Zijn ogen zijn ervoor opengegaan, stelde de Apeldoornse hoogleraar ambtelijke vakken vrijdag, tijdens de jaarlijkse TUA-dag. Nieuwe missionaire initiatieven in de stad weten soms verrassend effectief nieuwe doelgroepen aan te spreken. Traditionele evangelisatieposten lijken daarentegen soms „zo weinig effect” te hebben.

In de voortgang van het Evangelie over de aarde zit volgens de Apeldoornse hoogleraar een element van de wederkomst van Christus. Hij verwees naar het Nieuwe Testament, waar vreugde nauw gekoppeld is aan de voortgang van de verkondiging. „Zien we dat de prediking van het Evangelie voortgaat, zelfs al gebeurt dat onder een deksel? Ja, onder baptisten in Oekraïne en in huisgemeenten in China. Maar hoe is het in onze eigen omgeving? Hebben we soms geen onterechte bezwaren tegen missionaire bewegingen in grote steden? Zijn we werkelijk er bewogen mee dat sommige evangelisatieposten in grote steden zo weinig effect lijken te hebben?

Tijdens de TUA-dag, waarbij de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA) haar deuren opent voor de achterban, stond dit jaar het thema ”Verheugd in God” centraal. Als hoofdinleider vroeg prof. Baars aandacht voor aspecten van dit thema. In workshops werden deelgebieden nader uitgewerkt. Ook werd er aan het einde van de bijeenkomst een bundel gepresenteerd, waarin TUA-hoogleraren en -docenten verdere verdiepingsstof aanreiken.

De bijeenkomst stond niet alleen in het teken van theologische verdieping. Zo werd er afscheid genomen van de Vrouwenactie BTU van de Christelijke Gereformeerde Kerken. Die zamelde jarenlang geld in voor de bibliotheek van de TUA, maar moest stoppen wegens de teruglopende inkomsten.

Prof. Baars verwees in zijn lezing ”Beleefde blijdschap tussen evangelisch en reformatorisch” onder anderen naar Paulus. Die stelde zich erin te verheugen dat „Christus op allerlei wijze, hetzij onder een deksel, hetzij in der waarheid, verkondigd wordt; en daarin verblijd ik mij, ja, ik zal mij ook verblijden.” (Filippensen 1:18).

Toch is hij er niet blij mee dat reformatorische christenen overgaan naar evangelische gemeenten. „Vaak wordt de blijdschap die daar ervaren wordt, als argument genoemd om over te gaan. In evangelische kringen is vreugde in de eerste plaats echter iets van de menselijke emoties. Natuurlijk gaat het daar niet buitenom. Toch gaat het allereerst om wat wij in Christus hebben. In Hem is ons leven een bron van vreugde. De kleine Catechismus van Westminster zegt het mooi: „Ons hoogste doel is God te verheerlijken en ons in Hem te verheugen.””

Het te veel nadruk leggen op de emotionele beleving van vreugde in God is gevaarlijk, concludeerde prof. Baars. Hij onderbouwde dit met stellingen van de Amerikaanse 18e-eeuwse opwekkingsprediker Jonathan Edwards. „Die waarschuwde ervoor dat onze gevoelens geen onfeilbaar getuigenis zijn van het werk van de Heilige Geest. Hij stelde twee vragen: komen deze gevoelens voort uit het Woord van God en zijn ze gericht op Zijn eer en komen ze voort uit het geloof, of: gaat het om tijdelijke emoties die een reactie zijn op bepaalde dingen. In het laatste geval dringt de gelijkenis zich op van het zaad dat in de steenachtige bodem viel. Het gaat bij bevinding niet om emoties op de korte termijn, maar om geloofsbeleving op de lange termijn. Wordt dat genoeg getoetst?”

In de huidige emotiecultuur worden deze zaken te weinig onderscheiden, meent de hoogleraar. „Reacties op de zondagse samenkomst zoals „het was een fijne dienst”, geven iets weer van een gevoel. Maar Bijbels-reformatorisch is dat de vrucht op de prediking benoemd wordt. Het gaat niet alleen om het gevoel, maar ook om de inhoud.”

In een workshop besteedde ds. T. Ishahara aandacht aan vreugde bij de theoloog Van Ruler, bezien vanuit Japan. De kerk daar staat in een seculiere omgeving, die anderzijds vol is van de traditionele cultuur. Bij het vormen van een christelijke visie hierop kan het gedachtegoed van Van Ruler mogelijk helpen, aldus de predikant, die werkt aan een promotiestudie over het werk van deze theoloog.

De TUA-dag bood verder workshops over onder meer het met vreugde dienen in het ambt, blijdschap bij Lukas en de blijde boodschap in de gereformeerde liturgie.