„Ik hoorde dat een Koreaanse professor is aangehouden en ook Afrikaanse toeristen moesten hun paspoort laten zien”, vertelt HRW-onderzoeker Judith Sunderland. „Een Sudanees zat met een vriend in de bus. Politiemannen lieten de bus stoppen, stapten in en zeiden dat alle zwarten het voertuig moesten verlaten. De mensen die bleven zitten klapten vervolgens.”

In augustus 2012 is de politie in Athene een grote operatie begonnen om criminaliteit en illegale immigratie tegen te gaan. Sunderland: „Het komt erop neer dat alleen buitenlanders hun documenten moeten tonen. Als ze geen identiteitsbewijs bij zich hebben of als de politie denkt dat het om een vervalsing gaat, dan worden ze meegenomen naar het politiebureau.”

De aangehouden mensen gaan pas met een politiebus naar het bureau als een grote groep is verzameld. Daardoor komt het geregeld voor dat ‘verdachten’ uren moeten wachten voordat ze weer weg mogen. „Ze komen te laat op het werk of hebben kleine kinderen thuis zitten waar in de tussentijd niemand op let”, zegt Sunderland. „Ze krijgen vervolgens geen bewijs mee dat ze er legaal zijn. Het komt daardoor vaak voor dat ze dezelfde dag opnieuw worden aangehouden.”

Het land is voor veel migranten en asielzoekers uit Afrika en Azië dé toegangspoort tot Europa. Griekenland geeft echter nauwelijks verblijfsvergunningen af. Daarnaast is er een enorme achterstand in de verwerking van alle aanvragen. Omdat het voor deze mensen ook niet mogelijk is om zonder juiste papieren Europa binnen te gaan, zitten ze vaak jarenlang vast in Griekenland.

De Griekse politie noemt haar actie een groot succes. „Ze zegt dat kleinschalige criminaliteit is afgenomen”, aldus Sunderland. „Ook zien agenten weer veel mensen op straat lopen, wat zou wijzen op een veiliger gevoel bij Grieken.”

Sunderland: „De politie ontkent dat ze enkel mensen met een bepaald uiterlijk controleert. Volgens de agenten verzamelt de geheime dienst informatie over mogelijke illegale immigranten in Athene en op die informatie richten zij hun surveillances. Ik betwijfel dat. In februari stond de teller van gecontroleerde personen op 85.000. Slechts 6 procent van hen had onjuiste of ongeldige papieren.”