Verantwoording maatschappelijke organisaties onder de maat
Maatschappelijke organisaties als Amnesty International, Greenpeace, Consumentenbond, Novib en Pax Christi geven in hun verslagen maar weinig informatie over hun eigen maatschappelijk verantwoorde bedrijfsvoering. De bedrijven waarmee zij over hetzelfde onderwerp praten, doen het daarentegen steeds beter.
Dit concludeert adviesbureau Berenschot in het woensdag verschenen jaarlijkse rapport Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen in de Etalage. Berenschot onderzocht de gewone jaarverslagen en de milieu– en sociale verslagen over 2002 van de 25 grootste ondernemingen met een beursnotering en de 25 grootste bedrijven zonder notering.
De maatschappelijke organisaties reageerden tamelijk verbaasd. De Consumentenbond zegt de kritiek ter harte te zullen nemen, maar tekent aan dat de rol van een belangenorganisatie in de discussie rond maatschappelijk verantwoord ondernemen wel heel anders is dan die van een onderneming. Ook vindt de bond dat het onderzoek van Berenschot beperkter is dan de onderzoeken die de consumentenorganisatie zelf uitvoert. Berenschot kijkt alleen naar verslagen, terwijl de bond daarnaast vragenlijsten hanteert die verder gaan.
De voorhoede van de bedrijven bestaat uit ABN Amro, DSM, Gasunie, Heineken, ING, Nuon, Philips, Rabo, Shell en Unilever. „Er is wel een behoorlijke verschuiving te zien van de onderste regionen naar de middenmoot", aldus Berenschot–adviseur E. van Venetië. Sommige bedrijven laten de laatste jaren een grote groei in transparantie zien, zoals Achmea en Reed Elsevier, die elk jaar opschuiven. In het onderzoek viel ook Ahold op. Dit concern had zo zijn handen vol aan de crisis, dat onderwerpen die verband hielden met maatschappelijk verantwoord ondernemen, uit de verslagen verdwenen.
Ook de belangstelling voor gedragscodes en de naleving daarvan groeit bij de ondernemingen. Negentien bedrijven met een beursnotering en zes zonder melden het bestaan van een gedragscode, interne regels voor integer zakendoen. De code wordt niet altijd gepubliceerd. Tien grote beursfondsen geven inzicht in de controle op de naleving van de codes.