De Commissie is het dinsdag zoals verwacht onderling eens geworden over deze omstreden voorstellen. Begin volgende week vergaderen de EU–ministers van Financien erover, die het laatste woord hebben.

In januari eisten de EU–ministers nog, op voorstel van de Commissie, dat Duitsland volgend jaar al aan de norm voldoet. Maar volgens de officiele verklaring van de Commisie staat de economie er nu slechter voor dan destijds voorspeld, vandaar een jaar respijt. Eerder kreeg Frankrijk, dat in dezelfde situatie verkeerd, ook een jaar uitstel. De Nederlandse minister Zalm vond die aanpak onvoldoende.

Daar tegenover staan de ministers van Duitsland en Frankrijk, die de eis van extra bezuinigingen juist te ver vinden gaan. Zij zullen elkaar steunen wanneer volgende week maandag en dinsdag de EU–ministers een eindoordeel moeten geven. Hooguit willen ze vrijwillig enkele extra maatregelen nemen, maar dan zonder de dreiging met miljardenboetes die hun in het voorstel van de Commissie wel boven het hoofd hangen.

In een eerste reactie zei de Duitse minister Eichel van Financien dat Brussel niet de weg van de sancties moet volgen. „Dat is niet nodig omdat de Duitse regering tot nog toe alle aanbevelingen van Commissie en ministerraad heeft opgevolgd", zei hij tegen persbureau DPA. Eichel zoekt een gezamenlijke oplossing.

Volgens EU–commissaris Solbes van Monetaire zaken gaat dat echter niet ver genoeg. „Er is een garantie nodig dat het tekort in 2005 onder de 3 procent komt. Dat is noodzakelijk", zei hij in een persconferentie. Hij zei verder dat de bezuinigingen hand in hand moeten gaan met de plannen van de regering–Schröder voor hervormingen van arbeidsmarkt en sociale zekerheid.

In het voorstel van de Commissie staat verder dat Berlijn alle meevallers in tekortreductie moet stoppen. Mocht de economie aantrekken, dan moet Duitsland nieuwe structurele maatregelen nemen. Uiterlijk 9 januari moeten de Duitsers rapporteren hoe ze aan deze eisen gehoor gaan geven. Twee keer per jaar moeten ze een voortgangsverslag naar Brussel sturen.

Duitsland stevent dit jaar af op een tekort van ruim 4 procent van het nationaal inkomen. Zelfs gecorrigeerd voor de economische cyclus, is het tekort niet voldoende kleiner geworden, heeft Brussel berekend. Daarmee heeft Duitsland de aanbevelingen van eerder dit jaar geschonden en zijn volgens het EU–verdrag aanvullende eisen nodig.

Volgens de Commissie moet Duitsland voor een waarde van 1,3 procent van het nationaal inkomen bezuinigen (of extra belasting heffen) om het tekort onder de 3 procent te krijgen. Daarvan moet Berlijn volgend jaar 0,8 procent doorvoeren. In de Duitse begroting staan al voor 0,6 procent aan maatregelen genoemd. Het verschil van 0,2 procent komt overeen met ruim 4 miljard euro.

Duitsland heeft al jarenlang een flink tekort, onder meer door de dure eenwording, en daardoor loopt de schuld op. Was die eind jaren tachtig nog zo’n 30 procent van het nationaal inkomen, nu is dat al meer dan 60 procent. Die steeds hogere schuld baart Brussel zorgen omdat Duitsland veel geld nodig heeft voor de vergrijzing.

Minister Zalm van Financiën noemt de voorstellen van de Europese Commissie in een reactie „volstrekt onvoldoende". „Duitsland krijgt een jaar uitstel, daarmee worden de regels van het Stabiliteitspact niet nageleefd", liet hij dinsdagavond via een woordvoerder weten. De minister ziet wel nog een lichtpuntje. Hij wijst erop dat er geen sprake van is dat Duitsland buiten de procedure van het pact wordt geplaatst en zo de dans helemaal ontspringt, iets waar de Duitse regering de afgelopen weken op aan probeerde te sturen.