Van der Veen, aardrijkskunde­leraar op de scholengemeenschap De Goudse Waarden in Gouda, vertelde zaterdag over zijn ervaringen tijdens zijn Israëlreis met Sabeel. Hij sprak in het kader van een vijfdaagse Israël­cursus in Nijkerk, georganiseerd door Christenen voor Israël in Nijkerk.

Van der Veen, die eerder een jongerenreis van Christenen voor Israël meemaakte, had vorig jaar gekozen voor een reis met Sabeel om iets van de Palestijnse beleving van het conflict met Israël te ervaren. Hij ervoer de door Sabeel gegeven informatie als niet-waarheidsgetrouw.

Kaartjes van het „Palestijnse land” klopten volgens Van der Veen niet. Het leed van de Palestijnen werd vergeleken met de kruisweg van de Heere Jezus. „De suggestie was dat degenen die de Palestijnen beperkingen opleggen, even slecht zijn als de moordenaars van de Heere Jezus.”

Tijdens een rondleiding in Hebron kwam de groep waarvan Van der Veen deel uitmaakte, oog in oog te staan met een poster van de vroegere Palestijnse leider Yasser Arafat. „Sabeel nam er geen afstand van. Men sprak integendeel over ”occupation” en ”oppression” als het over Israël ging.

Bij een checkpoint zong de groep het lied ”Bethlehem under occupation”, waarbij Israëlische militairen toekeken. Van der Veen zong niet mee. Hij deed ook niet mee aan een andere groepsactiviteit: de herbouw van een huis dat vijf keer gesloopt was door het Israëlische leger omdat er geen bouwvergunning voor was afgegeven.

Het meest confronterend was voor Van der Veen de toespraak van de Palestijnse auteur en activist Mazin Qumsieh, die zei dat Jezus geen Jood was, maar een geboren Palestijn. Toen Van der Veen hem vroeg wat hij daarmee bedoelde, zei Qumsiehdat Jezus van Nazareth geen nazaat van David was. Jezus zou iemand zijn die wel de Joodse religie beleed, maar niet tot het Joodse volk behoorde. „Ik kreeg voor mijn kritische vraag helaas geen bijval van anderen”, zei Van der Veen, die constateerde dat onder de deelnemers aan de reis de weerstand tegen Israël gaandeweg groeide.

Van der Veen zei begrip te hebben voor de frustraties van Palestijnen. De bevrijdings­theologie van Sabeel doet volgens hem echter geen recht aan de Bijbel: „Sabeel legt de Bijbel uit vanuit de problemen die men heeft met de Joodse staat. De eigen emoties zijn het uitgangspunt. Men heeft geen oog voor de volle Bijbelse boodschap, en evenmin voor het feit dat een groot deel van de schuld van het probleem bij de Arabische leiders ligt.”

De docent hekelde verder het feit dat de Protestantse Kerk in Nederland de organisatie geld geeft, en dus indirect meewerkt aan het verspreiden van het gedachtegoed van Sabeel.

In een reactie zegt ds. Jan den Hertog, bestuurslid van de stichting Vrienden van Sabeel, op persoonlijke titel dat hij het geen provocatie vindt om Israël een bezetter te noemen. „Verzet van de Palestijnse bevolking tegen de bezetter is legitiem; geweld tegen burgers uitoefenen is dat niet. Sabeel kiest voor geweldloze vormen van verzet. Gezien het feit van de bezetting, de onwil van Israël om bouwvergunningen te verstrekken aan Palestijnen en het voort­durend vernielen van Palestijnse huizen, kan ik het meehelpen aan het opbouwen van een huis moeilijk zien als over de schreef gaan. Gewoon leven is voor de Palestijnen onder deze drukkende bezetting niet mogelijk.”

Ds. Den Hertog zegt dat de bevrijdingstheologie van Sabeel vanuit Bijbelse noties een antwoord probeert te vinden op vragen van mensen. „Emoties spelen hierbij wel mee, maar het is onjuist om te stellen dat de eigen emoties het uitgangspunt zijn.”

Wat betreft de uispraak over het Jood-zijn van Jezus, stelt ds. Den Hertog dat president Kennedy van de Verenigde Staten, om de inwoners van Berlijn een hart onder de riem te steken, eens zei: „Ich bin ein Berliner.” „Tot in de eerste decennia van de vorige eeuw werden inwoners van Palestina, ook Joden, Palestijnen genoemd. Palestijn-zijn is geen etnisch gegeven, maar geeft de streek van herkomst aan. De discussie of Jezus een nazaat is van David, is vrij nutteloos.”