Studie Duitse kerk naar burn-out pastores
MÜNCHEN – De leiding van de Evangelisch-Lutherse Kerk (ELK) in het Duitse Beieren wil zich de komende twee jaar een beeld vormen van de arbeidsomstandigheden van haar 2600 voorgangers.
Dat maakte de kerk gisteren bekend. „We willen weten wat de reden is van burn-outs en van klachten over te veel administratief werk.” De Neurenbergse bisschop Stefan Ark Nitsche zal zich daarom vanaf 1 februari voor een kwart van zijn arbeidstijd gaan bezighouden met een onderzoek naar de arbeidsomstandigheden van pastores.
De kerkleiding wil het thema tot een van haar speerpunten maken, aldus personeelschef Helmut Völkel. Daarom wil zij weten hoe de voorgangers hun werk doen, wat er is veranderd ten opzichte van vroeger en wat in ogenschouw genomen moet worden voor de toekomst.
„Een andere belangrijke vraag die in het onderzoek aan bod moet komen, is: welke rol speelt een pastor in de samenwerking met andere kerkelijke groepen?” stelt Völkel. „Deze en andere vragen zullen uitgebreid bediscussieerd moeten worden. We willen veel meer te weten komen over de voorgangers, hun werk, hun professionele identiteit en hun gezondheid. Wat is de reden voor de klachten die regelmatig binnenkomen over te veel administratief werk, en wat is de oorzaak van burn-outs?”
Met het onderzoek wil de Duitse kerk ontdekken onder welke arbeidsomstandigheden voorgangers, „zowel in goede als in moeilijke tijden, gelukkig en vol vertrouwen kunnen werken.” Later dit jaar zal de Evangelisch-Lutherse Kerk in Beieren een workshop voor pastores organiseren rond dit thema.
ELK-synodepreses Dorothea Deneke-Stoll wijst erop dat niet alleen het arbeidspakket van de voorgangers in het onderzoek onder de loep zal worden genomen. „Enerzijds wordt het ambt van voorganger in veel delen van onze kerk gezien als een sleutelfunctie, maar tegelijk kan een pastor niet functioneren zonder een gemeenschap van andere beroepsgroepen in de kerk om zich heen.”
In Nederland constateerde Hans van Klaarbergen onlangs dat steeds meer conflicten binnen kerkenraden, financiële zorgen en kritischer kerkgangers de psychische druk op predikanten de afgelopen 25 jaar flink hebben doen toenemen. Van Klaarbergen is directeur van theologenverzekeraar Dominass in Ochten, een verzekeraar bij wie 3700 van de 4000 werkzame theologen in Nederland hun verzekeringen hebben ondergebracht.
„De dominee is in veel dorpen en steden niet meer de geleerde, de profeet, de zielzorger”, constateerde Van Klaarbergen. „De kerk is een bedrijf geworden dat professioneel gerund moet worden.”