Het thema van de door het comité ”Het Groene Hart” georganiseerde mannendag was: ”Buigen met de wereld of knielen voor God”. Over het eerste deel van het thema sprak dr. Kater, het tweede deel werd ingeleid door ds. C. J. Barth, hervormd predikant te Nederlangbroek.

„Buigen met de wereld heeft iets van ”buigen met de massa”, meegaan met de hypes en trends van deze wereld”, zei dr. Kater. Hij wilde niet spreken over buigen „voor” de wereld. Volgens hem zou dat kunnen betekenen dat de wereld dan je vriend is. „Het is van tweeën één: Vriendschap met de wereld –en dus buigen met de wereld– is vijandschap tegen God.”

Dr. Kater zette liever in met de wereld te ontmaskeren en daarmee van binnenuit, bij jezelf te beginnen. Als uitgangspunt koos hij wat Jakobus schrijft in zijn brief aan christenen uit de Joden, die overal verspreid hun huisgemeenten hebben. De vervolging, als druk van buitenaf, brengt deze christenen blijkbaar binnenshuis niet samen, maar schept verwijdering onderling. „Het schort in hun christelijk leven aan de doorwerking van het geloof in Christus”, aldus dr. Kater.

Buigen met de wereld is je conformeren aan de wereld, waardoor het gezag van het Woord van God taant en het bieden van weerstand tegen de duivel verslapt. Het is ook het leiden van een dubbelleven waarin sluipenderwijs de eenheid tussen de zondag en doordeweekse dagen ontbreekt. Het gevolg van buigen met de wereld is dat je niet eens meer knielt voor God, stelde dr. Kater.

Volgens Jakobus begint dat buigen met de wereld in het boze hart. Ook vandaag is dat de bron van alle ellende, vervolgde hij. „Dat boze hart is gevuld met jaloezie, zelfzuchtige ambities en eigenbelang. De Heere wil echter het ongedeelde hart. De Heere duldt niet dat mannen met een gedoopt voorhoofd buigen met de wereld. Daarom schrijft Jakobus: reinig de handen, zuiver de harten en verneder u voor de Heere.”

Knielen

Die aansporing van Jakobus bracht ds. Barth bij het tweede deel van het thema: Knielen voor God. Met het voorbeeld van Daniël en zijn vrienden voor ogen, die niet knielden voor het beeld van Nebukadnezar maar alleen knielden voor God, moet knielen voor God zijn doorwerking krijgen in het gewone leven van iedere dag. Het knielen voor God begint in het hart, zo stelde de predikant uit Nederlangbroek. „Wie knielt voor God, is ingewonnen voor de genade van God door Jezus Christus. Wie dat mist en toch probeert te leven als christen, zit in een spagaat.”

Ds. Barth acht het van belang het knielen voor de Heere met vaste regelmaat te oefenen en te onderhouden door het lezen uit de Bijbel, het persoonlijk gebed, het opgaan naar Gods huis om het Woord te horen en de sacramenten te ontvangen. Gewenning en trouw in godsdienstige gewoontes hebben volgens hem een bewarende werking.

Knielen voor God mag ook niet opgesloten blijven in de binnenkamer, vervolgde ds. Barth. „Een knielende levenshouding dient ons dagelijks leven te doortrekken als een grondhouding in onderdanigheid aan de medemens, de overheid en op de werkvloer.”

In het uur van beproeving kan een radicaal knielen voor God gevraagd worden. Ds. Barth: „Dan is het niet meer knielen voor God én voor mensen, maar knielen voor God óf voor mensen. Het is belangrijk dat we dan geoefend zijn in een levenshouding van knielen voor God.”

Knielen is volgens de predikant een kwetsbare houding, maar juist daarin staat een christen sterk. „Iemand verwoordde het ooit heel mooi: Alles in Gods winkel ligt op de onderste plank – je moet op je knieën om het te pakken.”