Scholieren vanaf 10 jaar kunnen vanaf november hun eigen ‘RoboRoach’ bouwen. Alles wat ze nodig hebben is een levende kakkerlak, en een stukje hardware. Dat wordt voor 99 dollar geleverd door het Amerikaanse bedrijfje Backyard Brains.

Die hardware, een microchip met elektroden, moet geïnstalleerd op de rug van de kakkerlak. Is dat eenmaal gebeurd, dan laat het beestje zich eenvoudig besturen met behulp van een iPhone.

De bewegingen van de kakkerlak worden gemanipuleerd door elektroden. Die zijn verbonden aan de microchip, die op zijn beurt via Bluetooth wordt aangestuurd met een smartphone.

Om de chip op de kakkerlak te bevestigen, moeten scholieren het beestje verdoven door het onder te dompelen in ijswater. Vervolgens moeten ze de kop van de kakkerlak schuren en de chip met lijm vastplakken. Daarna dienen ze een gaatje in de thorax te prikken om de draad van de elektrode in te stoppen.

Daarmee zijn ze er nog niet; de voelsprieten van het beest moeten eraf geknipt, om plaats te maken voor nog meer elektroden. Daarna is de kakkerlak ‘klaar voor gebruik’.

Volgens Greg Gage van Backyard Brains is het afknippen van de voelsprieten geen probleem. De kakkerlak is verdoofd, dus voelt niets. En na honderd dagen groeien die vanzelf weer aan, zegt hij. Ja, de aansturing door elektroden is even wennen voor de beestjes. Maar pijn? Nee.

Niet iedereen is daarvan overtuigd. Onder meer dierenbeschermingsorganisatie PETA heeft zijn afkeuring laten blijken. En ook wetenschapper Jonathan Balcombe van de Humane Society University in Washington vindt dat het afknippen van lichaamsdelen niet deugt, zegt hij tegenover technologiemagazine Wired. „Stel dat een docent zijn leerlingen opdroeg om mieren te verbranden met een vergrootglas, om het effect op hun weefsel te bestuderen… Wat zouden we daarvan vinden?”

Ook de Canadese hoogleraar filosofie Michael Allen Fox vindt dat er een verkeerd signaal uitgaat van de RoboRoach. „Amateurs worden aangemoedigd om een dier te opereren. Complexe, levende organismen verworden daarmee tot speeltjes.”

Gage, zelf neurowetenschapper, zegt dat het project bedoeld is om een ‘neurorevolutie’ te ontketenen. Backyard Brains wil kinderen inspireren, zodat ze later voor de wetenschap kiezen.