Oekraïne minder afhankelijk van Russisch gas
DEN HAAG (ANP) – De gesprekken die Oekraïne voert met Rusland over een prijsverlaging voor de import van Russisch gas hebben nog geen doorbraak opgeleverd. De Russische president Vladimir Poetin en de Oekraïense leider Viktor Janoekovitsj gingen een week geleden zonder resultaat uit elkaar. Maar Oekraïne zit niet stil en zoekt wegen om minder afhankelijk te zijn van het Russische gas.
„We praten nu drie jaar met de Russen”, zegt de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Leonid Kozhara tegen het ANP. „We betalen de hoogste prijs van alle Europese landen.” Het controversiële gascontract, in 2009 door de toenmalige premier Joelia Timosjenko overeengekomen met Rusland, hangt als een molensteen om de nek van Oekraïne.
Het land betaalt het Russische Gazprom 530 dollar per 1000 kuub gas. In 2010 kreeg het een korting van 100 dollar, waardoor de prijs nu 430 dollar is. Maar dat is nog altijd veel meer dan de andere Europese landen. Ter vergelijking: Wit-Rusland kwam in 2011 een prijs overeen van 165 dollar per 1000 kubieke meter gas en de prijs voor Europa ligt naar verwachting dit jaar gemiddeld op 366 dollar.
„Oekraïne gaat nu Russisch gas kopen, maar niet van Rusland”, zegt Kozhara. „We kopen het op de Europese spotmarkt voor gas. Dit jaar nemen we 5 miljard kubieke meter Russisch gas af van het Duitse energieconcern RWE. We praten ook met Slowakije over leveringen.”
Verder wil Oekraïne in eigen land potentiële voorraden fossiele brandstoffen aanboren met behulp van buitenlandse investeerders. Zo sloot het land enkele weken geleden een megacontract voor 50 jaar voor de winning van schaliegas. Met een waarde van 10 miljard dollar is het de grootste buitenlandse investering in Oekraïne. Shell is met ExxonMobil ook actief in de Zwarte Zee.
„Het contract met het Russische Gazprom beschadigt de Oekraïense economie”, onderstreept Kozhara. „De gevolgen zijn zeer hard. We verliezen jaarlijks 7 miljard dollar door die deal.” Oekraïne, dat geen rijk land is, zou dat geld goed kunnen gebruiken voor investeringen in sociale projecten, voor de schade die het land nog steeds lijdt door de kernramp in Tsjernobyl en in de ontwikkeling van de arbeidsmarkt, zegt de minister.
Op de vraag waarom de omstreden deal dan ooit is afgesloten, zegt de minister: „Ik weet zeker dat een sterke belangenverstrengeling speelde bij de onderhandelingen van Timosjenko met Gazprom. Haar bedrijf United Energy Systems of Ukraine was er rechtsstreeks bij betrokken.” Een andere reden is volgens Kozhara dat ze in die tijd steun zocht van Moskou tijdens haar campagne voor de presidentsverkiezingen.
Timosjenko is wegens machtsmisbruik veroordeeld tot 7 jaar gevangenisstraf. Het hoger beroep loopt nog.