Geheel risicoloos was dat besluit niet. Nog maar twee weken daarvoor stelden acht fractievoorzitters in de Volkskrant op anonieme basis dat het Van Miltenburg ontbreekt aan natuurlijk gezag en incasseringsvermogen. Als zij verhit debatterende Kamerleden terechtwijst, doet zij dat volgens haar critici niet als een wijze directrice die aan een half woord en een strenge blik genoeg heeft. Eerder als een onervaren invaljuf die de lastige klas gebelgd op het reglement van orde wijst. Een interview waarin een gevoelige kwestie opnieuw kan worden opgerakeld uit de weg gaan, is in zo’n situatie vaak een verstandige keus. Van Miltenburg heeft dat anders ingeschat.

De verkrampte manier waarop de in september 2012 aangetreden voorzitter de Kamer soms in het gareel houdt, vormt misschien wel het pijnlijkste contrast met haar voorgangster Verbeet. „Doe mij alstublieft een lol en beheerst u zich een beetje”, was meer haar stijl, vooral in haar nadagen. Dankzij die benadering droop PVV-Kamerlid Beertema december 2011 een tikje beschaamd af nadat hij de parlementariërs van GroenLinks had aangeduid als aanhangers van Pol Pot, de leider van de Rode Khmer. „Zulke kwalificaties, waarbij diep in de geschiedenis wordt gedoken; ik zou ze niet gebruiken”, was de milde reprimande van Verbeet. D66-fractievoorzitter Pechtold bedacht in februari 2011 een stunt om de VVD, die een nieuwe wet over de zondagsopenstelling van winkels wilde uitstellen, een hak te zetten. Kamerleden van D66 en GroenLinks staken op zijn initiatief tassen in de lucht met daarop het logo ”Shoppen is ook zondagsrust”; een oude campagneleus van de VVD. „O, o, o. Wilt u dat gauw wegdoen”, was Verbeeks reactie. De Kamervoorzitter schorste en stuurde een handvol bodes de zaal in om de tassen in te nemen. Daarmee was de orde in een mum van tijd hersteld.

Dergelijke subtiele, effectieve interventies heeft Van Miltenburg nog niet laten zien, al mag daarbij van Kamerleden best nog wel enig geduld worden verwacht. Ook Verbeet had het vak niet binnen een jaar onder de knie. De vraag blijft echter of Van Miltenburg in De Overnachting behoedzaam heeft gemanoeuvreerd. In het interview repte ze met geen woord over de uitnodiging die ze inmiddels heeft verstuurd aan de twaalf fractievoorzitters in de Tweede Kamer om te komen praten over haar functioneren. Tactisch gezien is dat niet sterk, omdat de Kamervoorzitter daarmee de verdenking op zich laadt dat ze de gesprekken hoe dan ook geheim wilde houden. Of de gesprekken haar positie zullen versterken, is nog maar de vraag. Wie politici beschuldigt van „rauwe omgangsvormen”, zoals Van Miltenburg in het interview deed, moet er niet van opkijken als zij in zulke ontmoetingen met maatstaven komen die achteraf kunnen dienen als de stok om de hond te slaan.

Als de barometer de komende weken op zwaar weer blijft staan, heeft Van Miltenburg dat dan ook mede te danken aan haar eigen onhandigheid.

Lees in Digibron

Van Miltenburg: Politiek is rauw vak, Reformatorisch Dagblad (6 januari 2014 )