„Iran onderhandelt niet met lege handen”
AMSTERDAM (ANP). De Iraanse president Hassan Rohani is oprecht in zijn handreiking aan het Westen en komt niet met lege handen naar de onderhandelingstafel. Dat zei Iran-deskundige Peyman Jafari van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis donderdag tegen het ANP. Gesprekken over het atoomprogramma van Iran zouden volgens de onderzoeker zelfs kunnen leiden tot een doorbraak over Syrië.
Is de pasgekozen Iraanse leider Rohani een gematigd politicus of een wolf in schaapskleren? Die vraag houdt beleidsmakers en deskundigen bezig sinds de president meer openheid beloofde over het omstreden nucleaire programma van zijn land. Vooral Israël twijfelt, maar volgens onderzoeker Jafari zijn de verzoenende geluiden gemeend. „Rohani heeft dit beloofd aan het volk”, stelt hij.
De Iraanse regering staat onder druk door sociale en economische problemen, die onder meer worden veroorzaakt door westerse sancties. Door de onrust wist de „pragmatist” Rohani volgens Jafari een grote verkiezingszege te boeken door een gematigde toon aan te slaan. „Hij wil een nieuwe koers uitzetten. Dat biedt kansen die door het Westen echt aangegrepen moeten worden”, aldus de Iran-deskundige.
Volgens Jafari is Iran bereid meer openheid te bieden over het verrijken van uranium. De islamitische staat zou aan de onderhandelingstafel echter nog een troef in handen hebben: de VS en Iran zouden gedeelde belangen hebben in Syrië.
„Iran wil niet dat al-Qaeda in Syrië aan de macht komt. De VS willen dat ook niet”, zegt de Iran-deskundige. Sommige oppositiegroepen in Syrië hebben volgens onderzoekers banden met de terreurgroep. Volgens Jafari zou Iran kunnen aanbieden om het Syrische regime onder druk te zetten, bijvoorbeeld om het geweld op korte termijn te matigen.
Syrië is als Iraanse bondgenoot allang niet meer van levensbelang. „Assad is een belangrijke bondgenoot, maar heeft niet meer de controle over zijn eigen land”, meldde Jafari. De overwegend sjiitische Iraniërs zouden inmiddels toenadering hebben gezocht tot een ander land: voormalig aartsvijand Irak, waar na de val van de soennitische dictator Saddam Hussein ook een sjiitische meerderheid aan de macht is gekomen.
Hoewel Rohani zich bereid heeft getoond te praten met de VS, heeft zijn aanbod volgens Jafari een beperkte houdbaarheidsdatum: „Als deze opening niet wordt aangegrepen, zijn in Iran straks de conservatieven weer aan de macht,” waarschuwt de onderzoeker. „En zij willen het beeld van de VS als grote vijand in stand houden.”