Als eerste man van de Likud­partij stond Netanyahu eerder aan de leiding van de regering in de jaren 1996 en 1999 en tussen 2009 en nu. Zijn Likudpartij heeft zich in oktober vorig jaar verbonden met Israel Beiteinu van Avigdor Lieberman. Lieberman, de minister van Buitenlandse Zaken, heeft zijn taak tijdelijk neergelegd vanwege corruptieonderzoek.

Netanyahu had de volle zes weken nodig die de wet hem geeft om het 33e kabinet van Israël te vormen. Daarnaast ondervond hij problemen bij het verdelen van de portefeuilles. Een aantal Knessetleden van de Likud-Beiteinu die relatief hoog op de lijst zijn terechtgekomen, voelt zich gepasseerd. Maar Netanyahu had minder uit te delen: het nieuwe kabinet telt 22 ministersposten – 8 minder dan het vorige.

Gideon Sa’ar (Likud-Beiteinu) verhuist van Onderwijs naar Binnenlandse Zaken. De vorige minister van Financiën, Yuval Steinitz (Likud-Beiteinu) wordt vervangen door Yair Lapid (Yesh Atid). Steinitz stapt over naar een nieuw ministerie, namelijk dat van Energie en Water.

De positie van Netanyahu zelf is verzwakt. Zijn Likud-Beiteinu heeft namelijk zetels verloren. Hij heeft nu twee invloedrijke coalitiepartners, Yair Lapid van Yesh Atid en Naftali Bennett van Bayit Yehudi. Deze willen de nadruk leggen op verbetering van de economische omstandigheden van de middenklasse.

De verandering is een gevolg van de maatschappelijke onrust die in 2011 begon. Israëliërs gingen toen massaal de straat op om te demonstreren tegen de hoge kosten van het levensonderhoud in vergelijking met de lonen. Vooral de woonlasten waren een bron van ergernis voor vele Israëliërs met middeninkomens. In de hoofdstad Jeruzalem bijvoorbeeld zijn betaalbare huurhuizen schaars, terwijl er een overvloed bestaat aan luxueuze huizen die zijn gebouwd voor schatrijke buitenlanders die een paar dagen of een paar weken per jaar in Israël willen doorbrengen.

Het wordt een grote klus voor de nieuwe minister van Financiën, Yair Lapid van Yesh Atid, om verbetering te brengen in de sociaaleconomische problemen. Hij gaat namelijk aan de slag op een moment dat de regering voor miljarden euro’s moet bezuinigen. Bennett gaat leidinggeven aan een regeringscommissie die zich bezig zal houden met verlaging van de kosten van het levensonderhoud.

De kans bestaat dat onder de ultraorthodoxen protesten zullen uitbreken. De religieuze partijen zitten namelijk in de oppositie. De nieuwe regering is van plan meer ultraorthodoxen militaire dienst of vervangende burgerdienst te laten vervullen. Ook zullen de religieuzen te kampen krijgen met bezuinigen op hun instellingen.

Bij de coalitiebesprekingen is weinig aandacht gegeven aan de herstart van het vredesproces tussen Israël en de Palestijnen. Het nieuwe kabinet zegt echter van plan te zijn het vredesoverleg te hervatten. Er zal een speciaal kernkabinet komen dat zich met het vredesproces bezighoudt. Tzipi Livni van Hatnuah krijgt een centrale verantwoordelijkheid bij de besprekingen. Bayit Yehudi wil een volksstemming als Israël land afstaat aan de Palestijnen. De kans is echter groot dat Israël en de Palestijnen voorlopig helemaal niet terugkeren naar de onderhandelingstafel.

De oppositiepartijen hebben geen vertrouwen in de nieuwe regeringsploeg. Oppositieleider Shelly Yachimovich zei dat haar Arbeidspartij in de oppositie blijft vanwege de te verwachten economische politiek. Leden van de linkse Meretzpartij verwachten dat het kabinet fors zal investeren in de Joodse nederzettingen op de Jordaanoever.

Yaalon volgt Ehud Barak op bij Defensie

Premier Netanyahu heeft zondag zijn voormalige legerchef Moshe Yaalon benoemd tot de nieuwe minister van Defensie.

De havik Yaalon vervangt Ehud Barak, die met pensioen gaat. Yaalon (Likud-Beiteinu) was van 2002 tot 2005 stafchef van het leger. In het vorige kabinet was hij minister van Strategische Zaken.

Hij zal mogelijk een harde koers aanhouden tegen de Palestijnen. Opvallend is dat hij tot nu toe bedenkingen had bij een militaire operatie tegen Iran. Wel heeft Yaalon gezegd dat hij Irans atoomprogramma als de hoogste prioriteit beschouwt.

Netanyahu zei zondag dat de voormalige parachutecommando Yaalon de ervaring heeft om Defensie te leiden in een „periode die cruciaal is voor de veiligheid van Israël, nu de regio om ons heen in brand staat.”