Botsing in EU over liberaliseren railnet
Het Europees Parlement (EP) en de regeringen van een aantal EU-lidstaten verschillen van opvatting over het openstellen van de nationale spoorwegnetten voor buitenlandse treinondernemingen.
De volksvertegenwoordiging streeft ernaar snel een Europese markt te realiseren op dit gebied. De betrokken bedrijven, waaronder de NS, kunnen dan overal binnen de Unie de concurrentie met elkaar aangaan. Tegelijk verliezen zij de bescherming op het thuisfront. Monopolieposities behoren in die situatie tot het verleden en aan de grens behoeft er niet langer een andere locomotief voor de wagons te worden gezet.
Het EP meent dat op die manier een optimale benutting van alle beschikbare tracés mogelijk is en dat onder invloed van de vrije mededinging de tarieven zullen dalen. Dat moet de aantrekkelijkheid van het transport per rail vergroten. Deze sector raakt tot nu toe voortdurend aandeel kwijt aan het verkeer over de weg en door de lucht.
Een meerderheid van het Parlement pleit ervoor om het vrachtvervoer vanaf 1 januari 2006 vrij te geven. De ministers stemmen daarmee in voor wat betreft het grensoverschrijdende deel. Bij ritten in het binnenland willen zij echter uitstel tot 2008. Naar verwachting zullen op dit punt de partijen er wel uitkomen.
Moeilijker ligt het ten aanzien van het vervoer van personen. De met dit onderwerp belaste commissie uit het EP dringt aan op volledige liberalisering per 1 januari 2008, maar met name Frankrijk, gesteund door België, voelt er niets voor maatschappijen van elders toe te staan dat zij over zijn eigen nationale net passagiers naar de bestemming brengen.
Eurocommissaris De Palacio (Transport) zegde woensdag in een debat in Straatsburg toe dat zij over laatstgenoemde kwestie binnen anderhalve maand een compromisvoorstel zal presenteren. Persoonlijk deelt zij het standpunt van het Parlement. „We moeten leren ook in de sfeer van de spoorwegen Europees te denken. Dat is een onvermijdelijke realiteit”, benadrukte zij. Vandaag zouden de lidstaten op hoog ambtelijke niveau over het dossier praten.
Het openen van de markten zal vergezeld gaan van een harmonisatie van de technische en veiligheidsvoorschriften in de EU.