Rond het jaar 1900 ging het er in de Nederlandse gevangenis zo aan toe: „Aan gevangenen wordt gelast: hun opgelegde werk goed en ijverig te verrichten; zich te onthouden van pogingen om hunne medegevangenen, die zich in andere lokalen bevinden, te leeren kennen of met hen door woorden, teekenen of gebaren in gemeenschap te komen; niet dan bij noodzakelijkheid te schellen; geen gedruisch te maken door zingen, schreeuwen, fluiten, luid spreken, slaan of kloppen; in de gevangenvertrekken, gangen en op de wandelplaatsen orde en zindelijkheid in acht te nemen; bij het onderwijs aandachtig en leerzaam te zijn; de vrije uren met lezen of enig ander nuttig werk door te brengen; onder het bijwonen der godsdienstoefeningen eerbiedig en stil te zijn, en zich in alles te gedragen naar de regelen van orde en tucht in de gevangenis.”

Het is een feit dat het er nu wat soepeler aan toegaat. (Pikante) plaatjes aan de muur van de cel, vogels en vissen, televisie en een stereo-installatie zijn geen bezwaar. Maar om nu te zeggen dat daarmee de gevangenis getransformeerd is tot een lusthof…

Om het echt te kunnen beoordelen, moet je er geweest zijn. En die zijn er natuurlijk, ook onder ons. Hetzij dat zij daar zelf zaten omdat hen rechtens hun vrijheid was benomen of omdat zij daar een bezoek brachten aan familielid of kennis. Zij weten beter. Onze gevangenissen zijn geen lusthof.

Zij die er waren, zijn de stille toehoorders van hem die zijn mening over de gevangenis niet onder stoelen of banken steekt. We hebben onze mening over boeven en wat ermee moet gebeuren. We hebben ook onze oordelen over onze ”broeders en zusters” die hun verdiende loon krijgen.

We hebben alles binnen onze zuil. Wat we nog niet ”van ons zelf” hebben is een refogevangenis. Ik ben ervan overtuigd dat die gevuld zou worden. Echt waar? Zijn het er zo veel? Ja, helaas wel. In dit opzicht mogen we opmerken dat veel mensen voor veel bewaard worden. Anderzijds zijn er toch heel wat mensen die in de gevangenis zuchten. Best goed om je eens op te bezinnen. Waarom zit hij of zij daar wel en ik niet? Als ik eerlijk ben, moet ik vaststellen dat het niet mijn verdienste is. Ik heb mijn mening over gevangenen en gevangenissen moeten bijstellen.