30 jaar geleden voerde 1 op de 80 schepen nog de Hollandse driekleur, zo blijkt. „Het vertrek van schepen en banen naar landen buiten de EU verzwakt de Nederlandse maritieme cluster”, waarschuwt de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR). De vraag is of de overheid ambitieus genoeg zal zijn om die daling de komende jaren een halt toe te roepen, stelt de vereniging.

Tot in de jaren 90 kelderde het aandeel van Nederland in de wereldwijde vloot. Toen greep de overheid in met enkele voor reders interessante lastenverlichtingen. Daardoor steeg het aantal schepen in Nederlandse dienst, net als het aantal reders in Nederland. In andere landen steeg het aantal echter ook, waardoor het relatieve aandeel van Nederland nauwelijks veranderde.

De meeste schepen wereldwijd varen onder de - relatief goedkope - vlag van Panama en Liberia, al verliest die laatste flink terrein. Ook Hong Kong en de Marshall Eilanden blijken een forse vloot te hebben.

„Veel reders hebben hun kantoor in landen buiten de Europese Unie, waar ze laag belast worden”, legt de KVNR uit. De landen strijden „om de schepen én kantoorbanen van Europese en dus ook Nederlandse reders. Naast een lage belastingdruk bieden de overheden van deze landen ook een zeer efficiënte en aantrekkelijke dienstverlening op tal van gebieden.”

Alleen als het aankomt op zogeheten ‘General Cargo-schepen’, oftewel schepen die stukgoederen en bijvoorbeeld zand en grind vervoeren, speelt Nederland op wereldschaal een rol van betekenis. Van zulke schepen vaart 1 op de 25 onder de Nederlandse vlag. „Dit type vervoer komt veel voor naar andere Europese landen. Nederland is daar van oudsher bedreven in en dat is altijd zo gebleven”, vertelt een woordvoerder van de KVNR.

Voor elk ander type schip - containerschepen, ‘bulk carriers’, olietankers en andere schepen - heeft Nederland terrein verloren op de wereldwijde concurrentie.