Volgens het Duitse tijdschrift Der Spiegel bespioneert de NSA diplomaten van de EU in Washington en bij de VN in New York. De Amerikaanse geheime dienst had in Washington niet alleen apparatuur in het EU-gebouw geïnstalleerd, maar ook het interne computernetwerk geïnfiltreerd. Zo konden de Amerikanen vergaderingen afluisteren en hadden ze toegang tot e-mails.

Ook het Justus Lipsius-gebouw in Brussel zou doelwit zijn geweest. Dat is het hoofdkwartier van de Raad van de Europese Unie. Alle EU-lidstaten hebben in dit gebouw ruimtes voor hun ministers.

De spionagepraktijken zouden blijken uit geheime documenten. Ze zijn volgens Der Spiegel afkomstig van de voortvluchtige klokkenluider Edward Snowden. De Amerikaan onthulde onlangs dat de NSA op grote schaal telefoon- en internetcommunicatie in de gaten houdt.

De Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de EU, heeft de VS met de verwijten geconfronteerd. „Ze hebben ons toegezegd de informatie te onderzoeken en ons hun bevindingen mee te delen”, aldus een woordvoerder van de commissie.

Ook de voorzitter van het Europees Parlement (EP), Martin Schulz, eist opheldering. „Als dit klopt, dan is het een enorm schandaal”, aldus Schulz. Hij dreigde dat de zaak „grote gevolgen kan hebben voor betrekkingen tussen de EU en de Verenigde Staten”.

De Nederlandse regering „steunt de oproep van Europese instellingen om helderheid”, meldde het ministerie van Buitenlandse Zaken. De regeringen van Frankrijk en Duitsland hebben de VS rechtstreeks om opheldering gevraagd.

Nederlandse Europarlementariërs tonen zich geschokt. Judith Sargentini (GroenLinks) stelt dat het met „alle goedgelovigheid over onze Atlantische vrienden” wel voorbij lijkt. Thijs Berman (PvdA) suggereert zelfs een onderbreking van de gesprekken tussen de EU en de VS over het vrijhandelsverdrag.

Ook in de Tweede Kamer zijn grote zorgen. Jeroen Recourt van regeringspartij PvdA wil opheldering van minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken). Recourt sluit niet uit dat ook Nederland actief in de gaten gehouden wordt. Ook GroenLinks, D66 en het CDA zijn bezorgd.