„Zwartewaterland is vrijwel failliet”
De gemeente Zwartewaterland balanceert op het randje van de financiële afgrond. „Waren we een normaal bedrijf geweest, dan zaten we op het randje van een faillissement of waren we zelfs al failliet verklaard”, gaf portefeuillehouder Financiën Lucas Boshove donderdag aan bij de presentatie van de conceptbegroting voor volgend jaar.
„Snijden tot op het bot”, zoals burgemeester T. Plomp het noemde, moet in het jaar 2007 weer een positief saldo opleveren. Dan zal er een structurele bezuiniging van 2,7 miljoen euro gerealiseerd moeten zijn. De burgers van Zwartewaterland krijgen al met al een rekening van 700.000 euro gepresenteerd in de vorm van bezuinigingen op subsidies en voorzieningen.
Het ambtelijk apparaat moet rond 2007 vijf ton minder kosten. Volgens voorstellen van het college van burgemeester en wethouders komen de bezuinigingen uit natuurlijk verloop. Gedwongen ontslagen zijn daarbij niet voorzien maar worden, als de doelstellingen niet worden gehaald, evenmin uitgesloten.
„Een gigantische operatie voor een gemeente met de omvang van Zwartewaterland”, liet het college weten. Een duidelijk antwoord op de vraag hoe het allemaal zo ver heeft kunnen komen, kwam er donderdag niet.
Herindeling, hoge ambities bij de start van de nieuwe gemeente, het relatief hoge voorzieningenniveau, rijksbezuinigingen, lagere algemene uitkering en een jaarlijkse structurele tegenvaller van 1,3 miljoen euro door de invoering van het BTW-compensatiefonds worden als oorzaken van het debacle aangewezen.
Ook de realisatie van een groot aantal voorzieningen, waaraan de oude gemeenten Hasselt, Zwartsluis en Genemuiden (aula, brandweerkazerne, Kulturhus, kunstwerk Zwartsluis en uitbreiding van d’Overtoom) in het laatste jaar van hun bestaan fiat gaven, drukte Zwartewaterland mede richting rode cijfers. Het optuigen van een forse ambtelijke organisatie kost Zwartewaterland elk jaar rond de 500.000 euro meer dan de drie oude gemeenten hadden aan personeelslasten terwijl de heringedeelde gemeente ook nog eens een miljoen euro minder uit het gemeentefonds krijgt dan de drie oude gemeenten voorheen samen beurden.
Zwartewaterland staat al sinds dit jaar onder preventief toezicht van de provincie. In het voorjaar van 2004 zal de rijksinspecteur een onderzoek doen of Zwartewaterland in aanmerking komt voor de status van artikel-12-gemeente, zoals failliete gemeenten worden aangeduid.
Het college denkt dat die status meer nadelen dan voordelen oplevert en wil een uiterste poging doen op eigen kracht weer een financieel gezonde gemeente te worden. De gemeenteraad van Zwartewaterland is nu aan zet. Die spreekt vrijdag 23 januari een oordeel uit over de begroting van 2004.