Minima dankzij diaconaal project op vakantie
Een moeder met drie kinderen of een echtpaar met AOW en hoge zorgkosten. Vanwege een krappe beurs is op vakantie gaan voor hen geen optie. Met steun van de diaconie kunnen ze er deze zomer toch opuit. De actie Vakantiegeld Delen in Amersfoort voorziet al tien jaar in een behoefte.
René van Dijk heeft zijn twaalfjarige periode als diaken in wijkgemeente De Bron in Amersfoort er net op zitten. Als lid van de projectgroep Vakantiegeld Delen –die geld inzamelt én uitdeelt– blijft hij betrokken bij het initiatief van de diaconieën van de protestantse gemeente in die plaats. Deelnemer is ook de werkgroep Overwaarde, die mensen stimuleert iets te betekenen voor personen die tussen wal en schip vallen.
Het idee ontstond in 2003 vanuit de wens gemeenteleden ervan bewust te maken dat ook in Amersfoort armoede voorkomt. Door een deel van hun vakantiegeld af te staan, maken mensen het ook voor minima mogelijk te genieten van bijvoorbeeld een week op een camping of een park, of een paar dagjes uit te beleven.
Van Dijk, in het dagelijks leven financieel administrateur, vertelt dat de diaconie van elke wijkgemeente in januari een aantal adressen selecteert die in aanmerking komen voor een vakantiebijdrage. Ook andere instellingen, zoals de voedselbank en inloophuizen, dragen mensen voor.
Op de vraag hoe kerkleden in beeld komen, zegt Van Dijk dat het van belang is dat diakenen een antenne hebben om (stille) armoede te signaleren. „Je kijkt om je heen, praat met mensen. Als gemeenteleden werkloos worden of een scheiding achter de rug hebben, is het belangrijk eens te informeren of ze rond kunnen komen. Ook predikanten, ouderlingen en pastoraal werkers kunnen ons op situaties attenderen.”
Van Dijk aarzelt om vakantie als een eerste levensbehoefte te bestempelen, maar vindt het wel van belang dat ook minima de mogelijkheid hebben even afstand te nemen van de dagelijkse beslommeringen. „Als mensen de eindjes aan elkaar moeten knopen, kan hen dat zo in beslag nemen dat ze er niet meer aan toekomen van dingen te genieten. Ze zijn vooral bezig met overleven.”
Hij wijst ook op kinderen in gezinnen die van een uitkering moeten leven. „Als ze na zes of acht weken weer op school komen, vraagt iedereen: „Waar ben jij geweest?” Dat is heel moeilijk als je al die weken alleen maar thuis televisie en video’s hebt gekeken. Voor deze kinderen is het ook van belang dat ze dagjes uit gaan, aan een kamp deelnemen of met het gezin op vakantie gaan.”
Het aantal aanmeldingen voor een vakantiegift is sinds 2009 flink gestegen. In dat jaar werden alle 62 aanvragen gehonoreerd. Het jaar daarop kon aan 85 van de 115 aangemelde adressen een gift worden overhandigd. In 2011 en 2012 kregen achtereenvolgens 110 en 96 adressen steun.
Dit jaar staan er 154 adressen op de groslijst, waarvan een derde voor het eerst is aangemeld. Op basis van een verwachte opbrengst van minimaal 25.000 euro krijgen in ieder geval 66 adressen een vakantiegift, variërend van 275 euro voor een alleenstaande tot 475 euro voor een gezin met drie of meer kinderen.
Van Dijk: „Elke diaken heeft de desbetreffende personen in zijn wijk in het voorjaar bezocht om te vertellen dat ze een gift krijgen, zodat ze plannen kunnen maken. Daarbij krijgen ze de Gids Betaalbare Vakanties, zodat ze zich kunnen oriënteren op diverse mogelijkheden. Je staat ervan versteld dat je soms al voor 200 of 250 euro een hele week weg kunt.”
„Vanaf deze week maken we de mensen blij met de envelop met geld”, vervolgt Van Dijk. De bedoeling is dat de gift echt voor vakantiedoeleinden wordt gebruikt. „Als iemand aangeeft dat hij liever de tuin opknapt, zeggen we: Laten we kijken of we dat met een aantal vrijwilligers kunnen doen, zodat dit geld beschikbaar blijft om er even tussenuit te gaan.”
De gift wordt over het algemeen dankbaar aanvaard, al zijn er mensen die het bedrag enigszins beschroomd in ontvangst nemen. „Je hoort soms: „Als ik naar mensen in Afrika kijk, heb ik het nog niet zo slecht. Zij hebben het harder nodig dan ik.” Dat is natuurlijk zo, maar wij leven in een andere wereld en gunnen mensen toch de nodige ontspanning.”
De afgelopen twee zondagen hebben de diaconieën Vakantiegeld Delen onder de aandacht van gemeenteleden gebracht. „Zon, zee en verre stranden? Zij kunnen er alleen maar van dromen…” staat er met grote letters op een poster met foto’s van gezinnen en oudere alleenstaanden. „Geef hen daarom de mogelijkheid er ook een paar dagen tussenuit te gaan. Deel van uw vakantiegeld”, zo roept het kleurrijke affiche op.
Vorig jaar kwam er in totaal ruim 34.000 euro binnen, iets minder dan het jaar ervoor. Afhankelijk van de totaalopbrengst wordt medio deze maand nog een aantal adressen bezocht dat, boven op de eerder geselecteerde 66, deze zomer op vakantie kan.
In september bezoeken de diakenen iedereen nog een keer om te horen hoe de vakantie is geweest en mensen een evaluatieformulier te laten invullen. Dat levert vaak mooie reacties op, zegt Van Dijk. Hij pakt de brochure ”10 jaar Vakantiegeld Delen” erbij, die afgelopen maand verscheen.
„We hebben een geweldige vakantie gehad in het vakantiehuisje. Lekker ontspannen, het gevoel er eens helemaal uit te zijn”, blikt een ontvanger van een gift in de brochure terug. En een ander, die met de kinderen naar Frankrijk is geweest: „We danken God ervoor. De kinderen vonden het geweldig en hadden op school eindelijk ook iets te vertellen over waar ze geweest waren op vakantie.”