Kapel in Sauerland zoekt kerkgangers
„Iedereen doet het zo alleen hè, in het leven”, zegt Louis Janssens nadenkend. Hij zit op het terras van zijn hotel Carpe Diem in Sauerland: een plek waar stil nog echt stil is, en ’s nachts donker nog echt donker. Saamhorigheid die hij zag onder reformatorische christenen sprak hem aan. Nu richt hij zich met zijn hotel op christenen.
Alleen – dat woord komt regelmatig voorbij in een gesprek met Louis Janssens (58). In hun harde werken en het streven naar een goede carrière zijn mensen vaak alleen bezig, meent hij. En als hij vertelt over zijn zoektocht naar God: „Op een zeker moment besefte ik dat God een enorme steun kan zijn. Als het goed gaat, maar ook in slechte tijden. Ik ben niet meer alleen, dacht ik. Ik heb ervaren dat God er is.” Nu, terwijl hij een groot deel van zijn loopbaan achter zich heeft liggen, ziet hij saamhorigheid als een welkome tegenhanger van individualisme.
Toch had de zakenman Janssens heel wat mensen om zich heen, in zijn werkzame leven. In Tilburg runde hij 23 jaar Villa de Vier Jaargetijden. „Dat is een rijksmonument, een paleisje in de stad, waar exclusieve party’s in besloten kring worden gehouden.” Via een vakantiehuis in Frankenau, Sauerland, leerde hij Duitsland kennen. In 2005 kocht hij Das Waldhaushotel in Winterberg, en in 2007 volgde hotel Carpe Diem in Kirchhundem. Het hotel stond destijds leeg: het was failliet.
Kegelbaan
Carpe Diem werd in 1967 gebouwd als een Kolpinghuis, vertelt Janssens, in opdracht van de Stichting Kolping. Doel was arme, grote, rooms-katholieke gezinnen een mogelijkheid te bieden om op vakantie te gaan. Dus werd het hotel gebouwd als familiehotel: met ruime kamers, geschikt voor gezinnen, met een kapel erbij, en met allerlei faciliteiten zodat gasten zich een tijdje konden vermaken op die plek. Zo zijn er –nu nog– een kegelbaan (lijkt op een bowlingbaan, maar ’t is net iets anders), een zandarena waar je strandvoetbal kunt spelen, een muziekkamer met een vleugel, een turnhal, een voetbalveld, een speeltuintje. Ouders hielpen mee in het hotel als ze daar op vakantie waren. In de muur van sommige hotelkamers zit een nis met daarin een babybed.
Maar rooms-katholieke gezinnen werden kleiner. De doelgroep veranderde. Het hotel werd „een achterhaalde jeugdherberg die óf gesloten moest worden óf radicaal veranderd”, vertelt Janssens. Het werd het laatste. Na een grondige verbouwing in 2001 en 2002 verwierf het hotel een viersterrenstatus.
En toen bleven de klanten weg. De oorspronkelijke doelgroep paste niet meer zo bij het nieuwe hotel, en een nieuwe klantenkring opbouwen duurt lang in Duitsland, weet Janssens. „Als een Duitse familie tevreden is over een hotel, blijft ze daar terugkomen.” Vanaf 2007, toen hij het failliete hotel overnam, zocht Janssens „naar de juiste exploitatie.”
Problemen aanpakken en die proberen op te lossen, daarin is Janssens succesvol geweest in zijn loopbaan, en zo kwam ook Carpe Diem er weer bovenop. Vorig jaar kocht hij vakantiepark Frankenau, ook in Sauerland, uit een faillissement. „Dat was meer een vriendendienst dan een afgewogen zakelijke beslissing. Eerlijk gezegd komen er nogal vaak gebeurtenissen op mijn levensweg die ik enkel op basis van mijn gevoel beslis.”
Janssens dacht diep na en las veel, daar in zijn huis op de heuvel naast het hotel, in de ”middle of nowhere”. „Wat wil ik met Carpe Diem, vroeg ik me af. Ik dacht: Hier moet meer te halen zijn dan een kop koffie en wat eten. Ik zou terug willen naar het idealisme waar dit hotel mee begon. Mensen die hier komen, moeten met een voller gevoel terug naar huis.”
Misdienaar
In Frankenau ontmoette hij vorig jaar zomer Martien van der Zwan op een VakanZ-vakantiepark. Reformatorische christenen treffen elkaar in zo’n park, bezoeken op zondag een Nederlandstalige kerkdienst en door de week is er een recreatieteam dat activiteiten organiseert. Janssens was onder de indruk, zegt hij. „Ik zag een groep mensen, sterk overtuigd van hun geloof, samen vakantie vieren. Ze gingen respectvol met elkaar om, stonden klaar voor elkaar. Dat heeft mij geraakt. Ik gaf jongens en meisjes van 18, 19 jaar een sleutel van de horecagelegenheden op het park, en het ging goed. Ze waren te vertrouwen.”
Van huis uit is Janssens rooms-katholiek. „Tot mijn 12e, 13e was ik daarmee bezig; ik ben misdienaar geweest. Daarna heb ik in de drugshulpverlening gezeten en in de toerismesector, en mijn vrouw en ik kregen ons huis met het tuintje dat we graag wilden – en in de loop van mijn leven verliet ik de kerk. Op een dag zat ik in de kathedraal van Erfurt en bekroop mij sterk het gevoel: het klopt niet. Die pracht en praal. Het was alsof mensen dachten dat ze God konden kopen. Op godsdienst kun je veel kritiek hebben; het is triest wat wij er soms van maken. Ik haakte af door het uiterlijk vertoon, daar voelde ik me niet bij thuis.”
Door de ontmoetingen in Frankenau ging Janssens de Bijbel weer lezen. „Voor de eerste keer in mijn leven heb ik ervaren dat God er ook voor mij is, en ik ben niet meer alleen. Ik ben Hem wel een hele tijd kwijt geweest. Mijn weg is nog niet zo geplaveid en eenduidig – maar ik geloof dat het niet toevallig is dat ik Martien van der Zwan heb ontmoet, en ik denk dat dit een antwoord aangeeft voor hoe we verder moeten met Carpe Diem.”
Concerten
Hij ziet voor zich dat er op zondag diensten worden gehouden in de kapel, en dat mensen zich er terugtrekken voor gebed. Hij hoopt op koren en concerten: de vleugel staat alvast klaar.
Bezinningsbijeenkomsten zouden hier moeten worden gehouden, of workshops en seminars. Janssens is ook in gesprek met VCH Hotels in Duitsland, een vereniging van christelijke hotels. Het is nog even zoeken naar de manier waarop dat nieuwe doel van Carpe Diem gestalte krijgt, geeft hij toe, en naar wat een hotel nu precies christelijk maakt.
Bij het idee dat een christelijke, betrouwbare, relatief bemiddelde doelgroep ook zakelijk gezien interessant is, haalt hij de schouders op. „Geld is handig om iets mogelijk te maken – maar verder ben ik daar wel los van. Ik zoek een reformatorisch stel dat mijn huidige werk hier overneemt; zelf zou ik graag inhoudelijk iets gaan betekenen op deze plek. Ik zie mij niet als de grote zakenman. We hebben allemaal een taak in dit leven, dat geloof ik, en we zijn verplicht iets te doen met ons talent – maar dat talent van mij heb ik nu wel laten zien; het is genoeg geweest.”
En wat als reformatorische kindertjes straks de boel afbreken, als de nieuwe doelgroep van Carpe Diem niet alleen maar lief blijkt te zijn? „Mijn ervaring in Frankenau is dat veel gezinnen wat kunnen leren van christelijke families. Natuurlijk, kinderen rennen en vliegen, maar wij waren niet anders, hè?”
VakanZ: even rust onderweg
Martien van der Zwan (41) uit Hulshorst is oprichter en eigenaar van VakanZ, een bedrijf dat vakanties voor christelijke gezinnen op vakantieparken organiseert. VakanZ bestaat tien jaar. Deze zomer staan er in Europa veertien VakanZ-parken gepland, die dan twee tot zes weken gevuld zijn met reformatorische christenen. Voor het eerst gaat VakanZ nu in zee met een hotel: Carpe Diem in Sauerland.
De naam zit Van der Zwan wel een beetje dwars; hij presenteert het hotel in zijn advertenties steevast als VakanZ-hotel Sauerland. „”Pluk de dag” staat haaks op wat wij willen uitdragen. Over verandering van de naam zijn Louis Janssens en ik met elkaar in gesprek.”
Waarom zouden christenen op een kluitje willen gaan zitten – hoe verhoudt zich dat met de Bijbelse boodschap dat ze het zout der aarde zijn? Van der Zwan: „Veel VakanZ-gangers komen uit de Randstad. Nu zie ik het zo: zij zijn op hun seculiere werkplek al het zout der aarde. Laat hen als ze vrij zijn een keer bijtanken, echt recreëren. Onze vakantieparken moeten een tijdelijke veilige plek zijn, een oase, waar mensen even op adem kunnen komen, waarna ze weer verder gaan. Even rust onderweg. Ideaal – ook voor ouders van pubers. Zij hoeven niet na te denken of een activiteit wel of niet verantwoord is. En de jongeren hebben elkaar, ze trekken met elkaar op.”
RD-lezers kunnen een verblijf met korting boeken in Sauerland: zie bit.ly/17VPq3Y.