3D-printer een stap richting hel op aarde
De 3D-printer komt eraan. Voor 1000 euro kun je een prima printer kopen. Losse vullingen kosten 20 tot 30 euro per kleur. Het is spectaculair. Ongekende mogelijkheden. De achterliggende weken hebben we via de media kunnen volgen hoe je een pistool uit deze printer kunt laten rollen. Maar ook een passende onderkaak. Architecten bouwen er modellen mee, maar ook complete panden. In de keuken kan het apparaat voedsel printen uit eiwitten, suikers en koolhydraten. Voor de babykamer kunnen ouders in spe hun acht maanden oude foetus laten printen op basis van de MRI-scan.
Recent voorspelde columnist Ries van Maldegem in deze krant een spraakgestuurde 3D-printer. Je spreekt en het is er. Wat je wilt, krijg je en je krijgt het nu. Als je er nog geen hebt, kun je met het opensourceproject RepRap de onderdelen voor een eigen 3D-printer laten printen met het apparaat van je buurman of collega.
Bij het volgen van deze ontwikkelingen bleven mijn gedachten haken bij het beeld van de hel dat C. S. Lewis neerzet in zijn boekje ”The Great Divorce” (De grote scheiding). Voor ieder die dit boekje over hemel en hel, een kleine dogmatiek over de laatste dingen, niet kent: het is intrigerend en indrukwekkend tegelijk.
Lewis schetst de hel als een grote troosteloze stad. Je kunt er eindeloos doorheen lopen, door de regen en de mist in voortdurende schemering. Typerend voor het leven in deze hel is dat je onmiddellijk krijgt wat je wenst. Hier de link tussen de hel van Lewis en de ongekende mogelijkheden die de techniek ons vandaag de dag biedt, en waarvan de 3D-printer een typerend voorbeeld is.
Wie in de onderwereld van Lewis een nieuw huis wil, zoekt een leeg terreintje en verbeeldt zich zijn onderkomen. Onmiddellijk ontvouwt zich de nieuwe woning voor zijn ogen. En zo gaat het met alles wat je nodig hebt en wat je niet nodig hebt. De hel van Lewis is een steeds uitdijende stad.
Oppervlakkig gezien zou je denken dat er wel erg gelukkige mensen moeten wonen in deze stad. Alles wat je wilt staat er onmiddellijk. Dat is immers het leven waarnaar we van kinds af aan verlangen. De praktijk is anders. De stad is een eindeloze, trieste herhaling van lege woningen, zwaar van eenzaamheid. Want hoe werkt het? Mensen wonen in hun huis. Bedenken dat ze toch wel een groter, mooier of ander huis zouden willen. Lopen naar de rand van de stad. Bedenken zich het nieuwe huis. En dan begint het opnieuw. Eindeloze patronen van onmiddellijke behoeftebevrediging. De ellende van het leven in de hel is, aldus Lewis, dat mensen geen behoeften meer hebben.
Een ander effect van het onmiddellijk en zonder kosten krijgen wat je wilt, is dat de mensen elkaar niet meer nodig hebben. Er is geen enkele reden meer om in de buurt te wonen van een winkel of van een aannemer. Als twee mensen al naast elkaar wonen, gooit een klein beetje wederzijdse irritatie al roet in het eten. Een van de twee gaat weg om elders een huis te bouwen.
De 3D-printer en de toenemende technische mogelijkheden roepen verbazing en enthousiasme op. Sneller dan wij ons onze (quasi)behoeften realiseren, liggen nieuwe uitvindingen op de plank. Bij iedere technische uitvinding verschuift de grens. Waar eindigt dit? Waar gaat het naartoe? Volgens Lewis is de hel een manier van leven die al op aarde start. Bewoners van de hel hebben gekregen wat ze willen. Op de achtergrond van ons leven figureert iemand die niet ophoudt te suggereren dat dit ons gelukkig maakt. We tuinen er in. Tenzij.
Want er is ook een andere wereld die op aarde start. Geen leven zonder behoefte. Integendeel, een leven met een steeds groeiende behoefte. Een leven samen met Iemand Die alles heeft om die behoeften volmaakt te vervullen. Die niets liever doet dan hongerigen te verzadigen en armen met goederen te vervullen. Bij de verwondering daarover kan de overgang van aards naar hemels flinterdun zijn.
Reageren? welbeschouwd@refdag.nl
