”Jeugd en diaconaat” is morgen het thema van de jaarvergadering van de Federatie van Diaconieën in Ede. Ds. H. J. van Wijnen, programmamanager van de Jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk (JOP), zal het onderwerp inleiden en illustreren met praktijkvoorbeelden.

De aanpak van de protestantse gemeente in Dalfsen is zo’n voorbeeld. JOP-medewerker Nynke Buma is sinds september als dia­conaal jongerenwerker actief in die gemeente, die ruim 220 tieners van 12 tot 16 jaar telt. Ze benadrukt dat haar werk niet op zichzelf staat, maar is ingebed in het geheel aan jeugdactiviteiten, waar­onder ook pastoraat en zondagse vieringen vallen.

Diaconaat spreekt Buma in het bijzonder aan „vanwege de grondbetekenis van het woord: dienstbaarheid. Dat is een breed begrip. Als je jeugddiaconaat beperkt tot het laten meehelpen van jongeren bij de collecte, schiet je je doel voorbij. Het gaat om wederkerige dienstbaarheid, om ontmoeting met de ander.”

Buma gaat, in samenwerking met onder anderen de plaatselijke jeugddiaken, vooral project­matig te werk. Vorig najaar startte ze een actie waarbij de kerkjeugd op diverse manieren geld inzamelde voor een hulpproject van het Rode Kruis. Tijdens een kerkdienst werd 
daar nadrukkelijk bij stilgestaan.

Op dit moment richt Buma zich op twee instanties in de omgeving van Dalfsen. Tijdens een dia­conale week in april gaat ze met een groep jeugd naar 
De Herberg in Zwolle. Dit inloophuis voor dak- en thuis­lozen krijgt van de diaconie een nieuwe computer. Tijdens een bezoek aan de instelling horen de jongeren waarvoor de pc concreet wordt gebruikt en gaan ze met bezoekers iets lekkers maken voor bij de koffie.

Ook staat een bezoek gepland aan een woonvoorziening van stichting Timon in Zwolle, die eveneens door de diaconie van Dalfsen wordt ondersteund. Het betreft een project dat jongeren met problemen op weg helpt naar zelfstandigheid. De kerkjeugd zal samen met de bewoners aan het werk gaan in de tuin, om zo een onderlinge ontmoeting tot stand te brengen.

Door dergelijke projecten hoopt Buma de blik van jongeren te verruimen. „Te vaak wordt diaconaat gezien als geld inzamelen voor arme mensen, met als uitgangspunt: wij zullen jullie wel even helpen. Als je elkaar ontmoet, kun je van elkaar leren. Zo hoop ik dat jongeren door een open en respectvol gesprek met bezoekers van 
De Herberg zicht krijgen op 
de oorzaken van dak- en thuisloosheid, waardoor vooroor­delen misschien verdwijnen.”

Nacht Zonder Dak

Dat het belangrijk is jongeren te betrekken bij diaconaat, vindt ook Beppie Wessels-Schuurman. Zij houdt zich als lid van het deputaatschap diaconaat in de Christelijke Gereformeerde Kerken met het thema bezig. „Dia­conaal bezig zijn beperkt zich nog te vaak tot 50-plussers.”

In juni belegt het deputaatschap een bezinningsdag over jeugddiaconaat. Ook zal een van de komende nummers van het blad Diacoon hieraan worden gewijd. Wessels: „We willen concrete mogelijkheden aanreiken, zowel binnen als buiten de eigen gemeente. Denk bijvoorbeeld aan het organiseren van een computercursus voor ouderen, die jong en oud met elkaar verbindt. Of aan de Nacht Zonder Dak, waarbij geld wordt ingezameld voor een goed doel.”

De individualisering onderstreept volgens Wessels de noodzaak jongeren te stimuleren oog te hebben voor de medemens. „Het is belangrijk dat jongeren niet met hun mobieltje op de bank blijven zitten, maar in beweging komen voor anderen.”

Wessels vindt het van belang dat diaconale bewustwording onder meer in de catechese een plaats heeft. „Het is goed mogelijk daaraan een diaconale activiteit te verbinden. Zo deden jongeren in onze gemeente –Veenendaal Bethel– afgelopen weekend mee aan Zip your Lip, waarbij ze 24 uur niet aten en daarmee geld inzamelden voor kinderen in Zuid-Sudan.”

Dergelijke activiteiten worden soms ook vanuit scholen georganiseerd. Wessels vindt het echter van belang dat juist kerken hieraan deelnemen. „Diaconaat is in de eerste plaats verbonden met de christelijke gemeente. Daar moet het duidelijk een plek hebben. De betrokkenheid op de medemens, binnen en buiten de kerk, is onlosmakelijk verbonden met het christelijke leven. Christus heeft ons eerst lief­gehad en roept ons op ook anderen lief te hebben.”

Maaltijd

De betrokkenheid van de jeugd bij diaconaal werk verdient ook volgens ds. J. Joppe, voorzitter van de generale diaconale commissie in de Hersteld Hervormde Kerk, nadrukkelijk de aandacht. „We wijzen diaconieën erop dat het belangrijk is contact te hebben met jongeren, door bijvoorbeeld op de (belijdenis)catechisatie te vertellen wat een diaken doet.”

Niet elke gemeente hoeft volgens de predikant uit Woudenberg een speciale jeugddiaken te hebben. „Wel is het van belang dat er in een commissie die zich vanuit de kerkenraad bezighoudt met de jeugd ook een diaken zit die meedenkt in het overleg met jeugdverenigingen.”

In het algemeen dient een diaken ook oog te hebben voor jongeren, zegt ds. Joppe. „Zeker in een tijd waarin het moeilijk is om aan werk te komen, ook voor jongeren die op zichzelf wonen. Het is belangrijk dat ze weten dat ze met vragen bij hun diaken terechtkunnen.”

Mooie voorbeelden van diaconale betrokkenheid zijn volgens ds. Joppe contacten tussen jongeren en ouderen die in diverse plaatsen worden georganiseerd. „Ik weet van een jeugdvereniging waarvan de leden regelmatig ouderen in de gemeente bezoeken. In een andere plaats organiseren jongeren elk jaar voor Pasen een middag voor ouderen, alleenstaanden, weduwen en weduwnaars, inclusief een maaltijd. Dat soort initiatieven wordt erg gewaardeerd.”