Pittig debat over Israël tijdens bezoek PKN-predikanten
JERUZALEM. In het Pontifical Biblical Institute in Jeruzalem werd donderdag een seminar gehouden over de Bijbelse landbelofte. Er waren drie sprekers die daar elk een stevig boek over schreven: rabbi dr. David Frankel, de Palestijnse predikant dr. Yohanna Katanacho en een rooms-katholieke priester van Joodse afkomst, dr. David Neuhaus.
Het seminar was onderdeel van een studiereis naar Israël van 25 predikanten uit de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) en georganiseerd in samenwerking met de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) en het Centrum voor Israëlstudies (CIS).
Frankel sprak over ”Een Joodse theologie van Israël en het Land”. Hij is als zionist overtuigd van het recht en de betekenis van een Joodse natie. Maar het belangrijkste principe is voor hem de heiligheid en waardigheid van het leven van de mens die is geschapen naar het beeld van God. Teksten die daarmee strijden accepteert hij niet.
Frankel illustreerde hoe Abram, toen er niet meer genoeg plaats was voor zijn en Lots vee, niet zichzelf zocht, maar vrede (Gen. 13). Zo ging ook Izak niet twisten over putten. Hij week een- en andermaal voor de Gerarieten. Totdat de Heere aan Izak, die ruimte liet voor anderen, ruimte gaf in Rehoboth (Gen. 26:19-22).
Dr. Katanacho sprak over ”Gaf God het land aan Israël?” Hij betoogde dat in de Bijbel het Beloofde Land erg wisselende grenzen heeft. „Waar zou het dan precies om moeten gaan? En ook het volk Israël is een niet meer te definiëren grootheid. In de Bijbel al worden de woorden Israël en Jood op verschillende manieren gebruikt. Het wordt nog lastiger als je ook nog denkt aan de latere vermenging met andere volken.”
Ook is het volgens Katanacho de vraag wat bedoeld is met dat God het land gaf. „Toch niet als onvoorwaardelijk bezit?” (Deut. 30:17-18) Van dr. Katanacho mogen de Joden een plek hebben in het land. „Iedere Jood is een gave van God, zoals ook elke Palestijn dat is. Het land kan beiden hebben, maar er moet recht gedaan worden. Dat is nu ver te zoeken.”
Neuhaus stelde dat ”het Land” pas een gespreksonderwerp werd na de stichting van de staat. „”Het Land” is op zichzelf niet zo’n krachtig theologisch thema, maar ik word in deze tijd gedwongen om om te gaan met mensen die vragen om mijn begrip en steun. Geconfronteerd met die vraag lezen we heel oude teksten. We lezen daarbij –christenen én Joden– „andermans post.” „De Bijbel is ook ons boek. Wie Christus heeft leren kennen komt Hem overal in de Bijbel tegen.”
Wat doen we ondertussen met de Joodse manier van lezen? „We moeten luisteren en willen leren, al blijft dan dat we niet altijd ”Amen” kunnen zeggen.” Ten aanzien van het land doet Neuhaus dat zeker niet. Christenen moeten anderzijds ook willen luisteren naar de Palestijnse lezing. Dat is heel moeilijk voor Europese christenen met de last van de Holocaust op de schouders. „Maar Laat hun schreeuw tot je doordringen.”
De auteur, ds. A. Brons, werkt in Jeruzalem namens het Centrum voor Israëlstudies (CIS), een samenwerkingsverband van de Christelijke Hogeschool Ede, de christelijke gereformeerde deputaten kerk en Israël en de Gereformeerde Zendingsbond (GZB).
