Kerk & religie

Liveblog: Argentijnse kardinaal Bergoglio wordt paus Franciscus

VATICAANSTAD – Het conclaaf van rooms-katholieke kardinalen heeft de jezuïetische kardinaal Jorge Bergoglio (76) uit Argentinië als nieuwe paus gekozen. Hij volgt Benedictus XVI op, die op 11 februari onverwacht aftrad. Bergoglio neemt de naam Franciscus aan.

Kerkredactie
13 March 2013 19:14Gewijzigd op 15 November 2020 02:28
Het bekende beeld uit 2008: kardinaal Bergoglio, nu paus Franciscus, wast de voeten van drugsverslaafden. Foto EPA
Het bekende beeld uit 2008: kardinaal Bergoglio, nu paus Franciscus, wast de voeten van drugsverslaafden. Foto EPA

12.00 uur: Samenvatting en sluiting – De liveblog over de verkiezing van een nieuwe paus wordt gesloten. Alles nog eens nalezen over kardinaal Bergoglio die woensdag paus Franciscus werd? Ga naar ons dossier RD.nl/paus, klik op de links van artikelen hieronder of lees de liveblog nog eens door.

Franciscus moet vooral man van geloof zijn, niet van bestuur

Paus Franciscus: Maatschappelijke zonde schreeuwt naar de hemel

Romeinen nemen paus Franciscus in hun hart op

Bergoglio: conservatief, sobere levensstijl en een groot hart

Chemische stof zorgt voor witte of zwarte rook bij pausverkiezing

11.32 uur: China handhaaft harde lijn tegenover Rooms-Katholieke Kerk – China heeft de Argentijnse kardinaal Jorge Bergoglio donderdag gelukgewenst met zijn verkiezing tot paus en de hoop uitgesproken dat hij zich samen met Beijing wil inzetten voor verbetering van de betrekkingen. Tegelijkertijd herhaalde het ministerie van buitenlandse zaken de eis dat het Vaticaan de betrekkingen verbreekt met Taiwan, dat door Beijing als een deel van China wordt beschouwd, en zich niet met China’s interne aangelegenheden bemoeit.

Het Vaticaan heeft gezegd dat het bereid is de banden met Taiwan te verbreken als Beijing de verzekering geeft dat Chinese rooms-katholieken hun godsdienst in vrijheid mogen beoefenen, zonder bemoeienis van de Communistische Partij. Tussen de Heilige Stoel en Beijing bestaan geen formele betrekkingen sinds China de Chinese rooms-katholieken meer dan vijftig jaar geleden opdroeg met het Vaticaan te breken. Sindsdien benoemt China zelf bisschoppen.

11.28 uur: Peres nodigt paus Franciscus uit – President Shimon Peres van Israël heeft de nieuw paus Franciscus donderdag uitgenodigd voor een bezoek aan Israël. Hij zal er welkom zijn „als man van inspiratie die kan helpen om de vrede te brengen naar een plek vol lijden”, belooft de Israëlische president. Peres verwacht dat Franciscus het beleid van zijn voorganger Benedictus XVI van toenadering tot de Joden zal voortzetten. Benedictus bezocht 3 jaar geleden het Midden-Oosten.

11.23 uur: Ongekende aandacht media – De verkiezing van paus Franciscus zorgde woensdag wereldwijd voor een ongekende aandacht van de media. Grote nieuwsstations zoals BBC en CNN deden woensdagavond vrijwel onafgebroken verslag van de verkiezing van kardinaal Bergoglio tot paus.

Zelfs in het seculiere Nederland veegde de publieke omroep programma’s van de buis om rechtstreeks verslag te kunnen doen van de gebeurtenissen in Vaticaanstad. Presentatoren van diverse nieuwsrubrieken die prat gaan op hun seculiere aanpak van het nieuws, spraken nu, zij het vaak wat onwennig, over de kardinalen in het conclaaf die zich geleid wisten door de Heilige Geest.

Vooral de verslaggeving van „Vaticaankenner” Andrea Vreede voor de NOS oogstte woensdag brede waardering, met name vanwege haar objectiviteit en betrokkenheid.

11.01 uur: Franciscus is laatste paus volgens omstreden profetie – Paus Franciscus zou wel eens de laatste paus kunnen zijn. Dat staat in een profetie van een twaalfdeeeuwse Ierse aartsbisschop, Sint Malachias. Volgens Malachias zou naar zijn telling Franciscus de 112e en laatste paus zijn. Daarna zouden Rome en de Rooms-Katholieke Kerk in verval raken en zal het einde der tijden komen. De profetie is omstreden, niet in het minst omdat de laatste paus Petrus van Rome zou moeten heten volgens Malachias. Wie op internet zoekt, ziet dat de discussie over de profetie nog springlevend is.

10.41 uur: Paus in zeven vragen, door theoloog drs. Frank Bosman – Wie is de nieuwe paus, en is 76 jaar niet erg oud voor een nieuwe kerkleider? Zelfbenoemd cultuurtheoloog drs. Frank Bosman van de Universiteit van Tilburg geeft bij RTL antwoord op zeven vragen.

10.27 uur: Drie rooms-katholieke pausen op één foto – Op Facebook circuleert een foto uit de tijd van paus Johannes Paulus II. Daarop staan de paus, zijn opvolger Benedictus XVI, toen nog Ratzinger, en de huidige paus Franciscus, toen nog Bergoglio. Dat meldt het Katholiek Nieuwsblad.

10.10 uur: 7 miljoen tweets over paus Franciscus – Op het korte berichtenkanaal Twitter zijn woensdag 7 miljoen tweets geplaatst over het conclaaf en de nieuwe paus Franciscus. Op het hoogtepunt werden 132.000 tweets per minuut verzonden. De tweet op het pauselijke account @pontifex is momenteel bijna 78.000 keer geretweet.

9.52 uur: 3 miljoen Nederlanders zien witte rook – Bijna 3 miljoen Nederlanders hebben woensdagavond op televisie gezien dat de kardinalen een nieuwe paus hadden gekozen. Het extra Journaal van de NOS trok even na zeven uur 1,7 miljoen kijkers. 1,1 miljoen mensen zagen de witte rook bij RTL Boulevard, dat de uitzending voor het nieuws kort onderbrak. Dat heeft de Stichting KijkOnderzoek donderdag gemeld.

Paus Franciscus werd iets na acht uur officieel gepresenteerd. Dat gebeurde tijdens de uitzending van het reguliere NOS Journaal. Daar keken bijna 3,3 miljoen mensen naar.

9.47 uur: Franciscus begint dag met gebed – Paus Franciscus is zijn eerste dag als kerkvorst donderdag begonnen met een gebed in de basiliek van Santa Maria Maggiore in Rome. Hij ging samen met priester Ludovico Melo in gebed.

Dat gebeurde bij een Byzantijns icoon van Madonna en kind, de zogeheten Salus Populi Romani. De basiliek is de oudste aan madonna gewijde kerk in de wereld. In de basiliek droeg Ignatius van Loyola op 25 december 1538 zijn eerste mis op als priester. Later zou hij de jezuïetenorde oprichten. Paus Franciscus is de eerste jezuïet die tot hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk is gekozen.

9.39 uur: Reactie ds. W. M. Dekker: paus nu al mijn favoriet – Francicus I is nu al mijn held, schrijft dr. W. M. Dekker, predikant in hervormd Mastenbroek. Het is een paus die dicht bij de mensen staat. „Ik hoop werkelijk dat deze paus op een liefdevolle en menselijke manier de zielen van Europa weet te winnen voor Christus. Misschien mag hij er een teken van zijn dat Christus ons nog niet vergeten is. De ‘derde’ wereld van de ‘armen’ mag nu de ‘eerste’ wereld van de ‘rijken’ komen herinneren aan het evangelie, dat ooit vanuit Europa de wereld over ging.”

Dr. Dekker hoopt dat de paus ook de gesprekken met protestanten nieuw leven in zal blazen, „meer dan de vorige paus deed. Die heeft wel contact gezocht met de oostersorthodoxe kerk, maar niet met de protestanten, integendeel. En ik snap heel goed dat de katholieke kerk vindt dat wij protestanten maar wat aanrommelen. […] Maar misschien, als deze paus werkelijk Christus en de mensen wil dienen zoals Francicus het deed – dan komt als God het wil hopelijk ook ooit het moment, dat we allemaal weer katholiek kunnen worden. Het zal tijd worden.”

Een nieuwe paus luidt een nieuwe tijd in. Maar er komen waarschijnlijk geen vernieuwingen waar veel Nederlandse rooms-katholieken op hopen, schrijft de predikant. Hij legt een verbinding met Franciscus van Assisi, die wel een nieuwe dwaas van de wereld werd genoemd. Maar Nederlandse rooms-katholieken „emmeren maar door over dat het priesterschap opengesteld moet worden voor vrouwen, dat de kerk het homohuwelijk moet erkennen, dat het celibaat afgeschaft moet worden, dat anticonceptie moet worden toegestaan, dat er soepeler omgegaan moet worden met echtscheiding, abortus en euthanasie. Maar dat zijn echt niet de punten waar het op aankomt. Laat de kerk daar maar een hoog ideaal in vasthouden, dat Bijbels ook goede papieren heeft. Maar de vernieuwing moet komen van een kerk die kiest om de nederige, dwaze weg van Christus te gaan, en al haar eigengerechtigheid en eigen wijsheid aflegt.”

Lees hier de volledige reactie.

9.21 uur: Italianen feliciteren per abuis verkeerde paus – De Italiaanse bisschoppenconferentie verspreidde na de bekendmaking van de naam van de paus dat Angelo Scola paus was geworden. De aartsbisschop van Milaan was een favoriet voor veel Italianen. In het bericht van de rooms-katholieke bisschoppenconferentie stond Bergoglio wel in de tekst, maar in de kop stond nog steeds Scola.

De verkiezing van Bergoglio tot paus kwam voor veel Italianen als een volslagen verrassing, schreef Vaticaanwatcher Ewout Kieckens al.

9.09 uur: Broer van Benedictus XVI verrast – De broer van de vorige paus Benedictus, Georg Ratzinger uit Regensburg, is verrast door de uitslag van de stemming. Hij had Bergoglio niet op zijn lijstje staan, zo melden Vlaamse kranten. Ratzinger kent de nieuwe paus niet en heeft nog niet met zijn broer in Vaticaanstad over de verkiezing gesproken.

8.42 uur: Reacties op Twitter over pausverkiezing – De pausverkiezing zorgde op het sociale medium Twitter voor een lawine aan reacties. Hieronder een aantal tweets.

EO-presentator Tijs van den Brink moest zijn uitzending van De Vijfde Dag donderdagavond helaas afblazen. „Het is wachten op de eerste orthodoxe protestant die zich vertwijfeld afvraagt waarom dat op biddag moet, zo’n nieuwe paus…”

„Ik blijf van mening dat het op een trouwerij niet opportuun is om te beginnen over de vraag of de bruid wel deugt.” Ethicus dr. Theo Boer reageert op een artikel in Trouw over de vraag of Bergoglio betrokken was bij de militaire junta in Argentinië.

Ds. M. J. Schuurman uit Oldebroek: „De vorige Paus was gekozen met het oog op het westen. Deze wellicht ook: een paus die voorgaat in soberheid.”

Ds. A. W. van der Plas: „Nieuwe paus met hart voor armen.Mooi, zal deze Jezuïet ook oog hebben voor wat de Reformatie bedoelde?Sola fide,sola scriptura,sola gratia?”

Dr. B. Plaisier vanuit Hong Kong: „#Paus #Franciscus Hoop dat zn eenvoud,gebed,stilte&ontvankelijkheid vr frisse wind in Vaticaan&RK zorgen.Niet leer,mr spiritualiteit centred”

Prof. L. J. Lietaert Peerbolte, hoogleraar Nieuwe Testament aan de Vrije Universiteit: „Wat jammer dat het gesprek bij #penw niet over de mens Bergoglio gaat, maar over de junta…”

De rooms-katholieke internetadviseur Eric van den Berg reageert: „Kardinaal Dolan was verrast gister: paus Franciscus I nam gewoon de bus met de andere kardinalen. De limo bleef eenzaam achter.”

Peter Schalk van de RMU: „Beroemde uitspraak van #Franciscus van Assisi: „Altijd getuigen, desnoods met woorden”.”

Tweede Kamerlid Segers van de Christen-Unie: „Dinsdag hebben we in onze fractievergadering gebeden voor een goede, nieuwe paus. Hoop dat onze gebeden nu verhoord zijn. #HabemusPapam” Collega Slob: „Vandaag ‘biddag voor gewas en arbeid’. Kerkdienst bijgewoond in Voorburg. Ondertussen werd in Rome de nieuwe paus verkozen.”

Arjen ten Brinke, kerkplanter in Den Haag, blijft nuchter. „Witte rook of zwarte rook. Ik ga slapen.”

8.26 uur: Installatie dinsdag om 9.30 uur – De inaugurele mis op dinsdag in de Sixtijnse Kapel staat gepland om 9.30 uur in de morgen.

Donderdag 7.45 uur: Nederlandse kranten – Met de komst van paus Franciscus gaat een nieuwe wind waaien in het Vaticaan. Dat heeft de nieuwe kerkvorst duidelijk gemaakt „met zijn eerste ontwapenende optreden in het openbaar”, schrijft De Telegraaf donderdagochtend. Volgens de krant slaat de Rooms-Katholieke Kerk „een nieuwe weg in na jaren van stilstand”. De Telegraaf zag dat paus Franciscus een brug sloeg tussen gelovigen en niet-gelovigen en verwacht dat hij zal proberen de koof tussen arm en rijk te dichten.

Ook het AD ziet in de keuze voor de Argentijnse kardinaal Jorge Mario Bergoglio een „aanzet tot vernieuwing” in de Rooms-Katholieke Kerk. Franciscus staat buiten de misbruikschandalen en is „wars van luxe en uiterlijk vertoon”, schrijft de krant. Bovendien komt de nieuwe paus van buiten Europa, als eerste paus sinds de 8e eeuw, en heeft hij geen directe banden met de omstreden kerkleiding.


1.00 uur: Paus op dinsdag officieel geïnaugureerd – Paus Franciscus wordt dinsdag officieel geïnaugureerd als 266e paus van de Rooms-Katholieke Kerk. Dan is het 19 maart, de naamdag van Jozef, de patroonheilige van de kerk.

Vandaag, op donderdag, zal hij voor het eerst als paus een mis leiden. Dat gebeurt in de Sixtijnse Kapel.

00.45 uur: Reacties uit Duitsland, het land van voorganger Benedictus XVI – Dr. Nikolaus Schneider, raadsvoorzitter van de Duitse protestantse Evangelische Kirche (EKD), heeft woensdag Bergoglio gefeliciteerd met zijn benoeming tot paus van de Rooms-Katholieke Kerk. Hij wenste hem de zegen van God toe en kracht om de kerk te leiden, aldus Der Spiegel woensdag.

De rooms-katholieke bisschoppenconferentie in Duitsland roemt het bescheiden optreden, de pastorale houding en de gloedvolle preken van de nieuwe paus.

Bondskanselier Angela Merkel en bondspresident Joachim Gauck wensten de nieuwe paus geluk en zegen. Gauck vindt de verkiezing van een Latijns-Amerikaanse kardinaal tot paus een „zichtbaar teken” van de „wereldomspannende dimensie” van de kerk. Merkel: „Ik ben in het bijzonder blij met christenen in Latijns-Amerika, dat ze nu voor het eerst een van hen hebben als hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk. Ook ver buiten de Rooms-Katholieke Kerk verwachten velen van hem visie, niet alleen inzake geloofsvragen, maar ook wanneer het gaat om vrede, gerechtigheid of zorg voor de schepping.”

00.29 uur: Paus Franciscus heeft maar één werkende long – De wereldwijde pers zoekt koortsachtig naar informatie over de Argentijnse kardinaal Bergoglio, die eigenlijk op geen enkel lijstje stond om als paus te worden gekozen. Dat hij sober leeft, het liefst met het openbaar vervoer reist en zelf zijn eten kookt, is woensdag vaak genoemd. Dat spreekt tot de verbeelding.

De Britse krant The Guardian haalde woensdag vijftien feiten op over Bergoglio. Wat onbekender is het feit dat de nieuwe paus al vijftig jaar maar één long heeft. Hij moest op jonge leeftijd een long laten verwijderen vanwege een infectie.

00.16 uur: Anglicaanse kerkleider hoopt op samenwerking – De anglicaanse aartsbisschop Justin Welby van Canterbury, hoofd van de wereldwijde Anglicaanse Kerk, heeft woensdag verheugd gereageerd op de verkiezing van kardinaal Bergoglio als 266e paus van de Rooms-Katholieke Kerk. Hij wenste hem alle zegen toe om de kerk te leiden en zal voor hem bidden.

De Rooms-Katholieke Kerk en de Anglicaanse Kerk hebben vanouds banden met elkaar, zei Welby. „Ik kijk uit naar een ontmoeting met paus Franciscus, om samen op te trekken en samen te werken in het bouwen op de erfenis van onze voorgangers. Moge de liefde van Christus ons verenigen, en onze dienst aan een echte en vruchtbare oecumene intensiveren. Dat kan een zegen zijn voor het lichaam van Christus in de hele wereld.”

Welby zelf wordt volgende week donderdag officieel geïnaugureerd als aartsbisschop van Canterbury.

00.07 uur: Obama: Amerikaanse paus toont kracht regio – De Amerikaanse president Barack Obama heeft Franciscus woensdag zijn beste wensen overgebracht. Hij noemde de nieuwgekozen Argentijnse paus „een voorvechter van de armen en de meest kwetsbaren onder ons”.

„Als eerste paus van het Amerikaanse continent is zijn uitverkiezing ook een teken van de kracht en vitaliteit van een regio die onze wereld steeds meer vormgeeft. Met miljoenen Latijns-Amerikanen delen wij in de Verenigde Staten de vreugde van deze historische dag”, aldus Obama.

00.04 uur: Reactie president Cristina Fernández van Argentinië – De Argentijnse president Fernández wenste haar landgenoot een „vruchtbaar” pontificaat toe, met zijn „grote verantwoordelijkheden voor gerechtigheden, gelijkheid, broederschap en vrede”.

23.56 uur: Vreugde in Argentinië om pausverkiezing – Veel Argentijnen hebben verheugd gereageerd op de verkiezing van ’hun’ Jorge Bergoglio tot paus. Automobilisten reden claxonnerend door de straten van de hoofdstad Buenos Aires. „Argentinië is paus!” riep een man op het plein voor de katholieke kathedraal. Na de verkiezing van Benedictus had Bild, de grootste Duitse krant, nog gekopt: „Wij zijn paus.”

In de kathedraal kwamen mensen samen om te bidden. Sommigen van hen huilden. Op straat werd ook nationaal sentiment geuit. „We hadden Messi en Maradona en nu ook de paus!”, aldus een jongeman voor de dom.

23.49 uur: Behoudende rooms-katholieke organisatie in Nederland blij – Voorzitter van het Contact Rooms-Katholieken (CRK) Nelly Stienstra vindt de nieuwgekozen paus Franciscus een schot in de roos. „Ik ben hier zeer, zeer gelukkig mee”, aldus Stienstra woensdag. Het CRK is een behoudende rooms-katholieke groepering. „Ik vind het fantastisch. Het is zo’n eenvoudige man, die zo transparant is, voor zijn voorganger bidt en begint met Buona sera! (Goedenavond!)”, zegt Stienstra. Volgens haar is Franciscus exact waar de kerk op zit te wachten. „De paus heeft laten zien dat hij heel eenvoudig is en de leer van de kerk geheel onderschrijft”.

Stienstra verwacht dat Franciscus snel „orde op zaken zal stellen, vooral op het gebied van de Vaticaanse financiën en mogelijke controverses binnen de curie”. De curie is het centrale bestuur van kerk.

23.21 uur: Kardinaal Eijk: paus is herder en bestuurder – Paus Franciscus is volgens kardinaal Wim Eijk zowel een herder als een bestuurder. Het is een man Gods met veel bestuurservaring die ook kosmopolitisch is, aldus Eijk.

„Dat is wat we nodig hebben. Een man die leiding geeft aan de kerk over de hele wereld”, zei Eijk, aartsbisschop van Utrecht, woensdagavond in Rome tegen Nieuwsuur. De kardinaal, die als enige Nederlander deelnam aan het conclaaf, was blij dat er al na vijf stemrondes een nieuwe paus was gekozen. „Het is een goed teken dat het conclaaf kort was.”

Volgens Eijk stelt de paus zich bescheiden op en heeft hij nadrukkelijk gekozen voor de naam Franciscus, omdat hij zich verbonden voelt met Franciscus van Assisi. Dat is de „grote heilige van de armoede” en de stichter van de franciscanenorde.

Dat de nieuwe paus uit Zuid-Amerika komt, doet volgens Eijk op zich niet ter zake. „De kerk is universeel, een wereldkerk. Ons maakt het niet uit van welk continent een paus komt. ,Wij kijken gewoon naar de kwaliteiten: is het een man Gods, is het iemand die de kerkelijke leer goed kan formuleren, onder woorden kan brengen en kan communiceren? En je moet natuurlijk ook iemand hebben die leiding kan geven, die kan aansturen. Deze eigenschappen menen wij te hebben gevonden in kardinaal Bergoglio”, zei de kardinaal.

23.09 uur: Pausverkiezing zorgt voor hausse valse pausaccounts op Twitter – De nieuwe paus Franciscus was amper gekozen of de valsepaus-accounts schoten woensdagavond als paddenstoelen uit de grond. Zo kreeg het Spaanstalige twitteraccount @JMBergoglio er binnen enkele minuten tienduizenden volgers bij, maar er zitten grappenmakers achter, zo meldt de Amerikaanse nieuwssite The Huffington Post. Ook de accounts @PopeFrancis_boi en @PopeFrancis blijken nep. Een twitteraar die zich @_PopeFrancis noemt, verwees in een tweet naar de witte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse Kapel en zei dat het „uitstekende wiet” was. Ook Nederlandse twitteraars laten zich niet onbetuigd. @PausFranciscus (ruim 1000 volgers) laat weten: „Ik wens de wereld een mooie periode met vrede toe. En ook dat we vanavond patat eten in het #Vaticaan.”

Er is maar één echt pauselijk twitteraccount: @Pontifex. Daarop werd woensdagavond de uitverkiezing van kardinaal Bergoglio gemeld met de woorden: Habemus Papam Franciscum (We hebben een paus, Franciscus).

23.07 uur: Paus mag nu tweede man kiezen, positie Bertone onzeker – Een van de eerste belangrijke beleidsdaden van paus Franciscus is de benoeming van een nieuwe kardinaal-staatssecretaris, na de paus de belangrijkste man in het Vaticaan. Toen paus Benedictus XVI op 28 februari zijn ambt neerlegde, werden alle hoge functionarissen van het Vaticaan demissionair. Franciscus zal moeten bepalen of hij hen opnieuw in hun functie benoemt.

De huidige staatssecretaris, de Italiaan Tarcisio Bertone, is 78 jaar en is in opspraak geraakt door de Vatileaks, geheime documenten die de butler van paus Benedictus naar de media lekte. Daaruit bleek dat er een machtsstrijd binnen het Vaticaan woedt. Bertone werd er in de documenten van beschuldigd dat hij plaatsvervangend gouverneur Carlo Maria Vigano van Vaticaanstad had overgeplaatst, nadat die over de corruptie in het Vaticaan had geklaagd. Vigano werd naar de Verenigde Staten weggepromoveerd.

23.02 uur: Simonis „ontdaan” door keuze voor Bergoglio – Kardinaal Ad Simonis reageerde woensdag verrast op de keuze voor de Argentijn Jorge Mario Bergoglio als nieuwe paus. „Wonderbaarlijk”, zei Simonis voor de NOS-camera. „Ik ben er nog steeds eigenlijk helemaal van ontdaan.”

Simonis, die vanwege zijn leeftijd (81) niet mocht deelnemen aan het conclaaf van kiesgerechtigde kardinalen, had nooit gedacht dat Bergoglio tot nieuwe paus zou worden gekozen. Simonis kent Franciscus niet persoonlijk, maar wel van bijeenkomsten met kardinalen. „Ik heb altijd van die man gehoord dat hij een buitengewoon intelligente man is, zeer eenvoudig. En dat blijkt uit zijn optreden: het is de eenvoud zelf”, aldus Simonis.

22.56 uur: Nederlandse jezuïeten blij met pausverkiezing – De verkiezing van Franciscus is een opsteker en een eer voor de jezuïeten. Dat heeft woordvoerder Ben Frie van de Nederlandse Provincie der Jezuïeten woensdag gezegd. De Argentijnse Franciscus I is de eerste jezuïet die paus is geworden.

Dat Franciscus (76) al oud is, baart Frie wel zorgen. „Ik had een sterkere man verwacht op het balkon. Ik hoop dat hij de kracht en de energie heeft”, aldus de jezuïet. Volgens Frie staat de nieuwe paus bekend als ethisch wat behoudend en is het „afwachten hoe dat uitpakt”.

Ward Biemans, pastor van de Canisiuskerk in Nijmegen, vindt het goed dat de paus uit een land komt waar de kerk heel sterk is. Hij noemt het „heel bijzonder en een blijk van vertrouwen” dat de nieuwe paus een jezuïet is. „Ik was heel verrast, maar aangenaam”, aldus Biemans. Hij noemt de paus op het eerste gezicht een eenvoudige persoonlijkheid.

22.53 uur: Paus wil bidden tot Maria – De nieuwe paus Franciscus wil bidden tot de maagd Maria. Hij gaat daarom waarschijnlijk donderdag al naar de basiliek Santa Maria Maggiore in Rome. Dit heeft de woordvoerder van het Vaticaan, Federico Lombardi, woensdagavond bekendgemaakt.Zondag is op het Sint-Pietersplein het eerste angelus met de nieuwe paus, aldus het Italiaanse persbureau ANSA.

22.47 uur: COC hoopt op meer ruimdenkendheid van kerk in homoseksualiteit – Homobelangenorganisatie COC Nederland hoopt dat de nieuwe paus zijn visie op homoseksuelen herziet, nu het conclaaf hem woensdag koos tot paus Franciscus. COC-voorzitter Tanja Ineke reageert daarmee op de benoeming van Bergoglio.

De strijd van Bergoglio tegen het ‘homohuwelijk’ stemt weinig hoopvol, aldus Ineke. „We hopen dat Bergoglio, nu hij is verkozen, zal laten zien dat hij er als paus voor alle katholieke gelovigen is, dus ook voor lesbiennes, homo’s, bi’s en transgenders (LHBT’s).” De belangenorganisatie vindt het wel hoopvol dat Bergoglio er als kardinaal om bekend stond dat „compassie het wint van zijn strenge geloofsleer en dat hij belang hecht aan respect voor alle mensen.”

22.42 uur: Bergoglio in tijdperk Videla-regime nog geen geschiedenis – De nieuw gekozen paus Franciscus is in zijn geboorteland Argentinië niet onomstreden. Mensenrechtenactivisten en journalisten beschuldigen Jorge Mario Bergoglio van verantwoordelijkheid voor de ontvoering van twee jezuïeten die in 1976, in de eerste maanden van de militaire dictatuur, werkten in arme wijken in Buenos Aires.

De leiding van de jezuïetenorde zou de twee hebben verzocht hun werkplekken te verlaten om problemen met de militaire autoriteiten te voorkomen. Het werk in arme wijken werd als socialistisch en dus verdacht beschouwd. Het tweetal weigerde zijn stek te verlaten.

Bergoglio, die toen deel uitmaakte van de leiding van de jezuïeten in Argentinië, zou vervolgens tegen de militairen hebben gezegd dat het tweetal niet meer voor de orde werkte en zou aldus voor de militairen de weg hebben vrijgemaakt om met hen te doen wat hun goeddunkte.

Bergoglio zelf heeft nooit op deze aantijgingen willen reageren, maar verklaarde enkele jaren geleden tegen de media dat hij juist verscheidene mensen heeft geholpen om een schuilplaats te vinden. Ook zou hij iemand de grens over hebben geholpen om te vluchten voor de militairen. Ook zei Bergoglio bij de militairen diverse malen navraag te hebben gedaan naar de twee jezuïeten. Die werden uiteindelijk door de militairen vrijgelaten.

22.37 uur: Reportage Vaticaanwatcher Ewout Kieckens – „Dominum Georgus Marius…”. De meeste omstanders keken elkaar aan. Vraagtekens verschenen als het ware boven hun hoofd. Een Vaticaan-journalist zei: „Toch niet Pell!” George Pell is de enigszins discutabele aartsbisschop van Sydney. „…Bergoglio.” „Wie is dat?” De meeste Romeinen kenden hem niet. „En hij noemt zich Franciscus…”, zo eindigde Tauran. Een luid applaus ging op. Franciscus zoals Franciscus van Assisi, de misschien dierbaarste ´heilige´ van Italië. Lees hier meer.

22.15 uur: Franciscus I wordt gewoon Franciscus – De nieuwe paus zal als Franciscus door het leven gaan; zonder cijfer achter zijn naam. Dat heeft het Vaticaan laten weten. Vaticaanwoordvoerder Federico Lombardi wilde alle verwarring wegnemen en wees erop dat kardinaal Jean-Louis Tauran, die de nieuwe paus aankondigde, eenvoudigweg ‘Franciscus’ zei. De Argentijn Jorge Mario Bergoglio werd woensdag tot paus gekozen. Hij is de eerste kerkvader die de naam Franciscus draagt. „Het wordt Franciscus I zodra er een Franciscus II is”, zei Lombardi.

22.05 uur: Reactie secretaris-generaal Ban Ki-moon (VN) – Secretaris-generaal Ban Ki-moon van de Verenigde Naties heeft woensdag Franciscus I „hartelijk gefeliciteerd” met zijn verkiezing tot paus. De Zuid-Koreaan onderstreept dat het Vaticaan en de VN „talrijke doelen delen”, zoals het bevorderen van vrede, sociale gerechtigheid en mensenrechten en de bestrijding van armoede en honger.

21.55 uur: Bergoglio is een jezuïet. Maar wat zijn jezuïeten? – De Sociëteit van Jezus (jezuïeten), waartoe de nieuwe paus behoort, is met ongeveer 19.000 leden de grootste religieuze orde in de Rooms-Katholieke Kerk. Hoewel de generaal-overste van de orde wel eens de zwarte paus wordt genoemd, heeft de orde nog nooit een paus voortgebracht.

De orde is in Nederland onder meer bekend door zijn scholen. Scholen als het Canisius College in Nijmegen en het Aloysius College in Den Haag golden als opleidingsinstituten voor de rooms-katholieke elite. Onder anderen oud-premier Ruud Lubbers, D66-oprichter Hans van Mierlo, oud-PvdA-politicus Erik Jurgens en vele kinderen van rooms-katholieke ondernemers hebben een opleiding gevolgd aan een middelbare school van de jezuïeten. De orde richt zich erop in alle takken van wetenschappen vertegenwoordigers te hebben.

De orde is in 1534 opgericht door een groep vrienden rond de Spanjaard Inigo Lopez de Loyola, beter bekend als Ignatius van Loyola. Hij was de zoon van een edelman en leidde een losbandig leven tot hij in 1521 tijdens de Franse belegering van de Noord-Spaanse stad Pamplona gewond raakte. Hij kwam tot inkeer en maakte in 1534 een pelgrimsreis naar Palestina. In 1540 keurde paus Paulus III de statuten van de orde goed. Bij de dood van Ignatius in 1556 had de orde al meer dan 1000 leden.

In de 18e eeuw zetten vooral de Franse koningen en geestelijken de paus onder druk om de orde te verbieden. Zij vonden haar te machtig. Clemens XIV gaf toe aan die druk en hief de jezuïeten in 1773 op. De vorsten Frederik de Grote van Pruisen en Catharina II van Rusland trokken zich niets van het pauselijk besluit aan, waardoor de orde in hun vorstendom bleef voortbestaan. Bovendien kwam het verbod nooit aan in het Verre Oosten, India en China.

In 1814 herstelde paus Pius VII de orde. Vooral de in Amsterdam geboren Jan Philip Roothaan heeft als 21e generaal-overste (1829-1853) zich zeer ingespannen voor de opbouw van de jezuïeten. Hij wordt wel de tweede stichter van de orde genoemd. Ook recentelijk stond een Nederlander aan het hoofd van de jezuïeten. Peter-Hans Kolvenbach was van 1983 tot en met 2008 generaal-overste. Hij kwam aan de leiding van de jezuïeten, nadat paus Johannes Paulus II zijn zieke voorganger Pedro Arrupe aan de kant had geschoven. De paus vond dat de jezuïeten te veel hun eigen weg gingen en plaatste twee paters aan het hoofd die hen weer in het gareel moesten brengen.

21.52 uur: Paus Francicus I belt voorganger Benedictus XVI – De nieuwe paus Franciscus I heeft zijn voorganger Benedictus XVI gebeld en hem verzekerd dat hij hem gauw zal bezoeken. Dat heeft het Vaticaan woensdagavond laten weten. De kerk deelde tevens mee dat de inaugurele mis van de nieuwe paus wordt gehouden op 19 maart. Franciscus I zal naar verwachting een nieuwe staatssecretaris (premier) kiezen „die hij vertrouwt”, aldus de zegsman.

21.46 uur: Aartsbisschop Léonard van Mechelen-Brussel gelukkig met nieuwe paus – Aartsbisschop André-Joseph Léonard van het aartsbisdom Mechelen-Brussel reageerde heel enthousiast op de keuze voor kardinaal Bergoglio als paus Franciscus I. „Ik ben heel gelukkig met de nieuwe paus. Ik ben heel blij en dat het zo snel is gebeurd. Na één dag conclaaf. Dat is buitengewoon, net zoals bij de keuze voor kardinaal Ratzinger als Benedictus XVI”, luidde de eerste reactie. Dat maakte het Vlaamse rooms-katholieke persbureau Kerknet woensdag bekend.

„Ik ken kardinaal Jorge Mario Bergoglio hoegenaamd niet”, antwoordde hij op de vraag van Terzake-presentator Lieven Verstraete. „Ik ken hem natuurlijk wel van naam en ik herinner me dat hij ook al werd vermeld in het conclaaf van 2005. Maar voor de rest beschik ik over nauwelijks informatie over hem. Ik heb hem nog nooit ontmoet en ook nog nooit horen spreken. Maar ik ben wel heel blij dat hij uit Latijns-Amerika komt.” Léonard wil daarmee zeggen dat globaal gezien heel veel rooms-katholieken in Latijns-Amerika wonen.

Over de keuze van de pausnaam heeft de aartsbisschop niets dan lof. Franciscus geldt als een van de grootste heiligen in de geschiedenis van de Rooms-Katholieke Kerk.

21.39 uur: Italië ingenomen met nieuwe paus – In Italië is positief gereageerd op de verkiezing van de Argentijn Jorge Mario Bergoglio tot nieuwe paus. Meteen na zijn eerste toespraak roemden commentatoren zijn „sympathieke” Italiaans.

Ook benadrukken Italiaanse media dat de vader van de nieuwe paus in Italië is geboren, in de bubbelwijnstad Asti. De bisschoppen van de regio Umbrië, waar Assisi ligt, merken met vreugde op dat voor het eerst een paus de naam draagt van hun belangrijkste heilige. De Heilige Franciscus van Assisi is, samen met de Heilige Catherina van Siena, schutspatroon van Italië.

President Giorgio Napolitano was „geëmotioneerd” door de „eenvoud” waarmee de nieuwe paus zich voor het eerst richtte tot de Italianen, aldus persbureau ANSA.

21.37 uur: Nederlandse bisschoppen dankbaar – De Nederlandse bisschoppen zijn paus Franciscus I bij voorbaat dankbaar dat hij „deze bijna onmenselijke taak” op zich heeft genomen. Volgens hen zal hij als opvolger van de teruggetreden paus Benedictus XVI diens werk als herder van de Rooms-Katholieke Kerk voortzetten, zo lieten de bisschoppen woensdag in een verklaring weten.

De bisschoppen wijzen erop dat de kerk voor grote uitdagingen staat. Ze zijn ervan overtuigd dat de kerk met de nieuwe paus „de juiste antwoorden” daarop zal formuleren. Dat het conclaaf van de kiesgerechtigde kardinalen kort heeft geduurd, is volgens de bisschoppen een teken van eensgezindheid in het college van kardinalen.

De bisschoppen „bidden dat de Heilige Geest deze paus blijvend zal inspireren in zijn werk voor de Kerk en haar dienst aan de wereld”. Ze roepen alle gelovigen op om voor de nieuwe paus te bidden.

21.31 uur: Wikipediapagina paus Franciscus opgetuigd – Inmiddels is de digitale encyclopedie Wikipedia ook aangevuld. Er is onder andere een Engelstalige Wikipediapagina verschenen over paus Franciscus I.

21.29 uur: Kritische rooms-katholieken vrezen conservatisme – Kritische rooms-katholieken hopen vurig dat de nieuwe paus, Franciscus I, het tij kan keren in de Rooms-Katholieke Kerk. Maar ze vrezen „toch ook voor zijn conservatieve morele standpunten”, zei waarnemend voorzitter Henk Baars van de Mariënburgvereniging woensdagavond.

De keuze voor Jorge Mario Bergoglio is volgens hem verrassend, omdat hij een Argentijn is en als paus de „naam van de antiarmoedetraditie” draagt. Hem wacht een forse taak, omdat de Rooms-Katholieke Kerk „geplaagd wordt door onwaarachtigheid en schandalen”. Volgens Baars moet de nieuwe paus het besluitvormingsproces doorzichtiger maken, vooral in het banksysteem en ook als het gaat om de mechanismen die leiden tot seksueel geweld en misbruik.

„Wil hij geloofwaardig zijn, dan zal hij veel meer verantwoordelijkheid moeten leggen bij de lokale en nationale kerk. Vrouwen gelijk moeten positioneren, veel oecumenischer zijn en vooral een nieuwe morele leer moeten ontwikkelen over homoseksualiteit, dood en leven. En laat hem nu eindelijk eens beginnen met een volwassen gesprek met wereldwijde kritische vernieuwingsbewegingen. We zijn tot nog toe consequent genegeerd”, aldus Baars.

21.25 uur: EU feliciteert Franciscus I – De Europese Unie heeft Franciscus I woensdagavond gefeliciteerd met zijn verkiezing tot paus. EU-president Herman Van Rompuy en commissievoorzitter José Manuel Barroso wensten de Argentijn „een lang en gezegend pontificaat, dat uwe heiligheid en de katholieke kerk in de gelegenheid stelt om de fundamentele waarden van vrede, solidariteit en menselijke waardigheid te verdedigen en te bevorderen”.

De voorzitter van het Europees Parlement, Martin Schulz, wenste de nieuwe paus „moed en sterkte” toe. „De paus heeft de gelegenheid tot vernieuwing op een moment waarop de Rooms-Katholieke Kerk geconfronteerd is met talrijke grote uitdagingen.” Hij vindt de keuze van een paus van buiten Europa „een bemoedigend teken”.

21.19 uur: Reactie premier Rutte – Premier Rutte realiseert zich dat het kiezen van een nieuwe paus een bijzonder moment is voor de Rooms-Katholieke Kerk en voor rooms-katholieken in de hele wereld, waaronder Nederland. Rutte heeft dat woensdag gezegd in een reactie op de uitverkiezing van Fransicus I. De premier wees erop dat het ‘Habemus Papam’ hoort in een lange traditie. Hij noemde het indrukwekkend om te zien hoe miljoenen rooms-katholieken over de hele wereld het proces hebben gevolgd. „Dat toont aan hoe belangrijk de rol is die de Rooms-Katholieke Kerk speelt in het leven van veel mensen”, aldus Rutte, die zijn felicitaties overbracht aan de nieuwe paus.

21.17 uur: Twitter explodeert voor pausverkiezing – De verkiezing van de nieuwe paus is voor het eerst een social media-event. Twitter en ook Facebook liepen vol met berichten. Iedereen wilde zijn licht laten schijnen over de Argentijn Jorge Mario Bergoglio die nu door het leven gaat als Franciscus I. Op Twitter scoren hashtags als #HabemusPapam, #paus en #witterook hoog.

‏@Pontifex: HABEMUS PAPAM FRANCISCUM

@widtvoet: Eindelijk weer rustig slapen vannacht.

@JackdeVries: Toch bijzonder om te kijken: de nieuwe paus. Een hervormingsgezinde en een verrassing zo horen we net.

@Koningin_NL (niet de echte) : Een Argentijnse als Koningin en een Argentijn als Paus. Ze nemen het over, Landgenoten.

@petervdvorst: Een oude Argentijn! Benieuwd wat hij deed tijdens het bewind van Videla…

@Jayhootsen: In 2005 klaagde mensenrechtenadvocaat Begoglio aan - zou tijdens dictatuur plan hebben gehad twee Jezuïtische priesters te laten ontvoeren.

@erikmouthaanRTL: Spaanstalige tv zenders VS vol verwondering: een paus wiens moedertaal spaans is!

@LeoBlokhuis: Ben niet van de pausen, maar Franciscus is een veel belovende naam! Oprecht, de echte Francesco d’Assisi was een inspirerende man…

21.07 uur: Latijns-Amerikaanse rooms-katholieken blij met verkiezing – Latijns-Amerikaanse rooms-katholieken hebben met grote vreugde gereageerd op het nieuws dat de nieuwe paus uit hun werelddeel afkomstig is. Martha Ruiz (60) barstte in tranen uit toen ze hoorde dat haar kardinaal tot paus gekozen is. „Het is ongelooflijk!” Ze heeft Bergoglio diverse malen ontmoet en hij is volgens haar „een man die een grote sereniteit uitdraagt”.

21.05 uur: Dr. A. J. Plaisier, scriba Protestantse Kerk, hoopt dat paus streeft naar kerkelijke eenheid – De Protestantse Kerk in Nederland (PKN) hoopt en verwacht dat de nieuwe paus, Franciscus I, hecht aan het streven naar eenheid van de kerken en deze zogeheten oecumenische relaties ook „actief zal promoten”. Dat zei PKN-scriba (secretaris) Arjan Plaisier woensdag namens de synode van het grootste protestantse kerkgenootschap in ons land.

De PKN feliciteert de Rooms-Katholieke Kerk van harte met haar nieuwe paus en wenst Franciscus I Gods zegen toe. Plaisier hoopt dat de paus als een herder dicht bij de mensen zal staan. De Rooms-Katholieke Kerk verkeert volgens de scriba in zwaar weer. „We bidden dat de paus, samen met andere bisschoppen, die maatregelen zal nemen die nodig zijn om de Rooms-Katholieke kerk steeds weer te hervormen en vooral de Geest van Christus de ruimte zal geven om door te werken in de kerk”, stelt Plaisier.

„Wij zoeken ook in de toekomst een goede oecumenische relatie met de Rooms-Katholieke Kerk, in het besef dat we elkaar gegeven zijn in het ene lichaam van Christus”, aldus de verklaring.

21.00 uur: Eerste tweet geplaatst – Op het Twitteraccount @pontifex van paus Franciscus I is een klein half uur geleden de eerste tweet geplaatst: „HABEMUS PAPAM FRANCISCUM”.

20.57 uur: Conservatief, sobere levensstijl en een groot hart – De populariteit van Jorge Mario Bergoglio (Buenos Aires, 17 december 1936), zoon van een Italiaanse immigrant, ligt mogelijk in het feit dat hij niet voor vette krantenkoppen zorgt, maar in stilte zijn weg gaat. De aartsbisschop van Buenos Aires woont in een eenvoudig appartement, reist bij voorkeur met het openbaar vervoer en draagt zelden het kardinaalsrood. Lees hier meer in een portret over Bergoglio.

20.42 uur: Installatie kan dinsdag al – De woensdag tot paus Franciscus gekozen Argentijn Jorge Mario Bergoglio wordt mogelijk volgende week dinsdag geïnstalleerd. Dan is het 19 maart, de naamdag van Jozef, de patroonheilige van de kerk. Dat heeft de woordvoerder van het Vaticaan Federico Lombardi woensdag tegen ANP gezegd.

De installatie wordt traditiegetrouw bijgewoond door staatshoofden uit de hele wereld en wordt minimaal enkele dagen van tevoren aangekondigd. De afgetreden paus Benedictus XVI zal de ceremonie bijwonen. Dat liet hij eerder al weten.

20.40 uur: Paus groet publiek, roept op tot gebed voor Benedictus XVI – Paus Franciscus I is woensdagavond voor het eerst voor de menigte gelovigen op het Sint-Pietersplein verschenen. „Buona sera!” (Goedenavond!) zei hij in het Italiaans. „Jullie weten dat het de plicht van het conclaaf is om Rome een bisschop te geven”, zo vervolgde hij in het Italiaans. „Zij hebben er een van ver weg gehaald.” Hij kreeg applaus van de menigte, toen hij Rome „deze mooie stad” noemde.

Franciscus I bad het Onze Vader en het Ave Maria, riep op tot gebed voor Benedictus XVI en wenste de wereld broederschap toe.

20.34 uur: Franciscus I verwijst naar Franciscus van Assisi – Bergoglio noemt zich Franciscus I, naar Franciscus van Assisi (1181/82-1226), stichter van de orde van de franciscanen of minderbroeders.

20.31 uur: Bergoglio meest populair na Ratzinger in 2005 – Bergoglio heeft het Ratzinger lastig gemaakt op het conclaaf in april 2005, waarbij de Duitser tot paus werd gekozen. Bij de voorlaatste stemming kreeg de Argentijn meer dan eenderde van de stemmen. Dat staat in archiefsysteem Digibron.

20.26 uur: „Máxima steunde Bergoglio in 2008” – Prinses Máxima zou circa 125.000 euro aan de Argentijnse kardinaal Jorge Bergoglio hebben geschonken. Dat werd in 2008 bekend. Het geld zou bestemd zijn voor een rooms-katholieke televisiezender van Bergoglio.

20.22 uur: Verrassing – De keuze voor Jorge Mario Bergoglio is een totale verrassing. Hij is de eerste Latijns-Amerikaanse paus ooit en de eerste niet-Europese paus sinds Gregorius III (731-741). Hij is ook de eerste Jezuïet die paus is geworden en de eerste pater (lid van een religieuze orde of congregatie) sinds Gregorius XVI (1831-1846).

Even na 19.00 uur kwam witte rook uit de schoorsteen. Er zijn zo ver nu bekend vijf stemrondes geweest. Dat is één meer dan in 2005, toen de Duitser Joseph Ratzinger tot paus werd gekozen.

20.17 uur: nieuwe paus komt uit Argentinië – Op het balkon van de Sint-Pieterskerk spreekt de Franse kardinaal Jean-Louis Tauran de bekende woorden: ”Annuntio vobis gaudium magnum. Habemus papam” („Ik kondig u een grote vreugde aan. We hebben een paus). Dan maakt hij, eveneens in het Latijn, bekend wie er tot paus is gekozen: de jezuïetische kardinaal Jorge Bergoglio uit Argentinië, uit het aartsbisdom Buenos Aires. Zijn naam wordt Franciscus I. Bergoglio is 76 jaar.

20.14 uur: Ook witte rook uit basiliek Oudenbosch – Niet alleen in Rome, maar ook in de Nederlandse plaats Oudenbosch was woensdagavond witte rook te zien omdat er een nieuwe paus is gekozen. Uit de schoorsteen van de basiliek –een replica van de Sint Pieter in Rome– kwam om 19.09 uur de witte rook. En dat is drie minuten later dan de rook in Rome te zien was. „Het duurt even voordat het rookt”, zo zei een woordvoerder van de basiliek. De zegsman van de basiliek legde aan ANP uit waarom ook in Oudenbosch rook uit de schoorsteen kwam: „Zoals men in Rome verwittigd wordt van het feit dat er een nieuwe paus is, doen we dat hier ook.”

Zeker 80 belangstellenden kwamen woensdagavond samen bij de basiliek, die officieel de Basiliek van de Heiligen Agatha en Barbara heet.

20.12 uur: Snel gekozen – Een behoorlijk aantal Vaticaanwatchers voorspelden het vandaag al: grote kans dat de nieuwe paus woensdag wordt gekozen. Een snelle verkiezing zou de buitenwacht laten zien dat de kerk niet in zichzelf verdeeld is, zo duidden insiders. Feit is dat de laatste vier pausen werden verkozen binnen twee of drie dagen.

20.04 uur: Wachten – Het plein voor de Sint-Pieterskerk staat vol. Alle ogen zijn gericht op het balkon van de Sint-Pieterskerk, waar de Franse kardinaal Jean-Louis Tauran ieder moment kan verschijnen. De zogenoemde kardinaal-protodiaken spreekt dan de bekende woorden: „Annuntio vobis gaudium magnum. Habemus papam” („Ik kondig u een grote vreugde aan. We hebben een paus”).

19.57 uur: Twitteraccount paus weer geactiveerd – Het pauselijke twitteraccount @pontifex is woensdagavond kort na het kiezen van een nieuwe paus, weer geactiveerd, meldt ANP. De woorden ‘Sede Vacante’ (lege zetel) zijn verwijderd. Dat lijkt erop te wijzen dat de nieuwe paus zijn volgelingen ook weer via Twitter zal toespreken, net als zijn voorganger Benedictus XVI. Het twitteraccount werd stilgelegd na het aftreden van Benedictus. Op 28 februari verstuurde hij zijn laatste tweet. Alle voorgaande tweets zijn wel verwijderd.

19.46 uur: Speculaties over de naam van de paus – Het is spannend welke naam de nieuwe paus gaat aannemen. Volgens het programma ”Porta Porta” van de Italiaanse omroep Rai Uno is de kans groot dat de nieuwe paus Leo XIV of Gregorius XVII als naam kiest. Ook de namen Benedictus XVII, Joannes Paulus III of Paulus VII zijn goed mogelijk.

De paus maakt zijn nieuwe naam bekend, nadat hij in het conclaaf te kennen heeft gegeven dat hij zijn verkiezing aanvaardt. Tot paus Johannes II (533-535) koos de paus zijn doopnaam, maar Johannes heette Mercurius, de Romeinse god van de handel en bode van goden, en vond zo’n heidense naam kennelijk niet geschikt voor de leider van de christelijke kerk. Daarna kozen verreweg de meeste pausen een nieuwe naam, maar het kwam ook voor dat de paus voor zijn doopnaam koos. Zo liet de Nederlander Adriaan Floriszoon Boeyens zich Adrianus VI noemen.

De meest gekozen naam onder de ruim 260 pausen is Johannes geweest. Na Johannes werd Gregorius het meest gekozen. Zestien pausen noemden zich zo, de laatste bestuurde de kerk van begin 1831 tot midden 1846. Ook Clemens (14 keer), Innocentius (13 keer), Leo (ook 13 keer) en Pius (12 keer) waren populaire namen.

Er zijn echter ook vele namen die maar één keer zijn gekozen. Zo werd de kerk verrijkt met pausen die zich Linus (de tweede paus), Telesphorus, Eleutherus, Euthychianus en Gajus noemden. De laatste eenling was paus Lando (913-914).

19.30 uur: Foto’s van witte rook – Er stonden genoeg webcams gericht op de schoorsteen op de Sixtijnse Kapel en er waren genoeg fotografen en filmploegen aanwezig. Op het sociale medium Twitter verschijnen de eerste foto’s. Hierbij eentje van persbureau Reuters.

19.22 uur: Vermoedelijk vijf stemrondes – Omdat de witte rook even na 19.00 uur uit de schoorsteen kwam, zijn er vermoedelijk vijf stemrondes geweest. Dat is één meer dan in 2005, toen de Duitser Joseph Ratzinger tot paus werd gekozen. Hij trad om gezondheidsredenen op 28 februari af.

19.12 uur: Nieuwe paus gekozen – Het conclaaf heeft een nieuwe paus gekozen. Uit de schoorsteen op de Sixtijnse Kapel kwam witte rook. Binnen een uur wordt de naam van de paus bekendgemaakt. Een kardinaal begeleidt de nieuwe paus straks naar het balkon van de Sint Pieterskerk en spreekt dan de bekende woorden ”Habemus papam”: We hebben een paus. De nieuwe paus geeft vervolgens voor het eerst de zegen ”Urbi et Orbi” (voor stad en wereld).


Lees meer in ons dossier over de pausverkiezing.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer