Aan de eenzaamheid onder studenten ligt een individualistische levenshouding ten grondslag, denkt ds. L. C. Buijs, voorzitter van het deputaatschap kerkjeugd en onderwijs van de Christelijke Gereformeerde Kerken. „Eenzaamheid is de schaduwzijde van het individualisme, waarbij alles gericht is op het onafhankelijk zijn. Tegelijk is de druk om te presteren groot onder studenten. Ze duiken soms weg in een schijnwereld, bijvoorbeeld op internet. Daar kunnen zij hun leven presenteren zoals zij zelf willen. Er is echter meer nodig dan sociale media alleen om inhoudsvolle relaties op te bouwen.”

De rooms-katholieke studentenpastor Koster, verbonden aan de Studentenkerk van de Radboud Universiteit Nijmegen, beaamt dat. „Studenten voelen zich verantwoordelijk voor de keuzes die ze gemaakt hebben. Dat geeft een enorme druk. 
En stress, omdat de verwachtingen van de mensen om hen heen hoog zijn. Bij veel studenten zie ik een vorm van eenzaamheid. Niet dat zij alleen zijn, want ze hebben veel contacten. Maar deze contacten blijven vaak –zoals ze zelf zeggen– oppervlakkig en vluchtig. Het ontbreekt aan echt persoonlijk contact.”

Dr. G. van der Hoek, secretaris van de werkgroep voor studenten van de Gereformeerde Gemeenten, ziet nog een oorzaak voor eenzaamheid onder studenten. Ze komen na de middelbare school vaak in een andere wereld terecht. „Studenten moeten hun plaats zien te vinden in grote, anonieme opleidingsinstituten. Ook ontbreekt het hun aanvankelijk aan een vriendenkring waarin ervaringen kunnen worden gedeeld. Van groot belang is het dan om een goede relatie te onderhouden met thuis en met de kerkelijke gemeente.”

Efficiencydrang

Anton de Wit noemde dinsdag nog een reden voor eenzaamheid onder studenten: „De ziekelijke efficiencydrang van universiteiten om de studenten zo snel mogelijk hun bachelor en master te laten halen.” Dr. Van der Hoek wil de vrijheid die studenten vroeger hadden echter niet idealiseren. „Menig student mislukte juist omdat hij die vrijheid niet aankon. Anderen raakten in de knoop omdat zij geen prioriteit gaven aan hun studie, maar zich zonder goede begeleiding in allerlei filosofieën stortten.”

Ds. Buijs: „Volgens mij maken universiteiten een pendelbeweging op het punt van efficiency. Ik verwacht dan ook dat ze terugkomen op het idee dat studenten zo snel mogelijk hun studie moeten afmaken. Het gaat erom dat je in de studententijd je eigenheid ontwikkelt en naar anderen leert omzien, ook buiten de collegebanken.”

Om ruimte te bieden aan ontmoeting, heeft de Studentenkerk op de campus van de Radboud Universiteit in Nijmegen besloten de kerk om te bouwen tot een zogenoemde Huiskamer. Sinds april vorig jaar is deze drie avonden per week open. „Veel studenten willen niets met de kerk te maken hebben en ze verwachten niet dat wij hun iets te bieden hebben”, aldus Koster. „Daarom hebben de studenten die betrokken waren bij de Studentenkerk zelf de centraal in ons gebouw gelegen ontmoetingsruimte omgebouwd tot huiskamer, een plek waar je je thuis kunt voelen en waar je je verhaalt kwijt kunt.”

Er komen gemiddeld tussen de twintig en vijftig studenten op een doordeweekse avond. „Het succes van de Huiskamer kan ik verklaren door de grote behoefte aan persoonlijke contacten, waaraan hier kan worden voldaan.”

Wat ds. Buijs betreft, hoeft de kerk niet direct activiteiten op touw te zetten om de studentenproblematiek op te lossen. „Als de kerk een plek is waar ieder het gevoel krijgt welkom te zijn, een plek die haaks staat op de jachtige prestatiemaatschappij, dan heb ik de hoop dat de eenzaamheid ook onder studenten minder wordt. Aan de basis hiervan ligt het discipelschap, het volgen van de Heere Jezus en van Zijn voorbeeld, hoe Hij met mensen omging. Je leeft als christen niet voor jezelf, maar voor God en voor elkaar. Hierbij kan ook een studentenvereniging een belangrijke rol spelen.”

Dr. Van der Hoek: „Meeleven en belangstelling tonen zijn twee dingen die de kerk kan aangrijpen om studenten te bereiken. Net als de voorbede in de kerkdiensten. Verder kan de kerk conferenties en plaatselijke kringen organiseren. En er zijn natuurlijk de studentenverenigingen op reformatorische grondslag. Het is goed om je daar al op de havo of op het vwo op te oriënteren.”