Dat zijn de voornaamste conclusies die de Europese Commissie als dagelijks bestuur van de EU trekt in de woensdag verschenen voortgangsrapportages. De Commissie benadrukt dat het in geen enkel land voor negatieve verrassingen is komen te staan. De geconstateerde achterstand in het overnemen van EU–regels stond ook al in eerdere rapporten.

Ondanks de veertig urgente problemen die de commissie in de tien nieuwe lidstaten heeft gevonden, is commissaris Verheugen (Uitbreiding) positief. „Het resultaat is verrassend goed. Ik had een groter aantal problemen verwacht."

In zijn algemeenheid moeten de nieuwe lidstaten, acht uit het voormalige Oostblok plus Malta en Cyprus, meer doen in de strijd tegen corruptie. Het veruit grootste toetredende land, Polen, loopt het verst achter bij de aanpassingen voor het lidmaatschap.

Veel landen zijn nog niet klaar om de beloofde steungelden uit Brussel te ontvangen. Zo hebben Polen, Hongarije, Slowakije, Malta en Cyprus nog geen goed functionerend agentschap om de subsidies voor de boeren te verdelen.

Het is volgens Verheugen ook in het belang van de lidstaten om de 80.000 pagina’s Europese wetgeving goed over te nemen. Zolang bijvoorbeeld de levensmiddelenbedrijven niet aan de normen voldoen, mogen de producten niet de EU–markt op, vertelde hij in het Europees parlement. En als er geen agentschappen voor de landbouw komen, kunnen de beloofde boerensubsidies uit Brussel niet worden uitbetaald.

Woensdag verscheen ook een rapport over Turkije, een land dat graag lid wil worden, maar waarmee nog geen onderhandelingen zijn geopend. De Commissie stelt dat de kwestie Cyprus een „serieus obstakel" is. Turkije steunt het bestuur van het noorden van Cyprus, waardoor het eiland feitelijk in tweeën is gedeeld, tot ongenoegen van de EU. In een eerste reactie heeft de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Abdullah Gul woensdag gezegd een „grote inspanning te zullen leveren om het probleem voor mei volgend jaar op te lossen".

Vol lof is de commissie over Bulgarije en Roemenië. Deze landen, die in 2007 willen toetreden, hebben duidelijke voortgang geboekt. Ze voldoen al aan de politieke criteria en naderen de economische doelen. Uiterlijk eind 2005 moeten akkoorden worden getekend.

Eurocommissaris Verheugen (Uitbreiding) zegt goed op te letten dat de Bulgaren en Roemenen niet alleen op papier verbeteringen beloven. „Het is belangrijk dat de onderhandelingen hand in hand moeten gaan met echte vooruitgang in praktijk."