Arctic Sunrise van protest via cel naar huis
AMSTERDAM (ANP). Een protest met een paar rubberbootjes bij een boorplatform is uitgedraaid op een ruzie tussen Rusland en Nederland en een maandenlange opsluiting van Greenpeace-activisten. Onder hen twee Nederlanders, Faiza Oulahsen en Mannes Ubels. Vrijdag keren ze terug. Een tijdlijn:
Eind augustus: Greenpeace-schip Arctic Sunrise duikt op in de zee ten noorden van Rusland. Moskou ontzegt het schip de toegang, maar de boot vaart desondanks door voor een protest tegen booractiviteiten. De Russische kustwacht entert het schip en vertrekt daarna weer. De activisten trekken zich terug. De Arctic Sunrise vaart onder Nederlandse vlag.
18-19 september: Activisten van de Arctic Sunrise protesteren bij een boorplatform van staatsoliebedrijf Gazprom bij Nova Zembla. De Russische kustwacht arresteert alle 30 opvarenden, onder wie de Nederlanders Oulahsen en Ubels. Het schip wordt naar de haven van Moermansk gesleept. Aan land worden de betogers aangeklaagd voor piraterij. Daarop staat tot 15 jaar celstraf.
4 oktober: Nederland begint een internationale arbitragezaak om het schip en de bemanning vrij te krijgen. Rusland werkt niet mee, de Russen vinden dat hun eigen rechters daarover gaan.
21 oktober: Nederland stapt naar het Internationaal Zeerechttribunaal om schip en bemanning vrij te krijgen, omdat de Russen niet reageren op de arbitrageprocedure. De Russen erkennen het gezag van het tribunaal niet en doen niet mee.
23 oktober en 1 november: Onduidelijkheid over de aanklacht tegen de opvarenden. Eerst lijkt het of de beschuldiging van piraterij is afgezwakt tot ‘hooliganisme’, daarna zouden de verdachten voor beide misdrijven zijn aangeklaagd.
6 november: De zaak bij het Zeerechttribunaal begint. Nederland betoogt dat schip en opvarenden moeten worden vrijgelaten zolang de arbitrage loopt. Rusland ontbreekt. Na een paar uur is de zitting afgelopen.
11 en 12 november: Rusland brengt de Greenpeace-gevangenen van Moermansk naar Sint-Petersburg, ongeveer 1000 kilometer zuidelijker. In Sint-Petersburg is het minder koud en is meer daglicht dan in Moermansk.
20 november: Oulahsen en Ubels worden op borgtocht vrijgelaten.
22 november: Het Zeerechttribunaal stelt Nederland vrijwel helemaal in het gelijk. Rusland moet Greenpeace-activisten en hun schip vrijlaten, zolang de arbitragezaak loopt. De vrijlating is een voorlopige maatregel.
18 december: Rusland neemt een amnestiewet aan om de 20e verjaardag van de grondwet te vieren. De Greenpeace-activisten worden niet langer vervolgd.
25 december: Oulahsen en Ubels horen officieel dat ze niet langer worden vervolgd. Ze krijgen uitreisvisa, zodat ze Rusland mogen verlaten.
27 december: Oulahsen en Ubels keren terug naar Nederland.