Het is 12 oktober als de president van Jemen, Mansur Hadi, een toespraak houdt op de militaire academie in de hoofdstad Sanaa. Meer dan 15.000 soldaten zijn ingezet om de route van het presidentiële paleis naar de academie te bewaken. Zo groot is de angst dat Hadi het slachtoffer zal worden van een moordaanslag.

Het tafereel is tekenend voor de nijpende veiligheidssituatie in Jemen. Moordaanslagen zijn in het land vrijwel dagelijks nieuws geworden. Soms betreft het spectaculaire aanslagen die door al-Qaida in Jemen worden opgeëist. Veel vaker echter zijn ze echter het werk van onbekende schutters op bromfietsen die plotseling uit het niets naast hun slacht­offers opduiken. Na hun dodelijke actie verdwijnen ze spoorloos.

De staat Jemen ontstond in 1990, toen Zuid- en Noord-Jemen zich verenigden. In de decennia die hieraan voorafgingen, werden bloedige burgeroorlogen uitgevochten tussen beide regio’s. Dit patroon zou zich voortzetten na de eenwording. Al in 1994 voerde het regime in Jemen een oorlog tegen het rebellerende zuiden.

De zuidelijke ontevredenheid groeide en in 2007 ontstond hieruit een afscheidingsbeweging die een eigen onafhankelijke staat in het zuiden eiste. De situatie werd gevaarlijk nadat al-Qaida zich in het gebied nestelde en aansluiting zocht bij de verlangens van de zuidelijke afscheidingsbeweging.

In het Midden-Oosten is er een diepe kloof tussen de sjiitische en de soennitische variant van de islam. Er vormde zich een sjiitische as, met Iran aan het roer, en daartegenover een soennitische as, die wordt aangevoerd door Saudi-Arabië. De breuklijn tussen deze beide vormen van de islam loopt lijnrecht door Jemen.

In het noorden van het land leven zo’n 400 volken, die zich tot de sjiitische islam rekenen. Het zuiden van Jemen is soennitisch. Het sjiitische noorden beschuldigt buurland Saudi-Arabië ervan de Jemenitische salafisten te steunen en te financieren. De soennieten in het zuiden op hun beurt wijzen voortdurend met de beschuldigende vinger naar Iran als wapenleverancier van de sjiieten.

De Syrische burgeroorlog zet de verhoudingen in Jemen op scherp. Er zouden zeker 5000 soennitische strijders uit Jemen naar Syrië zijn getrokken om aan de zijde van de rebellen te vechten. Op YouTube zijn filmpjes te zien waarin jihadisten met een Jemenitisch accent gruwelijk­heden begaan in Syrië.

De Jemenitische sjiieten begonnen eveneens strijders naar Syrië te sturen. Zij vechten aan de zijde van het Syrische leger. De Iraanse Republikeinse Garde wordt ervan verdacht deze Jemenitische sjiieten te trainen en te bewapenen. De politieke arena in Jemen raakte steeds dieper verdeeld en gepolariseerd door de ontwikkelingen in Syrië, ook op politiek niveau.

De Jemenitische president Mansur Hadi leidt momenteel een nationale dialoog in zijn land. De verschillende partijen hebben hierbij plaatsgenomen aan de onder­handelingstafel om de crisissituatie in het land op te lossen. Probleem is echter dat leden van precies dezelfde partijen elkaar in Syrië naar het leven staan.