De uitspraken van Iraanse en Syrische functionarissen logen er niet om. De vergelding voor de luchtaanval die Israël vorige week op Syrische doelen uitvoerde, zal de Joodse staat „in een coma doen belanden”, aldus een van de verklaringen.

De Syrische president Bashar al-Assad liet zich zondag ook voor het eerst in het openbaar over de Israëlische actie uit. Syrië is heel goed in staat om deze dreiging te weerstaan en behoudt zich het recht voor op elk gewenst moment te reageren, aldus het staatshoofd, dat al twee jaar met een interne opstand kampt.

De vraag is intussen of de dreigementen van Damascus en Teheran serieus moeten worden genomen. Mogelijk was het slechts een kwestie van retoriek, zoals dat in het Midden-Oosten maar al te vaak gebruikelijk is.

In 2007 bombardeerde Israël een in aanbouw zijnde Syrische atoominstallatie. Ondanks alle dreigende taal vanuit Damascus kwam er nooit een vergeldingsactie. Syrische oppositieleden verklaarden dit weekeinde al dat deze aanval, mits er geen nieuwe volgen, vermoedelijk ook ongewroken de geschiedenis zal ingaan.

Los daarvan heeft het Syrische leger momenteel de handen meer dan vol aan het bestrijden van de gewapende rebellen in eigen land. De strijdkrachten zouden al honderden tanks hebben verloren en zien dagelijks manschappen en officieren naar de opstandelingen overlopen.

En Syrië weet maar al te goed dat zijn leger geen partij is voor de Israëlische strijdkrachten. Een gewapende confrontatie met het buurland zou de verdere verzwakking en mogelijke val van president Assad alleen maar bespoedigen.

Een militair antwoord vanuit Iran is zo mogelijk nog ondenkbaarder. Iran is geen buurland van Israël, dus het zou de Joodse staat alleen met langeafstandraketten kunnen treffen. Maar Teheran weet ook dat de Israëlische reactie op een dergelijke aanval vernietigend zal zijn.

In het verleden liet Iran de Libanese Hezbollahbeweging vaak de kastanjes voor zich uit het vuur halen. In Libanon zijn de sektarische spanningen de afgelopen maanden echter ook fors opgelopen en Hezbollah zit vermoedelijk niet te wachten op verdere destabilisering in eigen land door een oorlog met Israël te beginnen.

Een andere mogelijkheid –en wellicht een stuk reëler– is dat er vanuit Damascus of Teheran opdracht wordt gegeven wereldwijd terroristische aanslagen op Joodse doelen uit te voeren. Vorig jaar gebeurde dat onder andere door een aanslag op een bus met Joodse toeristen op een vliegveld in Bulgarije.

Israël heeft zijn burgers in het buitenland al opgeroepen extra alert te zijn. Maar tot concrete waarschuwingen voor ophanden zijnde aanslagen heeft dat nog niet geleid.

Intussen is het de vraag hoe de situatie in de regio zich verder zal ontwikkelen. Israël maakte zondag bij monde van minister van Defensie Barak nog eens duidelijk dat het niet zal toestaan dat Syrische geavanceerde wapens in Libanon terechtkomen, waar ze door Hezbollah tegen de Joodse staat zouden kunnen worden ingezet.

Hezbollah is er op haar beurt echter op gebrand zo veel mogelijk Syrisch wapentuig in handen te krijgen, mocht het regime van president Assad ten val komen.

Wat Israël vooral zorgen baart is het arsenaal chemische wapens waarover Syrië beschikt. Dat vormt niet alleen een gevaar als Hezbollah het in handen krijgt, maar is ook een enorme bedreiging als een van de islamistische groeperingen die momenteel tegen het regime strijden er beslag op legt.

Daarnaast is Israël bezorgd over de Syrische luchtdoelraketten. Volgens geruchten vervoerde het konvooi dat Israëlische gevechtsvliegtuigen vorige week aanvielen grond-luchtraketten van het type SA-17.

Israël had tot nu toe bij gewapende conflicten met Hezbollah altijd het absolute luchtoverwicht in het Libanese luchtruim. Daardoor konden Israëlische toestellen ongestoord boven de noorderbuur opereren. Mocht Hezbollah de beschikking over luchtafweerraketten krijgen, dan zou dat een forse verschuiving in de machtsbalans betekenen.

Nu de Syrische president Assad steeds verder in het nauw lijkt te worden gedreven, valt het te verwachten dat er in de toekomst nieuwe pogingen zullen worden ondernomen Syrisch wapentuig te verplaatsen.

Israël heeft met de aanval van vorige week een heel duidelijk signaal afgegeven. Jeruzalem houdt het Syrische arsenaal nauwlettend in de gaten en is bereid direct in te grijpen als er situaties dreigen te ontstaan die een bedreiging voor Israël kunnen vormen.

Heldere taal dus, vanuit Israël. Maar in een licht ontvlambare regio als het Midden-Oosten kan elke zet op het spelbord van de macht tot grote gevolgen leiden. En het lijkt er steeds meer op dat Israël bij een volgende confrontatie zal worden betrokken.