de schrijvers: „Júllie moeten met de bewijslast komen. Er is een naturalistisch wereld­beeld nodig zonder God, enkel gestoeld op de wetenschap. Dat is aantoonbaar en dat werkt. Geloof is dingen voor waar aannemen waarvan je kunt aannemen dat het niet waar is.”

Is God aanwijsbaar? Paas: „We hebben een aantal goede aan­wijzingen, maar daarvoor ga ik ’s zondags niet uit mijn bed. Het zijn aanwijzingen om het debat te openen, niet om mijn geloof daarop te funderen.”