Commentaar: Mens gaat voor eigen geluk, eigen positie en eigen imago
De bv IK floreert. Dat blijkt uit het mentaliteitsonderzoek dat bureau Motivaction gisteren publiceerde. Hoe lang zal deze bloeitijd duren? Bekend is de drieslag opgaan, blinken en verzinken . Zo zal het dus ook de bv IK vergaan, al is het woord ”blinken” hier minder gepast. Bijbels gezien moet er eerder van een dieptepunt dan van een hoogtepunt gesproken worden.
Nieuw is deze bloei ook niet. Al eeuwen geleden gaf de Bijbelschrijver aan dat de mens door het bedrijven van de zonde zichzelf op de voorgrond stelde en zijn Schepper en Koning probeerde weg te stoten. Egoïsme en individualisme zijn dus al eeuwen oud en kunnen daarom geen modern verschijnsel worden genoemd.
Toch is er wel iets bijzonders aan de hand. Uit het gisteren gepubliceerde onderzoeksrapport ”Mentaliteitstrends 2013” blijkt dat mensen steeds meer met zichzelf bezig zijn. De bv IK maakt een stevige opmars.
Wat zijn de gevolgen? Een paar voorbeelden.
Het gaat mensen bijna uitsluitend om eigen geluk, eigen positie en zeker ook eigen imago. Mensen willen gezien worden; goed overkomen.
Velen hebben geen enkele boodschap aan algemene normen, regels en tradities. Ze maken zelf wel uit wat goed of niet goed is.
De betrokkenheid op medemens en samenleving neemt fors af. In 1998 zei bijna 85 procent van de ondervraagden dat zij zich zeer betrokken voelden op de maatschappelijke ontwikkelingen, nu is dat minder dan 70 procent. Alleen de eigen privéwereld, de familie en de vriendenkring tellen.
Ook in bedrijven en organisaties wordt zichtbaar dat het verantwoordelijkheidsbesef afneemt. In goed een kwarteeuw is dat gehalveerd. De gedachte met elkaar de schouders onder de op- en uitbouw van een zaak te zetten, taant.
Uit het onderzoek blijkt weliswaar dat veel mensen bereid zijn om vanwege de economische crisis soberder te gaan leven, maar de intense beleving, het goede gevoel en het persoonlijk plezier moeten wel gegarandeerd blijven. De moderne burger wil soberheid op zijn eigen manier invullen ,waarbij de intense beleving onaangetast moet blijven.
Het merkwaardige is dat dezelfde mensen die zo gesteld zijn op eigen vrijheid en de realisering van eigen wensen, zich ergeren aan het ontbreken van saamhorigheid, aan het egoïsme van hun medeburgers, aan het gebrek aan respect in de samenleving. Zij zouden graag meer warmte, onderlinge zorg en aandacht voor elkaar willen zien. Maar waarom eigenlijk? Omdat dan hun eigen bestaan iets comfortabeler wordt? Of omdat de verloedering van de samenleving hen echt raakt?
De christenfilosoof Francis Schaeffer zei eens dat het egoïsme en individualisme hun eigen ziektekiemen voortbrengen. Die zullen op den duur deze egocentrische samenleving dodelijk aantasten. Inderdaad, de bv IK nadert zijn laatste fase: die van de ondergang. Ook dat is geen nieuws. De Bijbel leert dat de mens die zijn eigen koningschap wil uitleven het ten slotte moet afleggen tegenover zijn Meerdere.
