Boetes voor verboden boekenbezit in Kazachstan
ASTANA. Twee protestanten kregen in december in Kazachstan zware boetes opgelegd vanwege het bezit van „extremistische” boeken. Dat meldde de Noorse christelijke nieuwsdienst Forum18 maandag op zijn website.
De gewraakte boeken werden in oktober in beslag genomen na invallen van de politie bij een bap- tistenkerk en een christelijk centrum in de Kazachstaanse hoofd- stad Astana. De eigenaars moeten elk ongeveer een maandsalaris betalen om aan beslaglegging op hun eigendommen te ontkomen.
De boetes maken deel uit van een streng systeem van staatscensuur op religieus gebied. Protestanten melden regelmatig dat boeken die bij hen in beslag genomen zijn, als extremistisch worden betiteld en op een zwarte lijst komen.
Onduidelijk blijft evenwel welke boeken nu precies verboden zijn en welke niet. Van de zeven in oktober in beslag genomen boeken is er slechts één die door een gerechtshof als extremistisch is gebrandmerkt, en die uitspraak werd pas een maand na de inbeslagname gedaan.
Omdat de zittingen van de rechtbank onaangekondigd plaatsvinden, en omdat er geen gepubliceerde lijst van verboden boeken lijkt te bestaan, blijven de mensen in Kazachstan in het onzekere over welke boeken ze nu wel en niet in huis mogen hebben. Zelfs voor uitgevers, boekhandelaren en voorvechters van de vrijheid van meningsuiting lijkt het onmogelijk om uitspraken van de rechtbank aan te vechten.
Over de zes andere in beslag genomen boeken is nooit een rechterlijke uitspraak gedaan, maar dat zegt niet alles. Er kan sprake zijn van boeken die zonder toestemming van het overheidsbureau voor religieuze zaken zijn gepubliceerd, geïmporteerd of verspreid, en zelfs van boeken waarover niemand ooit een uitspraak heeft gedaan. Alle religieuze boeken zijn in principe illegaal, tenzij het overheidsbureau ze legaal heeft verklaard.
Zelfs als boeken legaal zijn, kunnen ze nog in beslag genomen worden als ze verkocht worden buiten door de staat goedgekeurde winkels en geregistreerde kerken. Zo werd in oktober een voorraad Bijbels en iconen in een winkel in Oral geconfisqueerd. De eigenaar van de zaak, die beschuldigd wordt van het verkopen van religieus materiaal zonder de vereiste staatstoestemming, moet nog voor de rechtbank verschijnen.