Deloitte „machteloos” bij boekhoudfraude
Een accountant staat machteloos tegenover moedwillige misleiding en samenspanning bij een onderneming. Accountantskantoor Deloitte, controleur van de boeken van Ahold, houdt dan ook vol dat het bij zijn toezicht op het supermarktconcern aan alle kwaliteitseisen heeft voldaan.
„Als er geen sporen in de boekhouding zijn te vinden, dan is de kans dat een misstand wordt ontdekt klein”, aldus bestuurslid J. Dalhuisen van Deloitte woensdag.
Het is voor het eerst sinds het uitbreken van de affaire bij Ahold dat Deloitte uitgebreid wil ingaan op de zaak. Het accountantskantoor benadrukte dat het door de geheimhoudingsplicht niet inhoudelijk op de zaak kon reageren en daarom „met een pleister op de mond” sprak. Ook de lopende onderzoeken van justitie en toezichthouders in verschillende landen weerhoudt het accountantskantoor nu nog van het geven van een uitgebreide toelichting.
Deloitte wil niet zeggen of is overwogen op te stappen toen de fraude aan het licht kwam. De controleurs schortten wel hun werk op totdat aan hun verzoek alles tot de bodem uit te zoeken, was voldaan. Volgens Dalhuisen is dat goed opgepakt door Ahold. „Vervolgens heb je als accountant je eigen verantwoordelijkheid en dan kun je niet zeggen: Dan doen we niet meer mee.”
Uit het uitgebreide Amerikaanse jaarverslag dat bij de beurstoezichthouders SEC is gedeponeerd bleek vorige maand dat de interne controle bij Ahold bij sommige bedrijfsonderdelen, zoals de Amerikaanse dochter US Foodservice, niet op orde was. Dalhuisen erkende dat het de verantwoordelijkheid van de externe accountant is om dat te controleren.
Hij benadrukte dat de accountants al voor de ontdekking van de miljoenenfraude tegen Ahold hebben gezegd binnen de eigen bedrijven beter op te letten omdat de administratie rammelde. „Uit aanvullende onderzoeken bleek echter dat de cijfers desondanks klopten. Dat we daarbij zijn bedrogen, ligt buiten onze macht.” Pas in 2002 liep Deloitte naar eigen zeggen tegen tegenstrijdigheden aan.
De afgelopen maanden waren volgens Dalhuisen voor Deloitte „moeilijk, hectisch en intensief.” Op het toppunt van wat operatie Schoon Schip is gaan heten, werkten de accountants zelfs in ploegendienst om de jaarrekening van Ahold op orde te krijgen. Ahold meldde eind oktober meer dan 100 miljoen euro kwijt te zijn aan extra accountants, juristen en andere externe adviseurs. Hoeveel aan Deloitte toevalt, wilde Dalhuisen niet zeggen. „Het is extra omzet waar je niet op zit te wachten. Het is zeker niet het volledige bedrag.”
