De grootste christelijk-reformatorische jongerensite van Nederland, zo noemt RefoWeb zichzelf. Internetters kunnen er chatten „met duizenden Refo-jongeren”, zich verpozen met onlinespelletjes, „van Tetris tot Pacman”, en debatteren in de „virtuele RefoWeb-republiek.”

Maar ook hun vragen zijn welkom. „Door het (…) formulier in te vullen, proberen deskundigen je antwoord te geven op een vraag, waar je misschien al lang mee zit. Een vraag is anoniem, tenzij je je naam en/of e-mail op het formulier vermeldt.”

Tot de deskundigen behoren in elk geval 75 predikanten, afkomstig uit de rechterflank van de gereformeerde gezindte. Zelfs vanuit Nieuw-Zeeland (ds. A. T. Vergunst, Carterton) en Canada (ds. W. Pieters, Springford) wordt meegeleefd. Daarnaast zijn er de vaste medewerkers drs. A. B. Hoek-Van Kooten; A. C. van Beest van de VBOK, maatschappelijk werkster Petra van Bodegraven en oud-popmuzikant Johan Vreugdenhil.

„De betrokkenheid van deze mensen is groot”, zegt Gert Janssen (42), wekelijks ten minste twintig uur in de weer voor RefoWeb. „Er is ook gebed voor RefoWeb. Men ziet er de noodzaak van in. Jonge mensen lopen met vragen, en daarmee stappen ze niet zo snel naar hun eigen dominee of ouderling.”

Een van de predikanten die „echt ontzettend meeleeft” is de hervormde emeritus predikant C. den Boer. „Hem mogen we zelfs onze refowebpastor noemen. Toen we hem vroegen, was hij meteen enthousiast. Later kregen we een mailtje waarin hij schreef: „Ik heb geen eigen gemeente meer, maar ik beschouw Refoweb nu als mijn gemeente.”

RefoWeb, toen nog Refodate geheten, startte in februari 2001. De site kan worden beschouwd als een vervolg op het initiatief van Chris Vuijk uit Hendrik-Ido-Ambacht, ”refotrefpunt.nl”, dat van de ene op andere dag te gronde ging. „Toen was er dus niks meer”, zegt Janssen, parttime bureauredacteur bij het Reformatorisch Dagblad. „Maar de jongeren waren ondertussen wel gehecht aan hun eigen ontmoetingsplek. Paniek dus. Vergelijk het met Hotel Gorinchem: dat kun je ook niet zomaar ineens sluiten.” Detail: RefoWeb bracht inmiddels ruim honderd stelletjes voort, drie huwelijken en vijf verlovingen.

Een gesprek met een paar RD-collega’s leidde uiteindelijk tot de opzet van een eigen website, met als voornaamste doel „een stukje verantwoord internet creëren.” Janssen deed dit samen met een achterneef, de nu 26-jarige Henk Aalbers. „Binnen twee weken hadden we de boel op poten. En RefoWeb ís veilig: zodra er vulgaire taal wordt gebezigd, geven we een waarschuwing af. Gebeurt het nog eens, dan is iemand niet langer welkom.”

Vijf maanden na de start ontstond het idee de site uit te breiden met een vragenrubriek. Een gouden greep, constateren beiden. Twee predikanten en een vroegere godsdienstleraar, Jan Baijense, tekenden voor de beantwoording. Dat aantal breidde zich snel uit. „En predikanten zijn nog altijd heel welkom.”

Dagelijks ontvangt RefoWeb.nl zo’n 900 bezoekers. Zij zorgen voor zo’n 80.000 „hits” per etmaal. Het betreft voornamelijk jongeren - al zijn precieze gegevens daarover niet beschikbaar. In de loop van de jaren klikten, aldus Janssen, zeker 10.000 verschillende personen de site een of meerdere keren aan. Een -digitale- nieuwsbrief bereikt bijna 6000 vaste adressen. „De grote meerderheid behoort tot de reformatorische kerken. Maar we krijgen ook vragen van jongeren die de kerk eigenlijk al vaarwel hadden gezegd. Vrij vaak zien we dat RefoWeb het enige is dat ze nog met het geloof hebben.”

Zagen de twee hun internetactiviteiten aanvankelijk vooral als hobby, inmiddels kan dat niet meer. „We willen de site gratis houden. Dat kost toch al snel 3500 euro per jaar. Op dit moment spelen we zo’n beetje quitte, dankzij de toenemende advertentieopbrengsten en de hulp van verschillende diaconieën. Maar in feite hebben we tweeënhalf jaar met verlies gedraaid.”

Komt nog bij dat Aalbers ondertussen fulltime met de site aan de gang is. Ook Janssen zelf overweegt het aantal uren dat hij met RefoWeb.nl bezig is, uit te breiden. Over de mogelijkheid om het geheel onder te brengen in een stichting wordt nog nagedacht.

Waarover gaan de meeste vragen? Janssen: „Veel betreffen het doen van belijdenis of het heilig avondmaal. Maar ze gaan ook over verkering en seksualiteit, over hoedjes en broeken. We krijgen vragen van jongeren die worden misbruikt of die op het punt staan een einde aan hun leven te maken. En de laatste tijd komen er ook veel vragen binnen over Samen op Weg, of over verschillen tussen de kerken.”

Wie zou hierin onpartijdig zijn…

„Vaak schrijft de vraagsteller tot welke kerk hij zelf behoort. Dat maakt het voor ons gemakkelijker. Een vraag over het heilig avondmaal, bijvoorbeeld, ligt best gevoelig. We kijken dan per geval wie die gaat beantwoorden. Overigens gaan predikanten heel zorgvuldig met zulke vragen om. Ds. C. J. Meeuse stuurde laatst een preek over dit onderwerp mee bij zijn antwoord. Die plaatsen we dan ook op de site.”

Hoe gaat dit met vragen rond SoW?

„Bewust hebben we hiervoor meerdere hervormde predikanten gevraagd. Zo geven we sommige vragen aan ds. H. van Ginkel, van wie bekend is dat hij niet weg kán als de Hervormde Kerk door de SoW-fusie opgaat in de Protestantse Kerk in Nederland; andere aan ds. C. J. P. van der Bas of ds. L. W. Ch. Ruijgrok, allebei lid van het Comité tot Behoud van de Hervormde Kerk.”

Internet is in een aantal kerkverbanden censurabel. Vormt RefoWeb niet een soort ondermijning van kerkelijke uitspraken?

„De jongeren die op RefoWeb komen, beschikken al over internet. En dan kunnen ze beter op RefoWeb chatten dan dat ze hun vertier op sites à la MSN moeten zoeken. Daar komt bij dat er op onze site echt niet alleen wordt geleuterd. De discussies gaan vaak heel diep.”

Maar is het lezen van een goed boek geen zinvoller tijdsbesteding?

„Het mooie is dat RefoWeb juist een aanleiding kan zijn om zulke boeken te gaan lezen. Zie de rubriek Religie. De vele discussies dwingen je er vaak toe om dingen nog eens na te lezen, in een oudvader bijvoorbeeld.”

En, dat gebeurt ook?

„Een feit is dat jongeren in eerste instantie voor de ontspanning op onze website komen. Ze willen gezellig met elkaar in contact komen. Maar er worden zeker ook goede gesprekken gevoerd. En die zetten ze dan voort op bijvoorbeeld de tweemaandelijkse ontmoetingsavonden. Want dat er heel wat contacten voortvloeien uit RefoWeb, is wel zeker.”