„De oude ic was zo’n twintig jaar oud. De voorzieningen en de logistiek waren gedateerd”, zegt hoofdverpleegkundige W. Popping. „Er is steeds meer apparatuur ontwikkeld om de vitale functies van een patiënt, zoals hartslag, bloeddruk, ademhaling en bewustzijn, te bewaken. Dat moest allemaal rond het bed een plaats krijgen. De ruimte werd te klein. Daarnaast is de vraag naar ic-bedden enorm toegenomen. We moesten regelmatig voor patiënten elders onderdak zoeken.”

Zeven jaar lang heeft hij als projectleider aan de realisering van de nieuwe unit gewerkt. Hij is begonnen met het analyseren van het werkproces op de ic. „Dat heeft geresulteerd in een stroomlijning van de logistiek. Alle beschikbare kennis van grote bedrijven hebben we bijeengebracht om de logistieke processen optimaal te laten verlopen. Veel hebben we afgekeken van enkele Amerikaanse ziekenhuizen.”

Popping laat zien dat elke verpleegunit per patiënt een trolley met zes laden heeft die in totaal niet minder dan 85 artikelen bevatten die men dagelijks voor een ic-patiënt nodig kan hebben. Dat varieert van verbandmateriaal tot infuussystemen en infuusvloeistoffen. Daarnaast nog eens achttien soorten van de meest voorkomende medicamenten die gebruikt worden, de zogenaamde grijpvoorraad. Alle laden van een trolley hebben een eigen kleur en code. Elke 24 uur worden ze vervangen en weer in orde gemaakt door het logistieke dienstencentrum en de satellietapotheek. De patiëntgebonden medicatie komt ook automatisch in de trolley terecht.

Volgens Popping betekent deze logistieke verbetering dat verpleegkundigen minder hoeven te lopen en veel minder handelingen hoeven te verrichten. Ze hoeven bijvoorbeeld geen medicijnen meer klaar te maken. Ic-verpleegkundigen worden uitsluitend met hun kerntaken belast. „Al met al besparen we daardoor jaarlijks acht verpleegkundigen op dertig ic-bedden.”

De oude ic telde dertig bedden. De nieuwe heeft er nu ook dertig, maar groeit tot 2007 naar vijftig bedden. Ieder jaar komen er ongeveer vier bij.

Telde de oude afdeling vier patiënten per verpleegunit, de nieuwe heeft alleen maar twee- en eenpersoonskamers. De ruimte per bed is toegenomen van 9 à 12 vierkante meter tot 21 vierkante meter.

Uniek is het Patiënt Data Management Systeem (PDMS), waarop iedere patiënt met de apparatuur waaraan hij of zij is gekoppeld, is aangesloten. Ook laboratoriumuitslagen van de patiënt komen automatisch in dit patiëntgebonden systeem terecht. Door registratie en vergelijking van gegevens kunnen de effectiviteit en de doelmatigheid van de zorg voor ernstig zieke patiënten verhoogd worden.

Anesthesist-intensivist prof. dr. M. B. Vroom is hoofd van de ic. Volgens haar vertaalt de toegenomen zorgzwaarte zich niet in een langere ligduur. Ongeveer de helft van de 1500 patiënten die jaarlijks op de ic worden opgenomen hebben een openhartoperatie ondergaan. Slechts 6 procent heeft acute hartproblemen, 9 procent heeft een neurochirurgische operatie ondergaan, 11 procent heeft interne geneeskundige problemen en 20 procent heeft een zware chirurgische operatie doorstaan. „Bijna de helft van de ic-opnamen is acuut, dat wil zeggen dat er sprake is van een levensbedreigende situatie”, zegt Vroom. „Eigenlijk zou je een buffercapaciteit aan ic-bedden moeten hebben, maar dat is niet mogelijk.”

Volgens minister Hoogervorst is er straks door uitbreiding van het aantal ic-bedden geen tekort meer aan deze bedden in de regio Amsterdam. Wel is er voorlopig nog sprake van een tekort aan ic-verpleegkundigen. Maar voor dat probleem had de minister ook een oplossing. „Bij de grootste luchtvaartmaatschappij in ons land komen stewardessen vrij. Ik heb mij wel eens laten vertellen dat velen een verpleegkundige opleiding hebben gevolgd. Misschien kunnen ze instromen. Minder blauw in de lucht, meer groen aan het bed”, aldus Hoogervorst.