Commentaar: Opstelling Tea Party risico voor aanzien VS
Een groot deel van de overheidsdiensten in de Verenigde Staten is sinds vorige week dinsdag gesloten. Reden is dat de begroting die president Obama aan het Congres heeft voorgelegd nog niet is goedgekeurd. Oorzaak daarvan is dat met name de meest conservatieve Republikeinen, bekend onder de naam Tea Party, de voorgestelde overheidsuitgaven niet willen accorderen omdat ze bezwaar maken tegen het nieuwe zorgstelsel dat vorig jaar werd aangenomen.
Voor Amerikaanse burgers is het heel vervelend als ze loketten van overheidsdiensten gesloten vinden. Minstens zo ingrijpend is echter het effect dat deze situatie heeft op de wereldeconomie. Wanneer de impasse nog tien dagen langer duurt, zal Amerika niet meer in staat zijn de schulden te betalen omdat de noodzakelijke verhoging van het schuldenplafond niet kan worden gerealiseerd.
De VS kunnen daardoor dan geen nieuwe leningen meer uitschrijven, terwijl ze dat geld wel nodig hebben om ouderdomspensioenen uit te betalen en rente en aflossing voor een aantal staatsleningen over te kunnen maken. Als dat gebeurt, zal Amerika de AAA-status bij de kredietbeoordelaars verliezen; beleggers zullen dan geen Amerikaans schuldpapier meer willen hebben en beleggingsfondsen willen die dan niet meer kopen. Gevolg is dat de koers van die waardepapieren daalt, de rente stijgt en Amerikaanse economie pijlsnel naar de afgrond zal zakken. Dat zal grote gevolgen hebben voor de wereldeconomie, omdat de VS nog steeds een dominante speler zijn.
De Republikeinen in het Amerikaanse Congres zijn intelligent genoeg om dit allemaal te beseffen. Toch houden ze voet bij stuk. Ze weten dat hun partij de meerderheid heeft in het Congres. En hun oogmerk is met hun strakke opstelling Obama op de knieën te dwingen. Hij moet concessies doen op het gebied van de uitgaven voor het nieuwe zorgstelsel dat –tot verdriet van de Republikeinen– vorig jaar is aangenomen.
Inmiddels heeft de fractieleider van de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden, John Boehner, laten weten dat hij met het gematigde deel van zijn fractie zal voorkomen dat Amerika op 17 oktober bankroet gaat. Hij denkt in samenwerking met de Democraten een oplossing te vinden. Dat geeft een sprankje hoop. Maar daarmee is het gevaar nog niet geweken dat Amerika onderuit gaat en daarin de wereldeconomie meesleept.
De meest conservatieve Republikeinen nemen een groot risico. Dat zij oppositie voeren tegen de politiek van Obama is hun goed recht, al moet uit het oogpunt van barmhartigheid wel een vraagteken worden gezet bij hun afschuw van het nieuwe zorgstelsel. Dat Obama iets wilde doen voor de miljoenen in zijn land die aan de onderkant van de samenleving, is moreel zeker te verdedigen. Dat de Tea Party dingen anders wil, moet bespreekbaar zijn.
Maar met haar huidige harde opstelling schaadt de Tea Party ook het internationaal aanzien van Amerika. Dat is gevaarlijk. De Tea Party speelt pokerspel en dan is het per definitie een dubbeltje op zijn kant of je daar goed uitkomt.