Kamervragen over breuk Vitens en Israëlisch waterbedrijf
De partijen SGP, ChristenUnie, VVD en PVV hebben woensdag in schriftelijke vragen aan minister Timmermans van Buitenlandse Zaken om opheldering gevraagd over het stopzetten van de samenwerking tussen waterleidingsbedrijf Vitens en diens Israëlische tegenhanger Mekorot.
Vitens maakte dinsdag bekend het samenwerkingsverband met Mekorot te beëindigen, omdat eventuele gezamenlijke projecten “niet los gezien kunnen worden van de politieke context”.
SGP-fractievoorzitter Van der Staaij wil weten of Buitenlandse Zaken betrokken is geweest bij het besluit van Vitens. In augustus waarschuwde het ministerie ingenieursbureau Royal HaskoningDHV over betrokkenheid bij een Israëlisch bouwproject, waarna het Nederlandse bedrijf zich terugtrok.
Volgens Van der Staaij is Mekorot een van de meest geavanceerde waterbedrijven ter wereld en levert het water aan zowel Joden als Palestijnen. De SGP’er vraagt zich af of het verbreken van de samenwerking een gewenst uitvloeisel is van Timmermans’ beleid ten aanzien van de betwiste gebieden in Israël.
Ook wil het Kamerlid dat de minister uitlegt hoe het verbreken van de samenwerking tussen de twee waterbedrijven het vredesproces bevordert. De SGP’er vreest dat het frustreren van de samenwerking tussen bedrijven Nederland economische schade en verlies aan innovatie oplevert.
Volgens Vitenswoordvoerder Sebastien Kraaijeveld levert Mekorot niet alleen water aan Israël, maar ook aan de betwiste gebieden en de Israëlische nederzettingen daarbinnen. „Dat ligt politiek zeer gevoelig. Daarom hebben wij de samenwerking verbroken.”
Dat Vitens afgelopen week wel deelnam aan een handelsdelegatie naar de Palestijnse gebieden is volgens Kraaijeveld niet inconsequent. „Wij hebben daar contact met kleine Palestijnse waterbedrijven die alleen lokaal actief zijn.”
De woordvoerder nuanceert de kwestie door erop te wijzen dat de contacten met de Palestijnse waterbedrijven worden onderhouden door een dochter van Vitens: Vitens Evides International. Hij erkent dat dit principieel gezien niet uitmaakt. „Onze aandeelhouders hebben natuurlijk ook iets over de dochteronderneming te zeggen.”
Volgens Kraaijeveld heeft Vitens „naar eer en geweten” gehandeld. „Minister Ploumen van Ontwikkelingssamenwerking heeft afgelopen week haar bezoek aan Mekorot afgezegd omdat het bedrijf in opspraak was geraakt. Of de beschuldigingen waar zijn, daar gaan wij niet over. Wel verwacht de overheid van ons als semipubliek bedrijf dat wij in politiek gevoelige kwesties neutraal blijven.”
Het Centrum Informatie en Documentatie Israël hekelt het besluit van Vitens. „Uiteindelijk zijn de Palestijnen er de dupe van. Zij hebben belang bij een goede drinkwatervoorziening”, aldus CIDI-directeur Esther Voet. „Jammer dat Vitens meent uit politieke correctheid het vingertje te moeten heffen.”
Voet verwijst naar Royal HaskoningDHV, dat in september besloot te stoppen met de bouw van een afvalwaterzuiveringsproject in Jeruzalem omdat het politiek gevoelig zou liggen. Voet: „Het resultaat? De Kidronvallei is nog steeds één groot open riool.”