Kees van der Staaij (SGP): Christenpoliticus is wars van politieke spelletjes
In de Waalse Kerk in Den Haag wordt iedere derde dinsdag van de maand een residentiepauzedienst gehouden. Een Haagse predikant spreekt een meditatie uit, waarna een politicus van een van de christelijke partijen een toespraak houdt. Dinsdag sprak Kees van der Staaij (SGP).
Nehemia moet opkrassen en de muur moet gesloopt worden. Daar is de hele oppositie het roerend over eens. Sanballat, de stadhouder van Samaria, vindt het. Tobia uit Ammon pleit ervoor, en Gesem uit het gebied ten zuiden van Juda sluit zich erbij aan. Ze zijn woedend: als die muur er komt, gaat hun machtspositie eraan! Wat hebben zij straks nog te zeggen? Het kan toch niet waar zijn dat Jeruzalem weer sterk wordt?
Met slinkse politieke spelletjes proberen ze de bouw te verijdelen. Ze maken het bouwproject belachelijk. Tobia krijgt de lachers op zijn hand als hij zegt: „Ach, als er een vosje op de muur springt, dan stort hij in!” Ze komen met valse beschuldigingen tegen Nehemia. Ze beweren dat hij gewoon een opstand tegen de Perzische koning aan het voorbereiden is.
Ze proberen linksom of rechtsom de bouwplannen te dwarsbomen of te vertragen. Dat doen ze met intimiderende brieven en herhaalde uitnodigingen voor een rondetafelgesprek. Ze zeggen: „Kom nou toch eens praten, Nehemia!” En handlangers van de vijand die zijn doorgedrongen tot in het kamp rond Nehemia doen regelmatig een goed woordje voor Tobia: „Sterke figuur, die Tobia, bekijk het ook eens van de andere kant. Hij doet best goede dingen.”
Nehemia trapt er niet in. Hij laat zich niet van de wijs brengen. Hij doorziet de politieke spelletjes. Nehemia weet dat er een geestelijke strijd achter zit. Hij beproeft de geesten of ze uit God zijn.
Deze geschiedenis is brandend actueel. Christenen in politiek en bestuur moeten niet naïef zijn. Ze moeten politieke spelletjes ontmaskeren. Ze moeten de doorwerking van de zonde onderkennen. Ze moeten de schijnwerpers van het Woord plaatsen op de gebeurtenissen van vandaag.
Laat ik het toepassen op de actuele politiek. Vorige week hadden we het in de Tweede Kamer over het burgerinitiatief ”Sloop de muur”, dat zich keert tegen het veiligheidshek dat Israël heeft geplaatst om niets en niemand ontziende terroristen tegen te houden. We kunnen spitsvondige debatten voeren over de braafste uitleg van het internationaal recht, maar dan peilen we niet diep genoeg. Een studeerkamerdebat doet geen recht aan de bittere werkelijkheid van blinde haat tegen Israël – de werkelijkheid is dat in Syrië uiteenlopende jihadisten elkaar vinden in de haat tegen Israël, dat er in Iran –het grondgebied van het vroegere Perzische rijk– plannen gesmeed worden om Israël van de kaart te vegen. Aan díé werkelijkheid kunnen en willen we niet voorbijgaan. Daarom moeten de gerechtvaardigde veiligheidsbelangen van Israël voorop staan.
Wie zich wil laten leiden door het Woord van God moet wars zijn van politieke spelletjes. Die moet zelfs spelbreker durven zijn! Woord met een grote W staat haaks op politiek met een kleine p. Politieke spelletjes staan voor oneerlijkheid, onoprechtheid, afbrekend. Als we in de spiegel van het Woord kijken, zien we iets héél anders. Dan zien we de oproep om eerlijk te zijn, oprecht, opbouwend. Dát zijn vruchten van de Geest.
Juist als we rekening moet houden met tegenstand en tegenwerking, zoals Nehemia, is het des te meer van belang dat we geen misstappen begaan. Dan moeten wij juist níét meedoen aan politieke spelletjes. Geloof maar dat de vijanden van Nehemia hebben gekeken of ze iets op zijn gedrag konden aanmerken. Ik vrees dat het van alle tijden is: degenen die verslaafd zijn aan politieke spelletjes, lopen voorop om anderen die een steek laten vallen weg te krijgen.
Hoe houdt Nehemia het vol? Hij zoekt zijn kracht bij God – bidden en bouwen gaan hand in hand. Zo’n houding, zo’n gebedsleven maakt immuun voor politieke spelletjes.
Het spreekt mij persoonlijk altijd weer aan hoe de Heidelbergse Catechismus het zegt in de uitleg over de eerste bede van het Onze Vader: „dat wij al ons leven, gedachten, woorden en werken, alzo schikken en richten, dat Uw Naam om onzentwil niet gelasterd, maar geëerd en geprezen worde.” Laat dat steeds onze drijfveer zijn!
Kun je als christen nog wel politicus, kun je nog wel bestuurder zijn, als je ziet welke politieke spelletjes er allemaal gespeeld worden? Nehemia laat zien dat het kan. De gelovige Nehemia had een toppositie aan het Perzische hof. Hij laat zich niet van de wijs brengen door politieke spelletjes.
De politieke memoires van Nehemia zijn het verhaal van bidden, bouwen en Godsvertrouwen. Dat verhaal gaat door. Tot op de dag van vandaag. Enkele weken geleden was ik bij een groep jonge mensen in de Chinese hoofdstad Peking. Zij bestudeerden met elkaar intensief het Bijbelboek Nehemia onder het motto: ”Ancient truth, modern world” (oude waarheid, moderne wereld). Het is bemoedigend om te weten dat wereldwijd mensen gevoed en gevormd worden door de boodschap van het Bijbelboek Nehemia!
Nehemia deed niet mee met politieke spelletjes, maar hij was wel een krachtige bestuurder – wij zouden zeggen: integer en professioneel. Hij bleef niet aan de zijlijn commentaar geven. Hij droeg bestuurlijke verantwoordelijkheid, maakte goede plannen en doordacht strategieën.
Daar is niets mis mee, integendeel. Zoals een goede schaker dacht hij flink wat zetten vooruit. Hij voelde goed aan wanneer de tijd rijp was om zijn plannen te verwezenlijken en hield koers. Hij liet zich niet van de wijs brengen. Hij wist wat hij wilde, en hij wist dat het goed was wat hij wilde. Juist daarom was hij geen speelbal van de politiek van zijn dagen. Nehemia liet zich niet ontmoedigen door tegenstand. Niet omdat hij zelf zo goed en zo slim was. Maar omdat hij z’n antwoord klaar had als Sanballat en Tobia en Gesem hem weer eens vroegen: „Waar ben je toch mee bezig?”
Dan antwoordde hij vol vertrouwen: „De God van de hemel, Die zal het ons doen gelukken!” Zo was het! Zó’n vertrouwen geeft een ongelooflijke rust en ontspanning.