Jaarbeurs pakt uit met ruimtevaarttentoonstelling
De tentoonstelling ”A human adventure” is sinds kort in Utrecht te zien: tal van attributen tonen de geschiedenis van de bemande ruimtevaart. De Nederlandse space industry –in het staartje van de expositie– houdt zich daarentegen meer bezig met de onbemande verkenning van het heelal.
De bezoeker krijgt het ruimtevaartverhaal in het Beatrixgebouw enigszins door een Amerikaans gekleurde bril te zien. Kan ook niet anders: het is en blijft een NASA-tentoonstelling.
Toch kan zo’n expositie niet heen om Russische primeurs in de ruimte, zoals de Spoetnik. „De lancering van deze satelliet in 1957 wordt door velen gezien als het begin van de ruimtevaart”, zegt sterrenkundige Niek de Kort tijdens de rondleiding.
Een model van deze eerste satelliet wordt geflankeerd door manshoge posters van John F. Kennedy en Nikita Chroesjtsjov. Ze leidden respectievelijk de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie tijdens Koude Oorlog: de drijvende kracht achter de ruimtewedloop die de twee grootmachten in die tijd voerden.
Even verderop –in het verlengde van de politieke kopstukken– hangen de portretten van de eerste ruimtereizigers. Links Alan Shepard, rechts Joeri Gagarin, de Rus die als eerste een baan rond de aarde vloog. „Shepard maakte feitelijk maar een kikkersprongetje.” Er zijn er daarom wel die John Glenn als de eerste echte Amerikaanse astronaut zien, omdat hij wel rond de aarde cirkelde, maar zo’n detail voert te ver voor een tentoonstelling.
Wat verder volgt? Schaalmodellen van de Amerikaanse raketten: de generaties die voorafgingen aan de torenhoge Saturnus V waarmee astronauten naar de maan reisden, en de éne die daarna volgde: de spaceshuttle. Raketuitlaten, ruimtepakken, astronautenvoedsel. Ook kan de bezoeker een blik werpen de Apollocapsule –het originele trainingsmodel waarin astronauten oefenden voor hun vlucht– en de cockpit van de maanlander, met daarbij de radiocommunicatie van de eerste maanlanding.
Waarvan de tentoonstelling opvallend weinig heeft, zijn voorwerpen van de spaceshuttle. Bij binnenkomst in de hal stuiten bezoekers op de neus van het ruimteveer Atlantis en kan men een blik werpen in de cockpit. Maar verder is er weinig te zien van het toestel dat de laatste dertig jaar symbool stond voor de Amerikaanse ruimtevaart.
Het Nederlandse deel dat aan de expositie is toegevoegd, richt zich meer op heden en toekomst, vertelt De Kort. Zoals de Nederlandse zonnepanelen die ongeveer de helft van de Europese satellieten van stroom voorzien, de verkenning van Mars met onbemande wagentjes. Even verderop komt André Kuipers langs met de wetenschappelijke experimenten die hij in de ruimte deed.
Dat brengt ons terug bij het begin van de tentoonstelling: de mannen die droomden van reizen naar de ruimte, naar de maan en naar andere planeten. Mannen als Leonardo da Vinci en Jules Verne. Dromen die de mensheid in slechts een paar decennia heeft verwezenlijkt. De ruimte is bekend terrein geworden en astronauten hebben op de maan gestaan. Alleen andere planeten, zoals Mars, heeft de mens nog niet met eigen ogen gezien…
NASA-tentoonstelling in Utrecht
Waar? Jaarbeurs (Beatrixgebouw), Utrecht.
Wanneer? Tot januari 2014.
Kosten? Volwassenen € 18,- per persoon.
Kinderen tot 9 jaar gratis.
Familiekaart € 44,- (2 volwassenen met 2 kinderen of 1 volwassene met 3 kinderen van 9 t/m 18 jaar; kosten per extra kind € 5,-).
