Anton Jonkman werd geboren in Amsterdam en is randkerkelijk opgevoed. Met zijn opa en zijn oom ging hij weleens mee naar de evangelisatie in Nieuwendam, waar voorganger H. J. Siegers in gebouw Moria voorging. Het was dan ook niet toevallig dat hij een kerkelijk meisje kreeg. Met zijn vrouw kwam hij bij de Vrije Evangelische Gemeenten terecht. Deze gemeenten zijn in de negentiende eeuw ontstaan als reactie op de liberale prediking in de Nederlandse Hervormde Kerk.

Hij werd niet alleen een trouw meelevend lid maar ontving er ook de roeping tot het predikambt. Vijftig jaar geleden werd hij als vrij evangelisch predikant bevestigd te Musselkanaal.

De benoeming tot vlootpredikant in 1969 kwam voor ds. Jonkman onverwacht. Hij kwam bij de mariniers in Doorn terecht, waar hij over theologische zaken in alledaagse taal leerde spreken.

In Musselkanaal, waar hij twee keer stond, maakte hij een opleving mee. „Niet alleen ging een groot deel van de vrije evangelische gemeente, die ik eerder gediend had, in alle liefde over naar de Nederlandse Hervormde Kerk, maar ook kwam de gemeente onder het beslag van Gods Woord. Het ging niet om opgeklopte emotionele toestanden, waarvan je tegenwoordig veel hoort, maar over een zoeken naar houvast in Gods Woord en het vinden van Bijbelse antwoorden op praktische levensvragen.”

Begin

Een onderwerp dat ds. Jonkman sterk raakt is de doop. „Ik ben gedoopt. Dat gebeurde vroeger ook in randkerkelijke gezinnen. Die doop is nooit uit mijn gedachten en leven geweest. Nergens anders zie je het geheim van Gods heilshandelen zo duidelijk als daarin. God staat aan het begin. Wij hebben Hem lief omdat Hij ons eerst heeft liefgehad.

Waarom zouden we niet preken over de verkiezing? Zo te mogen spreken van en te mogen geloven in de God Die verkiest een God van zondaren te zijn, is de vreugde van het ambt van dienaar des Woords. In de doop, zo is mijn vaste overtuiging, zien we de aan alles voorafgaande liefde van God in Christus. Als het anders was kon je de kerk wel sluiten.”

Daarom is er volgens ds. Jonkman geen reden tot somberheid, angst en wanhoop, integendeel. Tijdens de jubileumdienst in Urk op 22 september wil hij preken over Openbaring 6: de caleidoscoop gericht op het wereldtoneel.

Ds. Jonkman: „Christus zit op het witte paard. Zijn Koninkrijk is vast. Dwars door alles wat er gebeurt heen –in Syrië en in ons eigen leven– is Christus de Triomfator. Van Hem is het Koninkrijk. Vaak verwonderde men zich erover dat mensen die bij mij kerkten toch blij de kerk uit konden gaan. Dat heeft te maken met de Triomfator. Christus heeft overwonnen.”

Daarbij passen ook de drie v’s die hij aan het eind van het gesprek formuleert: de v van verzoening door het bloed van Christus, de v van vervulling met de Heilige Geest en de v van verwachting van de wederkomst.

Levensloop

Anton Jonkman werd in 1937 in Amsterdam geboren. Hij studeerde aan de Theologische Hogeschool van de Bond van Vrije Evangelische Gemeenten. In 1963 werd hij predikant van de Vrije Evangelische Gemeente van Musselkanaal (Groningen), waarna in 1965 Kampen volgde. In 1969 werd ds. Jonkman benoemd tot vlootpredikant. Hij ging in 1972 over naar de Nederlandse Hervormde Kerk en nam in 1973 een beroep aan naar de hervormde gemeente van Harkema-Opeinde (Friesland). Daarna volgden Berkel en Rodenrijs (1977), Musselkanaal (1982), Alphen aan den Rijn (1986) en Zwolle (1996). Nadat hij in 2000 met emeritaat ging, verrichtte hij kerkelijk werk in onder meer zijn woonplaats Veenendaal, Bergschenhoek en Urk. Hij gaf dertig jaar les aan de Evangelische Theologische (Hoge)School.