„Fusie misschien wel het best voor Hoeksche Waard”
Zolang het om eenvoudige zaken gaat, kunnen de vijf gemeenten in de Hoeksche Waard best samenwerken. Maar zodra er lastiger dossiers zoals windenergie en glastuinbouw op tafel liggen, is het ieder voor zich. De tijd lijkt rijp voor een herindeling. Eigenlijk is fractievoorzitter Adriaan van der Wulp van de SGP in Binnenmaas geen voorstander van een fusie met Oud-Beijerland, Strijen, Cromstrijen en Korendijk. Maar als hij het gekissebis op gezamenlijke raadsvergaderingen aanhoort, kan hij zich goed voorstellen dat de provincie daar een einde aan wil maken door het op een fusie aan te sturen. „Iedere gemeenteraad gaat er prat op dat hij autonoom is. Daardoor worden regionale overleggen lamgelegd.”
Als voorbeeld noemt Van der Wulp de windmolens die er langs de Hoeksche Waard moesten komen. De vijf gemeenten moesten gezamenlijk bepalen waar. „Ze kwamen er niet uit. Niemand wilde die dingen in zijn achtertuin. Elke wethouder verschool zich achter zijn raad. Uiteindelijk was de provincie het zat en bepaalde zelf waar ze kwamen.”
Het liefst koos Van der Wulp voor een regionaal bestuur zoals dat bij de Drechtsteden het geval is. „De Drechtraad kan zelfstandig knopen doorhakken en de wethouders hoeven niet iedere keer weer terug naar hun gemeenteraad voor overleg.”
Cultuurwijziging
Voor zo’n structuurwijziging is volgens de SGP’er echter ook een cultuurwijziging nodig en die ziet hij nog niet zo zitten. „Iedere raad in de Hoeksche Waard wil het liefst zelf de baas zijn. Als er gezamenlijk een plan moet komen, worden er vooraf door de afzonderlijke raden allerlei voorwaarden gesteld. Zo kom je geen steek verder. Misschien is een herindeling uiteindelijk wel beter voor de burger.”
Die kanteling van mening is bij meer partijen in de Hoeksche Waard te zien. Tijdens een referendum in 2003 gaf zo’n 90 procent van de inwoners aan tegen een herindeling te zijn. Ook de meeste politieke partijen vonden zo’n fusie niets.
Veel voorstanders
Inmiddels heeft de PvdA in de gehele Hoeksche Waard gezegd voorstander te zijn, samen met de VVD-fractie van Binnenmaas, de SGP in Oud-Beijerland en de ChristenUnie/SGP in Strijen. Alleen in Korendijk gaven twee fracties ronduit aan tegen te zijn: de SGP en de plaatselijke partij Gemeentebelangen Korendijk.
Opvallend is ook dat veel fracties zich niet durven uit te spreken. Een dinsdag verstuurde mail van deze krant aan de 35 fracties in de 5 gemeenten was gisteravond nog maar door 13 partijen beantwoord. Twee CDA-fracties wilden hun mening niet geven. Het CDA in Strijen vindt het „op dit moment niet gepast om in de media vooruit te lopen op deze discussie.” CDA’er Van Loo uit Binnenmaas wil een raadsconferentie over bestuurlijke toekomst van de Hoeksche Waard op 16 oktober afwachten.
Helderheid
SGP’er Van der Wulp uit Binnenmaas denkt echter dat de Hoeksche Waard gebaat is bij helderheid. „Veel partijen durven nu nog geen open kaart te spelen. Ik ben bang dat zij een eventuele herindeling een belangrijk onderwerp voor de raadsverkiezingen van volgend jaar maken.” Van der Wulp zou liever eerder een knoop doorhakken. Als een herindeling als beste bestuurlijke optie uit de bus rolt, denkt hij dat het prima is uit te leggen richting de burger.
Daarbij voorziet de SGP’er wel dat een fusie voor ethische bezwaren kan zorgen. „In Oud-Beijerland wordt al gesproken over de openstelling van winkels op zondag. Ook gaan er stemmen op om het toerisme op zondag in de Hoeksche Waard te bevorderen. En er is een kans dat het ambtsgebed na een fusie wordt geschrapt.”
Stap te ver
Voor SGP-fractievoorzitter J. Matze uit Korendijk is een herindeling mede om die redenen een stap te ver. „We snappen best dat er wat moet gebeuren. De samenwerking moet echt beter worden om opgaven zoals de jeugdzorg en de WMO in de toekomst goed uit te kunnen voeren. Maar een herindeling zien we in Korendijk niet zitten.”
Matze zegt dat ook het CDA er in zijn gemeente zo over denkt. Daarnaast is Gemeentebelangen Korendijk tegen. Fractievoorzitter W. Walle: „Wij kiezen voor samenwerken omdat dat beter en goedkoper is dan fuseren.” Met negen van de vijftien raadszetels vormen de SGP (vier zetels), het CDA (drie) en Gemeentebelangen (twee) een meerderheid in de raad van Korendijk.
Politieke legitimiteit
Voorstanders zijn er echter ook genoeg te vinden. Neem alleen al de vijf PvdA-fracties, vertegenwoordigd door vicevoorzitter P. Penning van de PvdA Hoeksche Waard. „De PvdA is geen voorstander van nog meer samenwerkingsverbanden om reden van politieke legitimiteit. Naar onze mening is de samenwerking in de Hoeksche Waard het meest gediend met de keuze voor de vorming van één gemeente. ”
Penning weet de SGP in Oud-Beijerland op zijn hand. Die ziet niets in een zogeheten Hoeksche Waardraad. Fractievoorzitter P. Meijer: „Dit is een vierde bestuurslaag die onvoldoende democratische legitimiteit heeft en ook geen oplossing is voor een betere samenwerking.” Meijer kiest net als de VVD in Binnenmaas voor fuseren. „Elke tussenvorm vertraagt en is minder democratisch”, aldus VVD’er E. Wijdeveld.
Dat de bevolking misschien niet zo happig op een fusie is, deert hem niet. „De raadsleden zijn gekozen om het beste voor de gemeente en haar inwoners te doen en niet populistisch te zijn. De kennis en kunde ontbreekt menig inwoner om hier goed over te kunnen oordelen.”