Alle tv- en radioprogramma’s van de publieke omroep zijn sinds dinsdag live via de website van de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) te bekijken en te beluisteren. Dat betekent dat de reformatorische internetprovider Kliksafe voor een dilemma staat. De NPO-website kan niet genegeerd worden, omdat die nuttige informatie biedt. Tegelijkertijd is niet te garanderen dat bezoekers gevrijwaard blijven van erotiek, geweld en godslastering.

Dat vraagt van kerken nieuwe bezinning op het mediabeleid. Diverse kerkgenootschappen wijzen vaak al meer dan een halve eeuw tv-bezit af. Een scala aan maatregelen moet deze afwijzing van televisie, soms verankerd in synodebesluiten, kracht bij zetten. Zo is het mogelijk dat tv-bezitters geen lid kunnen worden van de kerk, geen gebruik mogen maken van de sacramenten en/of onder censuur staan.

J. M. Verwijs, algemeen medewerker van het kerkelijk bureau van de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland, geeft aan dat de strekking van eerdere synodebesluiten over tv-bezit nog actueel is. „We zijn steeds bezorgd geweest over de voortgaande integratie van de moderne media. Juist de gewenning aan dit soort grensvervagende ontwikkelingen zorgt voor een verder afglijden naar een wereldse leefstijl. Met name voor onze jongeren is het een moeilijke tijd, omdat ze voortdurend keuzes moeten maken. Uiteraard is bezinning zoals dat binnen ons deputaatschap ict, in samenwerking met Projectgroep Media, plaatsvindt, van belang. Telkens wordt het bevestigd dat het aankomt op een leven in de vreze des Heeren.”

W. Kolijn, voorzitter van het deputaatschap moderne media van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland: „Ons kerkelijk standpunt is dat gebruik van internet verantwoord en nuttig kan zijn. Onze gemeenten roepen ook op tot terughoudendheid en het gebruiken van filters die de maximaal mogelijke bescherming bieden. We wachten overleg met Kliksafe af, maar in het licht van ons standpunt is het duidelijk dat de geschetste mogelijkheden ons grote zorgen baren.”

De synode van de Hersteld Hervormde Kerk heeft nooit een uitspraak gedaan over televisie en internet, zegt scriba ds. R. W. Mulder. Sommige kerkenraden proberen „een bepaalde richting” aan te geven, „maar niet zo gedetailleerd dat je bijvoorbeeld Kliksafe Pro moet hebben. Er zijn wel kerkenraden die vermanen in het geval van televisiebezit.”

Voor de synode van de HHK zou het „lastig zijn om hier veel over te zeggen”, denkt ds. Mulder. „En dan is het nog de grote vraag wat er in de praktijk van terechtkomt. Je kunt prachtige en terechte uitspraken doen, maar je moet zo’n regel ook kunnen handhaven.”

De stap van de publieke omroepen komt voor hem niet onverwacht. „Het wordt er niet gemakkelijker op, maar het is ook een nieuwe uitdaging, als je het zo zou kunnen zeggen. Het wordt nog noodzakelijker om het niet te hebben over het ding, maar over de achterliggende principes. Je wordt gedwongen om er inhoudelijk over te praten waarom je iets wel of niet doet.”

Binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken zijn er enkele gemeenten die leden die een televisie bezitten weren van het avondmaal, zegt ds. P. D. J. Buijs uit Ede, preses van de laatst gehouden synode. De stap van NPO verbaast hem niet. „We moeten nog alerter zijn. Het verschil tussen de generaties maakt het ook lastiger: jongeren zijn ouderen de baas in het kennen van de diverse mogelijkheden. Het is heel belangrijk dat er een stuk voorlichting gegeven wordt.”

Het wordt steeds duidelijker dat het vooral aankomt op gewetensvorming, meent ds. Buijs. „Ik stel vaak de vraag: Kan de Heere meekijken en -luisteren met datgene waarnaar je kijkt of luistert? In geprekken met catechisanten vraag ik ook wel: Waarnaar kijk je? En dan gaan we daarover in gesprek. Ik wijs er dan op dat de Heere bekering vraagt, het afzweren van zonden. Ik probeer daar zo concreet mogelijk in te zijn.”

Ds. J. J. van Eckeveld, voorzitter van het deputaatschap vertegenwoordiging en voorlichting van de Gereformeerde Gemeenten, was niet bereikbaar voor een reactie. De secretaris, ds. W. Silfhout, reageert zaterdag met een opinieartikel in deze krant.