Europees Parlement stemt tegen vrije beschikbaarheid van abortus in lidstaten
STRAATSBURG. Het Europees Parlement stemde dinsdagmiddag tegen vrije toegang tot abortus als minimale norm in de Europese Unie.
De stemming zou eigenlijk gaan om een uitgebreid rapport van de Portugese socialist Edite Estrela. Al in oktober ontstond er rond dit rapport een enorm politieke strijd. Het parlement nam gisteren een alternatieve resolutie aan van de christendemocratische EVP- en conservatieve ECR-fractie.
De twee resoluties hebben min of meer tegengestelde uitgangspunten. Estrela beveelt vrije abortus, voorbehoedsmiddelen en seksuele voorlichting aan bij alle lidstaten, omdat het daarbij gaat om een vrouwenrecht. De EVP-ECR-resolutie zegt kortweg de „verantwoordelijkheden van de lidstaten op het gebied van volksgezondheid te respecteren.” Ook het beleid rond rechten op het gebied van seksualiteit en voortplanting blijven volgens de aanvaarde resolutie het op terrein van de lidstaten. En dit geldt ook voor de seksuele voorlichting in scholen.
Het enige dat de Europese Unie op dit vlak kan doen is het leveren van een „aanbeveling van de beste praktijkervaringen tussen lidstaten.”
De steun voor dit conservatieve beleid in het Europees Parlement blijkt trouwens niet heel groot. Bij de uitslag bleken 334 leden voor, 326 tegen. Een verschil van 8 stemmen.
Estrela zelf noemde de uitslag „beschamend” en hypocriet”. „Ik betreur dat in 2013 het Europees Parlement conservatiever is dan in 2002. De meest extreme en fundamentalistische bewegingen hebben hun wil opgelegd aan het parlement”, zei ze in een korte, emotionele verklaring na de stemming over het EVP-ECR-voorstel. Haar eigen rapport kwam zodoende niet eens meer in stemming.
De reacties –voornamelijk via Twitter– zijn even scherp als het debat vooraf. De Nederlandse CU’er Peter van Dalen schrijft: „Geweldig! EP verwerpt rapport over seksuele rechten. Heeft EU niets mee te maken.” En de SGP’er Bas Belder toont zich „verheugd”.
D66-parlementslid Sophie in ‘t Veld schrijft daarentegen: „Anti-keuze-extremisten wonnen. Deze keer.” En in een volgende tweet: „Burgers hebben een echte keuze in mei (bij de verkiezingen voor het Europees Parlement, red.).”
SP-vertegenwoordiger Denis de Jong noemt het „pijnlijk” dat het rapport van de christendemocraten is aanvaard. „Maar dat krijg je als EP zich bemoeit met nationale zaken.”
In ‘t Veld vindt het beroep op de nationale bevoegdheden onterecht. „Het parlement kan over alles een politieke uitspraak doen.” Ze vindt het „onbegrijpelijk” dat De Jong tegen het rapport-Estrela was.
CDA-parlementariër Ria Oomen twittert dat ze „voor seksuele en reproductieve rechten” is, maar dat Estrela „enkel provoceert.”
Leo van Doesburg (vertegenwoordiger van de ECPM, European Christian Political Movement) twittert dat hij blij is dat de mensenrechten het hebben gewonnen van „ideologische pro-keuze-agenda.”
Estrela
Het rapport-Estrela had als doel de vrije beschikbaarheid van abortus aan alle lidstaten aan te bevelen. Abortus zou wel een bevoegdheid van de nationale regeringen blijven. Maar die zou onder druk komen staan omdat het Europees Parlement vindt dat alle vrouwen recht hebben op toegang tot abortus.
In ongeveer 20 EU-landen is abortus vrij beschikbaar. In drie lidstaten is het min of meer verboden: Ierland, Polen en Malta. Volgens de progressieven in het parlement hebben alle vrouwen recht op de toegang tot abortus.
Het rapport-Estrela is veel breder dan alleen abortus. Het beveelt ook aan dat voorbehoedsmiddelen overal vrij verkrijgbaar moeten zijn en moeten worden vergoed door de zorgverzekeraar. Ook pleit Estrela voor „uitgebreide, op de leeftijd afgestemde, empirisch onderbouwde, wetenschappelijk correcte en oordeelloze seksuele voorlichting.”
In veel landen waar abortus wel toegankelijk is, werd de toegang tot abortus volgens het weggestemde rapport-Estrela ook belemmerd door de ruimhartige erkenning van gewetensbezwaren. Deze zou daarom moeten verdwijnen.
De afgelopen dagen namen de emoties rond dit rapport sterk toe. De voorstanders zeiden dat seksuele gezondheidszorg een normaal onderdeel is van het EU-beleid. De tegenstanders vinden dat abortus een bevoegdheid van de 28 lidstaten is, waar het Europees Parlement zich niet over behoort uit te spreken. Vooral op Twitter en Facebook werd hard gestreden. Volgens een schatting zouden er alleen al naar leden van het Europees Parlement 100.000 emails tegen het voorstel zijn verstuurd.
Beide standpunten werden verdedigd met een beroep op de mensenrechten. De dag van de stemming, 10 december, is immers de Internationale Dag van de Mensenrechten. Tegenstanders stelden dat abortus een schending van de mensenrechten is, terwijl voorstanders aanvoerden dat abortus een vrouwenrecht is. Een van de argumenten van Estrela is dat „seksuele en reproductieve rechten mensenrechten zijn, en dat schendingen daarvan een inbreuk vormen op het recht van vrouwen en meisjes op gelijkheid, non-discriminatie, waardigheid en gezondheid, en de vrijwaring van een onmenselijke en onterende behandeling.”
In oktober stond dit rapport ook al op de agenda voor de stemming, maar toen werd het teruggestuurd naar de commissie Vrouwenzaken. Die wijzigde echter alleen enkele details. Zodoende kwam het dinsdag opnieuw op tafel.
De rol van de lobby voor en tegenabortus werd in twee verklaringen gehekeld. In een uitgebreide verklaring klaagde Sophie in ‘t Veld over de „conservatieve religieuze lobby [die] ons ook heeft gevonden.” Zij wijt het verlies van Estrela vooral aan de „zeer agressieve campagne” godsdienstige groepen die „constant verwarring” zaaide. Ze laakt daarbij tegelijk dat „dezelfde lobbyclubs” het burgerinitiatief ”Eén van ons” hebben opgezet, waarin stilzwijgend abortus wel als een Europese kwestie zou worden erkend.
De organisatie European Dignity Watch (EDW) sprak van een „historische stap terug voor de abortuslobby” met hun „geoliede machinerieën, die overvloedig door de EU zijn gesubsidieerd, en daarom grote macht hebben over de politieke agenda.” Volgens EDW hebben burgers in Europa er genoeg van om te worden „gedicteerd die tegen hun overtuigingen ingaan.”
Lees ook:
Liveblog: Europees Parlement kruist degens over recht op vrije abortus
SGP hekelt rapport EP over abortus
