Met veel lawaai snijdt een grote slijptol door het asfalt op de Maaskade voor het Oomsgebouw. Wegwerkers slijpen een gat in de weg. Als het aan vastgoedontwikkelaar Prudentia uit Breda ligt, gaan de slijptol en de sloophamer ook aan de slag met het pand op de hoek van de Maaskade en de Thorbeckestraat.

Voorlichter Mark de Boer van 
de CU-SGP vertelt dat de staat van het kantoorgebouw uit 1913 slecht is. „De scheuren staan in de muren. Het pand hangt eigenlijk tegen het rijksmonument 
aan dat er links van staat.”

Architecten hebben twee voorstellen gemaakt. Hun voorkeur gaat uit naar totale sloop en daarna nieuwbouw van een pand met veel staal en glas. De andere optie is het laten staan van de gevel, maar de complete binnenkant slopen en opnieuw inrichten.

De CU-SGP heeft een sterke voorkeur voor de tweede optie. „Het Oomspand is een onderdeel van het historische lint van gebouwen dat het aanzicht van het Noordereiland bepaalt. Van zulke linten hebben we er niet zo heel veel meer in Rotterdam. Je zou er als het ware een gat in slaan door Maaskade 115 te vervangen door een gebouw met veel glas.”

Of de in de afgelopen nacht aangenomen motie nog invloed heeft op het voorkomen van totale sloop, weet De Boer niet. „In ieder geval komt er nu een discussie op gang over het historisch besef van Rotterdammers. Wij constateren dat het gemeentebestuur geen heldere visie heeft op het behoud van markante historische gebouwen voor de stad. Ontwikkelaars krijgen over het algemeen vrij baan. De gemeente is allang blij als er iemand met een plan komt voor een oud pand en gaat snel akkoord, zonder goed te kijken naar de historische waarde van het gebouw.”

Een medestander heeft de fractie gevonden in architect Jeroen Molenaar. „Rotterdam steekt over het algemeen niet veel energie in het vinden van een andere oplossing voor een historisch pand.”

Toch zijn er genoeg voorbeelden in de Maasstad dat het anders kan. Met veel enthousiasme laat Molenaar het Justus van Effencomplex in Rotterdam-Spangen zien. „Het is in 1922 ontworpen als een experiment. Iedere arbeider moest een voordeur aan de straat hebben. Vandaar is er een luchtstraat uitgevonden.” Het rijksmonument is omgevormd tot een woongebouw met 154 koop- en huurwoningen.

Zo’n zelfde operatie zou Molenaar ook graag uitvoeren met het Zuiderziekenhuis in Rotterdam-Zuid. De gemeente heeft al toestemming gegeven voor de sloop van het complex, uitgezonderd het poortgebouw. Molenaar en De Boer vinden dat „ontzettend jammer.” Molenaar: „Ik ben erin geweest. De oudste gebouwen verkeren nog in prima staat. De dakspanten zien eruit alsof ze vorige week zijn opgeleverd.”

Molenaar roept Rotterdammers op om trots te zijn op wat ze aan cultureel erfgoed hebben. „We ontlenen onze identiteit eraan.”

Tijdens een rondrit door de stad laat De Boer ook het zogeheten Ons Blok zien. Een rechthoekig blok bebouwing op het Noordereiland dat eigenaar Woonstad wil slopen, maar de Noordereilanders willen behouden. „Woonstad is niet onwillig voor renovatie. Het is een geldkwestie. Bij sloop en nieuwbouw lijdt de woningcorporatie 2 miljoen verlies, bij grootschalige renovatie 4 miljoen.”

De CU-SGP zou graag zien dat er voor dergelijke ondernemers een financiële regeling komt, waardoor zij toch in staat zijn historische panden te renoveren in plaats van te slopen. „De bouw­leges zijn hoog in Rotterdam: 
5 tot 8 procent. De stad zou dat kwijt kunnen schelden op het moment dat er een historisch pand wordt gerenoveerd. Ook zou er een fonds kunnen komen, waar ondernemers tegen een lage rente geld kunnen lenen om te kunnen renoveren.”