De Russisch-Orthodoxe Kerk heeft alle betrekkingen met de Episcopaalse Kerk in de Verenigde Staten bevroren. Andere oosters-orthodoxe kerken hebben reeds geplande bijeenkomsten van een gemeenschappelijke internationale commissie voor onbepaalde tijd opgeschort. De recente bisschopswijding van de 56-jarige Gene Robinson zet de oecumenische betrekkingen van de Episcopaalse Kerk onder grote druk.

De Russisch-Orthodoxe Kerk motiveert de breuk met de Episcopaalse Kerk door te verwijzen naar de „antichristelijke en godslasterlijke” houding van deze kerk. De Bijbel veroordeelt homoseksualiteit „helder en ondubbelzinnig”, aldus de Russisch-orthodoxen. De kerk kan deze „perversie” niet goedkeuren, laat staan inzegenen.

Kerkleiders van koptische, Syrische, Ethiopische en Armeense orthodoxen verklaren de dialoog met de Episcopaalse Kerk voorlopig te willen opschorten. De New Yorkse hoogleraar theologie J. Robert Wright, lid van de gemeenschappelijke commissie van oosters-orthodoxen, betreurt de opschorting. „Over de vragen van de christologie hebben we volledige overeenstemming bereikt.”

De informatiedienst van de Episcopaalse Kerk in de Verenigde Staten wijst op het feit dat niet alle betrekkingen met oosters-orthodoxen verstoord zijn. De oecumenische patriarch van Constatinopel, Bartholomeos I, erehoofd van de 300 miljoen orthodoxen, zou vorige week tijdens een ontmoeting met de anglicaanse aartsbisschop dr. Rowan Williams het streven naar christelijke eenheid hebben benadrukt. Hierbij wees de patriarch erop dat dit ook geldt „in een tijd waarin veel kerken met het opscherpen van hun eigen theologische profiel bezig zijn.”

In Canada brengt de bisschopswijding van Robinson ook de lutheranen in verlegenheid. Omdat de Evangelisch-Lutherse Kerk en de Anglicaanse Kerk in Canada sinds 2001 wederzijds hun kerkelijke handelingen erkennen, moeten de lutheranen een standpunt bepalen ten aanzien van de ”homozegen”. De wijding van een homoseksuele bisschop doorkruist nu dit proces. Dit jaar heeft het anglicaanse diocees New Westminster in West-Canada de inzegening van homoseksuele en lesbische paren ingevoerd.

De wijding van de homobisschop in de VS dreigt ook de wereldwijde anglicaanse kerkgemeenschap te scheuren. De meeste kerken in de derde wereld, die ongeveer 50 miljoen van de 70 miljoen anglicanen uitmaken, willen zich losmaken van de anglicanen in de VS. Ze beschouwen de bisschopswijding van Robinson als onverenigbaar met de bijbelse uitspraken over seksualiteit en de grondslag van de Anglicaanse Kerk.