Wanneer een leerling meer dan 16 uur in een maand zonder duidelijke reden niet op school is, kan een leerplichtambtenaar de spijbelaar een boete opleggen. Tien euro per uur, met een maximum van 160 euro. Als de leerling blijft spijbelen, wordt het bedrag verdubbeld.

Voordat scholieren een bekeuring op de mat vinden, worden ze eerst samen met hun ouders uitgenodigd voor een gesprek met een leerplichtambtenaar. Als zij alsnog een goede verklaring voor het verzuim blijken te hebben, hoeft er niet in de buidel getast. Ook kan de ambtenaar afzien van de boete als hij de indruk krijgt dat de leerling zijn leven zal beteren.