Zij krijgen de prijs voor hun ontdekkingen op het gebied van celmembranen, het vlies dat het protoplasma omgeeft. Beide onderzoekers hebben een verklaring gegeven hoe water en zout in en uit lichaamscellen worden getransporteerd.

Hun werk heeft grote betekenis voor het begrip van nier– en hartziektes en storingen van het zenuwstelsel, aldus de Koninklijke Zweedse Academie van Wetenschappen. „Zij hebben bijgedragen aan de fundamentele chemische kennis over het functioneren van cellen."

Agre en MacKinnon onderzochten de minuscule sluisjes, waardoor water in een cel komt of een zenuwprikkel worden doorgezonden. Agre ontdekte in 1991 dat kanaaltjes waardoor de cellen van water voorzien. Dat heeft de deur geopend naar verder onderzoek naar bij bacteriën, planten en zoogdieren.

Tegenwoordig kunnen onderzoekers een watermolecuul op zijn weg door een celmembraan in detail volgen. MacKinnon bepaalde in 1998 de ruimtelijke structuur van het kaliumkanaal. „Daardoor kunnen we nu ionen (zouten) door de kanaaltjes zien stromen", stelde de Academie opgetogen vast.

Agre (54) werkt bij de Johns Hopkins Universiteit in Baltimore. MacKinnon (47) is werkzaam aan het Howard Hughes Medisch Instituut van de Rockefeller Universiteit in New York. De twee onderzoekers delen het geldbedrag van 1,1 miljoen euro dat aan de Nobelprijs is verbonden.

In een reactie liet Agre weten te overwegen een deel van het geld te gebruiken om de academische vrijheden te verdedigen. Volgens hem zijn wetenschappers beperkingen opgelegd als gevolg van de Amerikaanse strijd tegen het terrorisme.

Net als bij andere wetenschappen beheersen Amerikanen de winnaarslijst bij de chemie. In de laatste tien jaar hadden 14 van de 24 winnaars de Amerikaanse nationaliteit. De laatste Nederlandse winnaar was Paul Crutzen, die in 1995 werd onderscheiden voor de ontdekking van het gat in de ozonlaag. Hij moest de prijs delen met een Mexicaan en en Amerikaan.